Voor de Franse actrice Léa Seydoux (Un beau matin) is acteren soms echter dan het leven. ‘Omdat ik door de films met zoveel verschillende ideeën en persoonlijkheden in aanraking kom, kan ik eruit pikken wat het best bij me past.’

Eerder dit jaar was actrice Léa Seydoux in Cannes te zien in twee verschillende films. Indrukwekkend? Niet voor Seydoux, want vorig jaar draaiden er in Cannes maar liefst vier films met haar. De nu 37-jarige Française is dan ook een van de beste actrices van haar generatie en duikt al jaren op in zowel de betere arthouse- als Hollywood-producties.

Haar grote doorbraak beleefde Seydoux ook in Cannes, waar ze in 2013 van zich deed spreken met het expliciete lesbische liefdesdrama La vie d’Adèle van de Frans-Tunesische filmmaker Abdellatif Kechiche. Seydoux speelt daarin de kunstzinnige Emma, die verliefd wordt op de volkse Adèle. Veel aandacht ging uit naar de tien minuten durende scène waarin de twee voor de eerste keer seks hebben. Een scène die niets aan de verbeelding overlaat. Het was nog even de vraag of de jury onder leiding van Steven Spielberg zoveel naakt wel aankon, maar die angst bleek ongegrond toen de Gouden Palm niet alleen aan regisseur Kechiche, maar ook aan de twee actrices werd uitgereikt. Voor het eerst in de geschiedenis van Cannes moest een regisseur de Palm delen met zijn hoofdrolspelers.

Kort na die Gouden Palm zou Seydoux zich overigens distantiëren van de film. Kechiche had zich op de set namelijk gedragen als een tiran. Sommige scènes moesten wel honderd keer over, en de opnamen voor de fameuze seksscène duurden tien dagen. Het was verschrikkelijk, zei ze, en ze zou nooit meer met hem werken.

Sindsdien hebben we zo goed als niks meer gehoord van Kechiche en is de internationale ster van Seydoux nog altijd rijzende. Zo was ze onlangs te zien in The French Dispatch van Wes Anderson en speelde ze Dr. Madeleine Swann in de Bondfilms Spectre en No Time to Die.

'Natuurlijk is Léa een superster, een Actrice met een hoofdletter A. Maar als je haar filmt acteert ze bijna niet, ze is.'

Mia Hansen-Løve

Léa Seydoux in het Franse familiedrama Un beau matin van regisseur Mia Hansen-Løve

Minimalistisch

In Cannes was Seydoux dit jaar dus te zien in twee films. In David Cronenbergs body-horrorfilm Crimes of the Future, die afgelopen juni al werd uitgebracht, en in Mia Hansen-Løve’s fraaie familiedrama Un beau matin, dat vanaf 20 oktober te zien is in de Nederlandse bioscopen. In die film speelt ze de alleenstaande moeder Sandra, die haar leven op pauze heeft gezet om voor haar dementerende vader te zorgen. Maar dan ontmoet ze de inmiddels getrouwde jeugdvriend Clément en moeten al haar lang weggedrukte gevoelens naar buiten.

Wat opvalt aan Sandra is dat ze niet echt opvalt. Terwijl Seydoux toch meestal gecast wordt vanwege haar opvallende verschijning. Mia Hansen-Løve in Cannes: ‘Ik denk dat ze in mijn film ook mooi en begeerlijk is, maar het belangrijkste is dat ze een echt mens is. Geen sekssymbool of glamourtype. Ze moet ook naar anderen kijken, niet alleen door anderen bekeken worden. En dat is nieuw voor haar, denk ik. Natuurlijk is Léa een superster, een Actrice met een hoofdletter A. Maar als je haar filmt acteert ze bijna niet, ze is. Want ze speelt zo minimalistisch. Vaak moet ik aan acteurs vragen of het ietsje minder kan, maar bij haar nooit. Sandra verliest haar vader en zit in een heel droevige periode van haar leven en moet dan ook veel huilen. En Léa hoefde soms maar te kijken naar Pascal Greggory, die haar vader speelt in de film, en dan begon ze al te huilen, omdat ze zo bewogen was. Dat stond niet in het script en heb ik ook niet aan haar gevraagd, maar dat gebeurde gewoon. En ik weet nog steeds niet of ze toen aan het acteren was of dat ze gewoon geraakt was door het moment.’

