vanaf zondag 12 juni, 20.20 uur op NPO 2 en NPO Start

Hoe gaat het met Midden-Amerika?

© vpro

Het leek lange tijd zo goed te gaan met Midden-Amerika, maar tegenkrachten dreigen de positieve ontwikkelingen weer teniet te doen. Wat is er gaande en hoe heeft het zo ver kunnen komen? Op reis in het gebied tussen de Amerika’s legt Stef Biemans de gevoelige situatie van veel Midden-Amerikanen bloot in een kleurrijke waaier aan verhalen en geluiden.

Behalve de mensen die hij spreekt, vertellen ook de lokale geluiden een deel van het verhaal van het hedendaagse Midden-Amerika. Met zijn dictafoon vangt hij het kenmerkende audio dat de bewoners in hun dagelijkse leven omringt. Samen met de verhalen vormt het een poëtisch geheel, waarmee hij vervolgens een brug probeert te slaan tussen verschillende groepen.

Stef Biemans over het idee achter de serie

'Het gebied dat als een soort dunne navelstreng ingeklemd zit tussen die twee andere Amerika's, is jarenlang mijn achtertuin geweest. Wij kunnen in Nicaragua niet meer wonen en er mijn beroep uitoefenen is al helemaal onmogelijk. Voor onze veiligheid zijn we naar Europa vetrokken.'

'Maar ik verlang vaak terug naar de Nicaraguaanse chaos, waarin er altijd iets gebeurt en je overal om je heen geluiden hoort. Dat kun je herrie noemen. Of levensvreugde. Zo stil als in Europa is het zelden.'

'Dus ben ik die geluiden maar gaan opnemen, ook om dingen beter te begrijpen en dwarsverbanden te leggen. In het begin voelde dat gek, en een beetje pretentieus, maar het heeft me heel erg geholpen om een beeld te schetsen van wat daar nu aan het veranderen is op het gebied van klimaat, vluchtelingen en de onderdrukking die nog aan de orde van de dag is. Het is daar lange tijd redelijk stil geweest rondom deze kwesties, maar het lijkt er toch op dat die stilte nu doorbroken wordt.'

waar gaan de afleveringen over?

1. San Blas - zondag 12 juni om 20.20 uur op NPO 2

Deze paradijselijke eilanden zijn het gebied van de Kuna’s die leven volgens en met het ritme van de natuur. Nu de zeespiegel stijgt staan ze voor een groot dilemma: verhuizen naar het vasteland of wachten tot het water komt? Stef probeert de laatste geluiden van deze bijzondere cultuur te vereeuwigen: een naaimachine, de dreiging van de zee, het raspen van een kokosnoot en een pratende palmboom.

2. Panama - zondag 19 juni om 20.20 uur op NPO 2

Het lijkt goed te gaan met Panama. De economie floreert en dit uit zich in een verticale bouwdrift; de indrukwekkende skyline staat vol met wolkenkrabbers. Stef bezoekt de levendige volkswijken aan de onderkant van die torens van welvaart en onderzoekt wat er voor deze Panamezen aan het veranderen is.

3. Costa Rica - zondag 26 juni om 20.20 uur op NPO 2

De inwoners geven hun leven een 9, en daarmee is Costa Rica het gelukkigste land van Midden-Amerika. Maar in buurland Nicaragua - waar Stef gewoond heeft - gaat het verre van goed. Onder het regime van Ortega vertrekt een vluchtelingenstroom op zoek naar veiligheid en geluk uit Nicaragua. Zijn ze welkom? En wie heeft er recht op geluk?

4. Guatemala - zondag 3 juli om 20.20 uur op NPO 2

Wie goed luistert naar de verhalen van de Maya’s, hoort in hun verhalen een stilte die al veertig jaar duurt. Deze stilte gaat over de genocide onder het bewind van generaal Efraín Ríos Montt. Ze noemen het De Stilte van Guatemala, omdat de volksmoord nooit erkend is. Is het moment aangebroken om die stilte te doorbreken? 

meer van Stef Biemans