7090 serveert afvalmuziek

Wat voor een restnoten laat de componist achter? Heeft hij nog botten liggen om een soep van te trekken? Of broccolibasten en aardappelschillen voor bouillon? Welk materiaal bewaart de componist voor morgen? En hoe klinken die resten dan?

door Jan Nieuwenhuis

Een sinaasappel pel je totdat het sappige vruchtvlees zich volledig ontbloot. De schil? Die gooi je weg. Of eet een appel. Dan blijft uiteindelijk het klokhuis over. Soms betrap ik mijzelf op het eten van de hele appel. In (on)nadenkendheid kluif ik stukje bij beetje op harde stukken en bittere pitjes. Dat is eigenlijk best lekker, de herhaling van het kauwen en de smaak van het verboden deel van de vrucht. Het is een trage malende beweging – de appel is eigenlijk al weg.
Maar hoe zit dat met muziek? Wat voor een restnoten laat de componist achter? Heeft hij nog botten liggen om een soep van te trekken? Of broccolibasten en aardappelschillen voor bouillon? Welk materiaal bewaart de componist voor morgen? En hoe klinken die resten dan?
Dat soort afgedankt maar bruikbaar materiaal gebruikt 7090 in ‘Leftovers.’ Bas Wiegers (viool), Koen Kaptijn (trombone) en Nora Mulder (piano) lepelen de resterende noten bij elkaar en serveren een (di)verse maaltijd. De componisten hebben alle zeven foto’s, concepten, woorden, schetsen, opnames of aantekeningen bij het trio ingeleverd.
Christopher Reiche stuurde bijvoorbeeld een aantal partituurvellen gevuld met spetters Oost-Indische inkt. Of losse kladjes met de woorden “Loose music for a while, then try to find it again,” en “Sffz until your ears bleed a little.” Bart de Vrees gaf de musici een inkijk in zijn aantekeningenboekje, een aantal noten en de aanwijzing om liggend onder de piano te spelen. Dat plaatst de musici in een benarde situatie, zoals de titel al suggereert: ‘Like Boxtrapped Monkeys in a Warehouse.’
Weer andere kliekjes komen van Gabriel Dharmoo. Om zijn muzikale ideeën vorm te geven improviseert hij zingend. Opnames van zijn stem dienen als auditieve partituur voor ‘Mimicries’. Hij zingt, zucht, hoest en kreunt halve woorden alsof er etensresten in zijn keelgat steken. De musici bootsen de klanken na met hun instrument totdat ze uiteindelijk uitbarsten in een collectieve hoestbui.
7090 heeft zeven componisten om hun schetsen gevraagd, de anderen zijn Adam Basanta, Noriko Koide, Thanasis Deligiannis en Gregorz Marciniak. De ‘leftovers’ zetten de notenvorser in een ander daglicht. Hier levert de componist geen gepolijst stuk maar eerder een proces in wording. Hij roert nog door zijn halffabricaat, of beter, herkauwt zijn restfabricaat. 7090 levert uiteindelijk het eindproduct in absurdistisch en kleinschalig muziektheater. Zij schrapen de vleesresten uit de pan en verwarmen het eten van gisteravond. Een dag later smaakt een stoofpot altijd beter.