Pascal Greggory en Léa Seydoux in Un beau matin

We kunnen het in Cannes aan Léa Seydoux zelf vragen, die enigszins cryptisch antwoordt: ‘Ik geloof niet dat je als acteur een personage speelt. Je speelt altijd jezelf en laat verschillende kanten van jezelf zien. In elke film waaraan ik heb meegedaan zie je een versie van mijzelf. Dat is mijn geschenk aan de kijkers. Om zich met mijn personage te kunnen identificeren zullen ze empathie moeten voelen. En dat kan alleen als ik zelf de emotie geloof van degene die ik speel. Toen ik het script las voelde ik meteen empathie met Sandra. Het is heerlijk wanneer dat gebeurt, want dat is niet altijd zo. Soms lees je een script en is het moeilijk je personage te vinden. Bijvoorbeeld omdat het te abstract is. Kijk, toneel gaat over woorden, tekst en ideeën. Net als literatuur. Maar cinema gaat over intimiteit, en dat is simpel, dat voel je meteen. De grote kracht van cinema is intimiteit en empathie.’

Ik sprak onlangs met de Palestijnse regisseur Hany Abu-Assad en die had gemerkt dat sommige acteurs juist bewust wegblijven van hun eigen emoties, omdat te dichtbij komen gevaarlijk kan zijn voor je geestelijke gezondheid. En hij wees daarbij op een acteur als Philip Seymour-Hoffman, die in 2014 zelfmoord pleegde. Maak jij je daar wel eens zorgen over?
‘Nee, helemaal niet. Ik heb dat juist nodig. Ik heb altijd een zekere droefheid in me gehad en acteren helpt me om dat allemaal uit te drukken. Ik heb nu eenmaal al die gevoelens in me en die wil ik veranderen in iets moois. En dat kan uitstekend in films, want bij films kan de schoonheid ook liggen in de tragiek van de verhalen.’

En het maakt niet uit hoe diep je dan in je emoties moet gaan?
‘Nee, want dit is wat ik wil. Het is wel waar dat het niet makkelijk is om je emoties te laten zien, zelfs als je die wilt delen, want het maakt je heel kwetsbaar.’

Als acteur gebruik je niet alleen die emoties, maar ook je lichaam. Ben je je als acteur dan ook heel bewust van je lichaam?
‘Als het goed is niet. Als je acteert moet je daar niet aan denken. Soms ga je er wel aan denken en dan kom je los van dat lichaam. Dan sta je ernaar te kijken en voel je je niet meer verbonden met... je hart, je ziel, of hoe je het maar wil noemen. Maar dat is zo fijn aan acteren wanneer het goed gaat, dat het zo organisch is. Je voelt dat je leeft.’

Betekent dat ook dat je minder voelt dat je leeft wanneer je niet acteert?
‘Eigenlijk wel. Ik voel wel dat ik leef, maar op een andere manier. En soms voel ik me ook dood, maar dat heeft iedereen toch? Niet? Misschien dat ik daarom wel zoveel werk, haha. [Seydoux speelt gemiddeld in zo’n drie, vier films per jaar, red.] Ik hou van cinema omdat het meer fantasie heeft dan wijzelf. Ik heb dan ook veel geleerd van films. Ik begrijp meer van het leven door alle rollen die ik heb gespeeld. Ook al is het fictie, het helpt me juist om me beter verbonden te voelen met het echte leven. Omdat ik door de films met zoveel verschillende ideeën en persoonlijkheden in aanraking kom, kan ik eruit pikken wat het best bij me past.’

Maar die kennis moet je dan wel gebruiken in het echte leven...
‘Nee, nee. Juist tegenovergesteld. Wat je in het echte leven leert, moet je gebruiken in film.’

Meer over Léa Seydoux en Un beau matin