Maximale minimal

Aad van Nieuwkerk ,

Het World Minimal Music Festival in het Muziekgebouw aan 't IJ in Amsterdam

Met een daverend slotapplaus bracht de uitverkochte grote zaal van het Muziekgebouw aan 't IJ een verdiend eerbetoon aan Reinbert de Leeuw en Louis Andriessen. Eerstgenoemde had zojuist, met zijn broze gestalte, het magnum opus van Andriessen - de grootste Nederlandse componist van de laatste vier eeuwen - gedirigeerd, De Materie. Een belevenis. Inspirerend. One-of-a-kind. Indrukwekkend. Met niets te vergelijken. Een onvergetelijke ervaring. Dat waren de woorden die je na afloop van het ruim anderhalf uur durend meesterwerk in de foyer hoorde. Het concert was de opening van het World Minimal Music Festival in het Muziekgebouw aan 't IJ. 'Minimal' moet je in casu misschien wel 'maximaal' opvatten, want al zijn er minimal-achtige trekken aan te wijzen in ook dit werk van Louis Andriessen - herhalingsmotieven, pulserende ritmes, vlechtwerken van muzikale patronen - er gebeurt in die vier delen zó veel, da's een heel seizoen aan muzikale avonturen in één avond samengebald.

minimal tips

Zaterdagmiddag 8 april om 15.00 is er een aflevering van Het Weeshuis van de Nederlandse Muziek in het kader van het WMMF. Een parel uit onze muziekgeschiedenis krijgt een tweede kans, en dit keer is het werk van Jakob van Domselaer. Van Domselaer bewoog zich in kringen van kunstbeweging De Stijl, en hij experimenteerde tijdens de Eerste Wereldoorlog als een van de eersten met minimal music. Zijn Proeven van Stijlkunst zijn vrijwel onbekend pionierswerk. Hoog tijd dus dat pianiste Helena Basilova en het Dudok Kwartet het stof van deze muziek blazen. De bewerking voor piano en kwartet is van componist Guus Janssen. Opnamen van dit concert zijn naderhand te zien en te horen op deze website en via Radio 4.
> check hier

Als typisch Amerikaanse muziekstroming ontstond de minimal rond 1960. Maar manier van muziekmaken - met schijnbaar eindeloze herhalingspatronen - bestaat natuurlijk al veel langer. De opzwepende band van meesterdrummers Ndagga Rhythm Force is in die traditie geworteld. De Berlijnse technopionier en producer Mark Ernestus bracht de beste musici uit de regio West-Afrika bijeen. Ndagga (ook wel mbalax) is populaire stadsmuziek uit Senegal en Gambia, bestaande uit een mix van tribale muziek en moderne elementen, zoals elektrische gitaar, keyboard en drumstel. Zaterdagavond 8 april, 20.15 uur. Dubbelconcert met Ensemble Klang.
> check hier

Ensemble Klang, Nieuw Amsterdams Peil en Lavinia Meijer brachten donderdagavond 6 april een soort 'greatest hits' uit de Amerikaanse minimal music, op donderdagavond. Terry Riley, Steve Reich, Philip Glass,  Tom Johnson (een groovende riff op basis van een eeuwenoud wiskundig probleem uit India, in Narayana's Cows), Frederic Rzewski, Bryce Dessner. Het concert is live uitgezonden op NPO Radio 4.
> hier terug te horen

Werk van minimal-meester La Monte Young is te horen op zondagmiddag 9 april. La Monte Young is een van de grote Amerikaanse minimal-pioniers. The Second Dream of The High-Tension Line Stepdown Transformer uit 1984 bestaat uit slechts vier noten, maar door de resonerende boventonen komt de hele ruimte tot leven. Op zondagavond zal Tom Klaassen op Radio 4 ook aandacht besteden aan La Monte Young.
> check hier