Indonesië rockt!

Charlie Crooijmans ,

Europalia Arts Festival Indonesia in Den Haag

Hoe zou de muziek zich ontwikkeld hebben als Soekarno, de eerste president van Indonesië wél van westerse muziek hield... Dankzij Bung Karno, die de westerse muziek in de ban deed, hebben lokale muziekstijlen een flinke boost gekregen. Geen rock 'n roll meer op de radio? Dan maar wat extra percussie en rammen maar. Dit was in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, lang geleden dus. Er heeft zich intussen een gigantische popindustrie ontwikkeld waar westerse pop en k-pop een grote invloed op hebben. En toch krijgt de traditionele muziek nog altijd een plek in de moderne Indonesische muziekpraktijk. Leuke voorbeelden van groepen met percussie die een echte rock-energie hebben, zijn Kande uit Atjeh en Svara Samsara uit Java. En héé... die kun je in levende lijve zien op het Europalia Arts Festival Indonesia in de Nieuwe Kerk in Den Haag. Hieronder een voorproefje van de artiesten die er gaan optreden.

Svara Samsara zijn vijf jonge percussionisten uit Java die zich laten inspireren door het leven en het werk van hun mentor, de legendarische percussionist Innisisri (1951-2009). Innisisri komt uit de tijd van Soekarno en met zijn groep Kahanan maakte hij de muziek uit Semarang aantrekkelijk voor de jongeren. Svara Samsara, opgericht in 2015, zet zijn missie voort.

Vrijdag 8 december 2017 om 20:30 in de Nieuwe Kerk in Den Haag

Hoewel de Sumatraanse groep ook percussie speelt, is Mataniari lang niet zo wild als Svara Samsara. Mataniari is opgericht door de broers Marsius, die bekend staat als een virtuoos op de suling (fluit) en Sarikawan Sitohang, die floreert op de hasapi (luit). Ze spelen een traditionele muziekstijl uit de Batak-cultuur die gondang heet. De ritmische structuur is vrij complex.

Zaterdag 9 december 2017 ⋅ 14:15 uur in de Nieuwe Kerk

Bij Yogyakarta denk je misschien aan de kratons en gamelan, maar er is ook een bloeiende urban-scene. Jogja Hip Hop Foundation, een exponent hiervan, is in 2003 opgericht door Marzuki Mohammad (Kill the DJ) met Jahanam en Rotra, ook bekend onder de naam Ki Jarot. De muziek is een combinatie van hiphopbeats met gamelan en de Javaanse taal.

Zaterdag 9 december 2017 ⋅ 20:30 uur in de Nieuwe Kerk, met gastartiesten: het activistische duo Filastine & Nova en de eclectische deejay Bayu Aditya.

Kande uit Aceh heeft een energieke rock-attitude. De band combineert traditionele Islamitische percussie met westerse gitaren. Bandleider Rafli Kande is ware een peacekeeper. Hij heeft veel betekend voor de slachtoffers van de tsunami in 2004 en gaf een optreden om het vredesakkoord tussen de Indonesische regering en de onafhankelijkheidsbeweging GAM te vieren.

Het concert op 17 december is afgelast omdat de groep volgens de regels van hun geloof niet in de kerk die nog als kerk functioneert mocht spelen.

Mij zijn twee jazzgitaristen bekend die spelen met gamelanmateriaal: Tohpati en Balawan. Nu kan ik er een aan toevoegen namelijk Tesla Manaf (1987). Zijn inspiratiebronnen zijn Pat Metheny, Frank Zappa en gamelan. Hij komt met zijn combo bestaande uit contrabas, drums en blaasinstrumenten. Als extraatje komt Erwin van Ligten (1957), een van de beste gitaristen van Nederland, erbij. Tesla Manaf en Erwin van Ligten gaan elkaar uitdagen in een jamsessie.

Vrijdag 29 december 2017 ⋅ 20:15 uur in de Nieuwe Kerk

Volgens mij heeft er nog nooit een dangdut-ster opgetreden in Nederland. Dangdut begon zo'n beetje met Roma Irama in de jaren zeventig maar is uitgegroeid tot een megasuccesvol genre. Het werd een tijdlang gezien als iets ordinairs. Het liep soms de spuigaten uit bij zangeressen die heftiger dansten dan Shakira, maar die tijden zijn geloof ik voorbij. De fatsoenlijke Ikke Nurjanah is een van de meest prominente en succesvolle dangdut-zangeressen.

Zaterdag 6 januari 2018 ⋅ 20:15 uur in de Nieuwe Kerk