OVT is terug te luisteren op alle podcastplatforms. Klik hier voor de link naar jouw favoriete podcastapp.
OVT
OVT 28 april 2024
De afgelopen week was er veel kritiek op het idee dat er op 4 mei protesten plaats zouden vinden. Maar tegelijkertijd is het een feit dat de Dodenherdenking zoals hij nu is juist het product is van eerdere protesten. Historica Maud van de Reijt schreef het boek 'Zestig jaar herrie om twee minuten stilte' en is te gast.
Verder in OVT: De geschiedenis van de rookworst, de eerste Nederlandse narcoticabrigade, het verschil tussen antizionisme en antisemitisme, boeken, de column van Nelleke Noordervliet en meer.
Is antizionisme hetzelfde als antisemitisme?
Is antizionisme hetzelfde als antisemitisme? De laatste tijd wordt dat in ieder geval vaak beweerd. Zo werd het feit dat Lenny Kuhr door demonstranten bij haar concert werd uitgemaakt voor zionist, door velen als antisemitisch gezien. En het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stelde december vorig jaar al in een resolutie dat antisemitisme gelijk stond antizionisme.
Maar dat idee getuigt van weinig kennis van de Joodse geschiedenis, zo vindt de in Nederland wonende Amerikaanse historicus Benjamin Moser. Want het antizionisme, dat is juist door Joden uitgevonden. Hij schreef er onlangs een stuk over voor de Washington Post, en hij is te gast vanuit Cairo.
De geschiedenis van de rookworst
De rookworst ligt onder vuur. Afgelopen week stelde de Europese Unie een verbod in op de rookaroma’s waardoor de meeste fabrieksworsten aan hun karakteristieke rooksmaak komen. Betekent dit het einde van het oer-Hollandse icoon? En sinds wanneer is het dat eigenlijk? We vragen het aan voedselhistoricus Amber Striekwold, zij schreef een essay over de geschiedenis van de rookworst.
De eerste Nederlandse narcoticabrigade
De laatste jaren wordt Nederland steeds vaker een 'narcostaat' genoemd – we worden geplaagd door zware drugscriminaliteit, met als een van de tragische dieptepunten de moord op Peter R. de Vries. Maar hoe zijn we eigenlijk tot narcostaat geworden? Een deel van het antwoord kan je volgens Micha Peters vinden in de vroege 20e eeuw, in de tijd dat de eerste drugswetten werden ingevoerd, en de eerste narcoticabrigade in Nederland werd opgericht.
Hij schreef over die eerste periode het boek De Centrale en is te gast.
Herrie om twee minuten stilte: protest over de Dodenherdenking
“Op 4 mei herdenken we de doden en dat doen we in stilte, bewaar je protesten voor een ander moment.” Dat stelde Frans Timmermans onlangs, in een essay voor Vrij Nederland. Veel Nederlanders zullen dat met Timmermans eens zijn, maar tegelijkertijd is het een feit dat onze Dodenherdenking zoals hij nu is juist het product is van eerdere protesten. En ook dit jaar bestaat de kans dat er op 4 mei geprotesteerd zal worden.
Hoe die herdenking tot stand kwam, en wat die ons toont over de Nederlandse herinneringscultuur, daarover is historica Maud van de Reijt te gast. Ze schreef eerder het boek Zestig jaar herrie om twee minuten stilte.
Eerder in OVT hadden we het over protesten tijdens de Dodenherdenking waarbij aandacht werd gevraagd voor de vervolging van queer mensen tijdens de holocaust. Dat gesprek is hier terug te luisteren.
Boeken met Nadia Bouras
Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin.
Deze week is de beurt aan historicus Nadia Bouras. Zij bespreekt:
- Michal Citroen - Een adres. De geschiedenis van de Joodse onderduik
- Ayaan Abukar: Hotel Mogadishu
- Nancy Jouwe (red.) e.a. - Caleidoscopische visies
De witte weldoeners van African Parks #2: 'Ons' Afrika
African Parks is een relatief onbekende maar machtige organisatie die de volledige zeggenschap heeft over meer dan twintig nationale parken en reservaten in twaalf Afrikaanse landen. African Parks is gevestigd in Zuid-Afrika maar onderhoudt ook nauwe banden met Nederland. Niet alleen is de Postcode Loterij een van de trouwste donoren, de organisatie werd ruim twintig jaar geleden mede-opgericht door de Nederlandse zakenman Paul Fentener van Vlissingen die in de nadagen van zijn carrière iets goeds wilde doen voor de planeet.
Of hij daarin geslaagd is? Journalist Olivier van Beemen deed onderzoek naar het heden en verleden van African Parks. Hij schreef het boek ‘Ondernemers in het wild’, dat deze week verscheen en maakte samen met Katinka Baehr een tweedelige documentaire voor ons: De witte weldoeners van African Parks.