de schepper
De mens is steeds beter in staat de natuur naar zijn hand te zetten. Wat wordt er mogelijk nu we plaatsnemen achter de bedieningspanelen van het leven zelf?
Niet in Nederland?
In deze aflevering
De natuur is zo complex dat je je nauwelijks kunt voorstellen dat het allemaal vanzelf is ontstaan, zonder sturende hand van een Schepper. Maar we zijn als mensen aardig op weg om de gebruiksaanwijzing van de levende wereld te ontrafelen. Worden we zelf een scheppende kracht, die leven kan laten ontstaan uit dode materie? Die de levende wezens kan bouwen waar hij behoefte aan heeft? En die zelfs zijn eigen lichaam van nieuwe onderdelen kan voorzien, die misschien wel beter zijn dan de oude?
In deze aflevering van the mind of the universe zie je drie wetenschappers die zich met ziel en zaligheid in die vragen verdiepen en zo helpen de toekomst vorm te geven.
Scheppingsverhalen
Artikel uit de VPRO Gids bij deze eerste aflevering, over hoe stamcellen kunnen worden gebruikt om weefsel te genezen
Niet-biologisch leven, je zou zeggen dat dat per definitie onmogelijk is. Maar dat is toevallig wel wat Lee Cronin (GB,1973) probeert te creëren. Al het leven op aarde maakt gebruik van DNA of RNA en eiwitten, maar is dat de enige mogelijkheid? Misschien is dit gewoon de enige vorm die hier op aarde is overgebleven, of zien we andere vormen over het hoofd. En misschien zijn er op andere planeten wel levensvormen met een totaal andere basis. Cronin zoekt naar chemische reacties die aan het begin kunnen staan van dat wonder dat zich minstens één keer op aarde heeft voltrokken: het ontstaan van leven uit dode materie. Hij doet dat met een soort scheikundige zoekmachine, die eindeloos veel chemische structuren afloopt. Gaat zijn lab alternatieve vormen van leven maken?
> meer over Lee Cronin
Meer over Lee Cronin en zijn onderzoek
Kan er leven bestaan zonder DNA, RNA of eiwitten? Lee Cronin is daar wel van overtuigd. Hij wil het maken. Maar hij doet veel meer.
George Church (VS, 1954) denkt graag na over de toekomst, en voorziet enorme veranderingen. Alles wordt anders, en zijn eigen vakgebied, de genetica, gaat daar heel veel aan bijdragen. Het laboratorium van Church gebruikte de nieuwe techniek CRISPR-Cas als eerste om menselijke stamcellen te veranderen. DNA programmeren is daarmee een fluitje van een cent. En dus voorspelt Church dat we binnenkort alles wat we nu kennen gaan veranderen. We gaan allerlei ziektes uitbannen, onze levensduur drastisch verlengen en dan tijd en energie vrijmaken om andere plekken in het heelal te gaan bewonen. Want de aarde is een gevaarlijke plek, vindt hij. Eén uitbarsting van een supervulkaan en we zijn ons voortbestaan hier niet meer zeker. Komt er een ras van genetisch geperfectioneerde supermensen die zich als een olievlek over de Melkweg verspreiden?
> meer over George Church
Meer over George Church en zijn onderzoek
George Church beseft heel goed dat er een nieuwe tijd is aangebroken voor de mensheid. Uitgestorven soorten kunnen tot leven worden gewekt en het lot van onze eigen soort kunnen we gaan sturen.
Hans Clevers maakt mini-orgaantjes
'Ik weet zeker dat we binnen een of twee generaties precies weten hoe ons lichaam zichzelf bouwt en in stand houdt', zegt Hans Clevers (Nederland, 1957). 'En dat betekent dat we in principe ieder orgaan dat ziek wordt, kunnen repareren. Waarschijnlijk met je eigen cellen.' Clevers lijkt wel voor twee te leven. Hij studeerde Biologie én Geneeskunde, staat aan het hoofd van het onderzoeksgedeelte van het nieuwe Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie én een onderzoeksgroep aan het Hubrecht Laboratorium en is daarnaast hoogleraar Moleculaire Genetica aan de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoek draait allemaal om stamcellen, de vernieuwers in je lichaam, en hoe we die kunnen laten doen wat we willen.
Meer over Hans Clevers en zijn onderzoek
Hans Clevers droomt niet van eeuwig leven. Maar hij verwacht wel dat stamcellen de gezondheidszorg enorm gaan veranderen.
Groei jij straks je eigen orgaan?
Discussiebijeenkomst van NEMO Kennislink Live, dinsdag 9 mei vanaf 20.00 uur in Amsterdam
Synthetische cel
Vers van de pers: een groot Nederlands wetenschapsconsortium krijgt voor de komende jaren 25 miljoen euro voor onderzoek naar het bouwen van een synthetische cel. Leven scheppen dus. Lees meer op de site van de TU Delft, van waaruit het initiatief wordt geleid.
de verbinder
In deze laatste aflevering van The Mind of the Universe: onze wetenschappelijke en technologische kennis groeit sneller dan ooit. En die kennis wordt via internet voor iedereen toegankelijk. Wat betekent dat voor de wereld van morgen?
de denker
Hoe denken dieren, zien we zelf wel de echte realiteit, en kunnen geloof en wetenschap samengaan? The Mind of the Universe geeft antwoorden.
de speler
Onze cultuur en onze kennis bestaan dankzij het spel. Wat betekent spelen voor de wetenschap? Aflevering 8 van The mind of the universe
de zoeker
De mens is nieuwsgierig en inventief. In deze aflevering van The Mind of the Universe: de zoeker.
de dromer
De mens is een dromer van grootse en vaak onmogelijk geachte plannen en onbereikbare utopieën. Kunnen we alles realiseren wat we dromen?
de illusionist
Is ons brein het meest magische element dat we kennen? Om hersenen na te bouwen, moet je precies weten hoe ze werken.
de verkenner
Van de diepten van het universum tot het binnenste van de aarde en ons bestaan als mens: de verkenner is gefascineerd door het onbekende.
de maker
De mens past zijn omgeving aan zichzelf aan, en daarin zijn we heel vindingrijk.
Wij zijn Homo technologicus, maker in hart en nieren.
de veroveraar
We hebben de aarde veroverd op andere mensachtigen, maar kunnen we ook winnen van virussen? En de quantumwereld veroveren? Aflevering 2 van The mind of the universe
the mind of the universe
Wat drijft vooraanstaande wetenschappers in hun zoektocht naar nieuwe kennis? In the mind of the universe laat Robbert Dijkgraaf het zien. Kijk met hem mee.