De balafon dateert uit de 14e eeuw en komt oorspronkelijk uit Mali. Het melodische slaginstrument is sterk verweven met de West-Afrikaanse griot-traditie. Het lijkt op een beetje op een xylofoon of marimba: de klank wordt opgewekt door met stokken op gestemde, houten toetsen te slaan. Fleskalebassen onder de toetsen laten de klank resoneren. De stemming van balafons verschilt per regio: sommigen zijn diatonisch (vergelijkbaar met een piano), terwijl balafons uit Burkina Faso, zoals die van Mamadou Diabaté, juist weer een pentatonische stemming hebben (een toonladder van vijf noten).

Gezien op Afrika Festival bij:
Trio da Kali, Mamadou Diabaté

De ngoni is een eeuwenoud snaarinstrument dat zijn oorsprong vindt in ceremonieel gebruik binnen West-Afrikaanse jagersgemeenschappen, waarbij de ngoni donso ('jagersharp') lange jagersverhalen en liederen begeleidt. Het instrument lijkt op de kora, maar heeft minder snaren. De klankkast is gemaakt van kalebas of hout. Die jagersharp zagen we niet op het Afrika Festival: dat was de in de jaren zestig ontwikkelde ngoni kamale ('jeugdharp'), een moderne versie van het instrument die wordt gebruikt voor 'populaire' muziek, zoals die uit de Wassoulou-regio waar Oumou Sangaré vandaan komt. Om het nog wat ingewikkelder te maken: er is ook nog een ngoni jeli, een langwerpig instrument dat bespeeld wordt als een gitaar. De jeli wordt gezien als de inspiratie voor de Amerikaanse banjo.

Gezien op Afrika Festival bij:
Trio da Kali (bas-ngoni jeli), Oumou Sangaré en Mamadou Diabaté (ngoni kamale)

Tussen alle trommels valt de 'talking drum', (tama in Senegal en Burkina Faso, dundun in Nigeria) meteen op: de zandlopervormige trommel, onder de oksel van de bespeler geklemd en bespeeld met een gekromde stok, verandert ineens van toonhoogte! Dit komt doordat de trommel over de gehele lengte is voorzien van touwen of leren riemen, die in meer of mindere mate samengeknepen kunnen worden. Hoe strakker de muzikant de trommel vastklemt, hoe meer spanning op het vel komt te staan. Het resultaat: een hogere toon. Hierdoor kan de bespeler menselijke spraak imiteren. Het instrument dateert ver terug tot de oude griot-traditie en werd gebruikt om boodschappen door te geven. 

Gezien op Afrika Festival bij:
Mamadou Diabaté, Dieuf Dieul de Thiès

De kalebas is een terugkerende factor in veel Afrikaanse instrumenten, waarbij de vaak ronde of ovale vorm het pompoengewas vooral geschikt maakt als klankkast. Op het Afrika Festival zagen we de kalebas ook op zichzelf bespeeld worden. Zo maakte de kalebas bij Mamadou Diabaté onderdeel uit van een 'gewoon' drumstel, waarbij het de rol van de basdrum overnam. Je hoort de drummer vaak precies gelijk met de noten van de bassist meeslaan. 

Gezien op Afrika Festival bij:
Mamadou Diabaté, Ali Farka Touré Band