Het was geenszins vanzelfsprekend dat Denzel Washington zou uitgroeien tot filmster

In 2020 kwam The New York Times met een overzicht van de 25 beste acteurs van de 21ste eeuw tot nu toe. Daniel Day-Lewis, Nicole Kidman en Isabelle Huppert kwamen allemaal voorbij, maar over de uiteindelijke winnaar bestond geen twijfel: Denzel Washington was ‘buitencategorie’. Uit het juryrapport: ‘Een filmtitaan die ook een subtiele en gevoelige vakman is, met een ouderwetse toneeltraining én de vlammende aanwezigheid van een filmster. Hij kan Shakespeare spelen, maar ook slechterik en actieheld.’ Of het nu gaat om rollen in actiefilms als The Equalizer en Unstoppable, in een historische film als Malcolm X óf in een shakespeariaans drama als The Tragedy of Macbeth; het gaat Washington schijnbaar moeiteloos af.

Toch zien we in Denzel Washington, un modèle americain (2022, Sonia Dauger) dat het totaal niet vanzelfsprekend was dat Washington zou uitgroeien tot de filmster die hij inmiddels is, daar de positie van zwarte acteurs in Hollywood lange tijd niet bepaald florissant was. Niet zo vreemd dus dat Washington in eerste instantie vooral de zwarte filmgemeenschap veroverde, met iconische rollen in films als Glory (1989) en Malcolm X (1992).

Vooral met die laatste film zet Washington zich op de kaart als een van de beste acteurs van zijn generatie, waarna hij ook rollen krijgt aangeboden die in eerste instantie zijn geschreven voor witte acteurs (zoals in The Pelican Brief, Much Ado About Nothing en Crimson Tide). De wordingsgeschiedenis van filmster Washington bereikt pas echt een hoogtepunt in 2001, als hij – als tweede zwarte acteur in de filmgeschiedenis – een Oscar voor Beste Acteur wint voor zijn hoofdrol in politiethriller Training Day.

De sterrenstatus is vanaf dat moment compleet, waarna Washington talloze uitdagende, veelzijdige rollen blijft aannemen én voor jonge, zwarte acteurs de ‘peetvader van het nieuwe Hollywood’ wordt, die voor hen een glazen plafond doorbrak. Eigenlijk doen de vijftig minuten van deze documentaire dan ook nauwelijks eer aan het werk en de invloed van Washington. Deze interessante reconstructie is vooral een aanzet om (opnieuw) te gaan grasduinen in het omvangrijke oeuvre van de beste acteur van deze eeuw.