Vittorio Gassman

Drôles, tendres et méchants

Frankrijk 1999. Documentaire van Jorge Dana. Met o.a. Roberto Benigni, Vittorio Gassman, Nino Manfredi, Mario Monicelli en Nanni Moretti.

La Cena

Italië​/​​Frankrijk 1998. Komedie van Ettore Scola. Met o.a. Fanny Ardant, Vittorio Gassman, Stefania Sandrelli, Lea Gramsdorff en Eros Pagni.

Il deserto di fuoco

Duitsland​/​​Italië​/​​Frankrijk 1997. Avonturenfilm van Enzo G. Castellari. Met o.a. Anthony Delon, Claudia Cardinale, Mandala Tayde, Mathieu Carrière en Christopher Buchholz.

De geoloog Duvivier komt tijdens een expeditie in de Sahara om het leven. Zijn kleine zoon René wordt kort daarop gevonden door de leider van het emiraat Belem, Tafud. Omdat Tafud zelf geen zoon heeft, voedt hij de jongen als kroonprins op en noemt hem Ben. Tafuds dochter Amina en Ben worden verliefd op elkaar. Als Ben te horen krijgt dat hij een vondeling was, verlaat hij stiekem het paleis om zijn moeder te zoeken. Hij vindt haar in Monte Carlo

Speciale Mastroianni : Il fascino della normalitá

Italië 1996. Documentaire van Loris Mazetti. Met o.a. Marcello Mastrianni, Giulio Bosetti, Claudia Cardinale, Manoel de Oliveira en Pietro Garinei.

De geoloog Duvivier komt tijdens een expeditie in de Sahara om het leven. Zijn kleine zoon René wordt kort daarop gevonden door de leider van het emiraat Belem, Tafud. Omdat Tafud zelf geen zoon heeft, voedt hij de jongen als kroonprins op en noemt hem Ben. Tafuds dochter Amina en Ben worden verliefd op elkaar. Als Ben te horen krijgt dat hij een vondeling was, verlaat hij stiekem het paleis om zijn moeder te zoeken. Hij vindt haar in Monte Carlo

Sleepers

Verenigde Staten 1996. Drama van Barry Levinson. Met o.a. Kevin Bacon, Robert De Niro, Jason Patric, Billy Crudup en Ron Eldard.

In de jaren zestig belanden vier New Yorkse straatjongens in een tuchthuis na een onfortuinlijke misdaad. Vanwege hun lange detentietijd worden ze 'sleepers' genoemd. Maar van slapen komt het niet vaak vanwege het gruwelijke misbruik door enkele bewakers, onder wie Sean Nokes (Kevin Bacon). Vele jaren later krijgen de vier inmiddels volwassen mannen, gespeeld door Jason Patric, Billy Crudup, Ron Eldard en Brad Pitt, een mogelijkheid om wraak te nemen. De meeste grote sterren van Sleepers (onder wie ook Dustin Hoffman als verlopen advocaat en Robert De Niro als meinedige pastoor) komen pas in het tweede, 'volwassen' deel van het misdaaddrama voor. Gek genoeg hebben we dan al het beste en natuurlijkste acteerwerk achter de rug.

Tutti gli anni una volta l'anno

Frankrijk​/​​Italië​/​​België 1994. Komedie van Gianfrancesco Lazotti. Met o.a. Giorgio Albertazzi, Paolo Bonacelli, Lando Buzzanca, Carla Cassola en Paolo Ferrari.

Acht mensen, die inmiddels op de leeftijd zijn aangeland dat ze met pensioen gaan of gegaan zijn, zien elkaar eenmaal per jaar, telkens op hetzelfde tijdstip in het restaurant Trastevere in Rome. Een gewoonte, uitgegroeid tot een jaarlijks ritueel dat een traditie is geworden. Een van hen is onlangs overleden en heeft in zijn testament een leegstaand klooster aan hen nagelaten en wenst uitdrukkelijk dat ze er gaan wonen. Dat idee spreekt niemand aan, maar die avond komen alle problemen en frustraties boven water. Zo ontdekt Lorenzo (Albertazzi) door de clown van het gezelschap Raffaele (Rochefort) dat zijn vrouw eigenlijk zeer ongelukkig is; de weelderige Annamaria (Cassola) blijkt eigenlijk overwerkt te zijn en de voorzitter van de jaarclub Giuseppe (Gassman) komt pas als men al aan het dessert is begonnen, en bekent dat hij huisarrest heeft omdat hij verdacht wordt van belastingontduiking. Zo passeert iedereen de revue. Een ouderwetse komedie, eigenlijk meer een toneelstuk, maar prachtige types en een uiterst geslaagd dialoog, waardoor de film een groot festijn is. Het scenario is van regisseur Lazotti en Cecilia Calvi naar een verhaal van Paola Scola. Het camerawerk is van Sebastiano Celeste. Liefhebbers van snelle actie met imponerende speciale effecten moeten beslist niet gaan kijken; voor hen is deze rolprent veel te bescheiden van opzet en aanpak.

Ulisse e la balena bianca

Italië 1993. Drama van Rubino Rubini. Met o.a. Vittorio Gassman, Alessandro Gassman, Paila Pavese en Attilio Cucari.

Een serie, bestaande uit drie delen van elk zestig minuten, gewijd aan het succesvolle theaterspektakel Ulisse e balena bianca, losjes gebaseerd op Herman Melville's Moby Dick. Het idee was van Gassman en hij regisseerde niet alleen maar acteerde ook in deze grootse show, die in Genua op zes juli 1992 in première ging. Dit gebeurde op een aanlegsteiger, waarop recht boven het water van de kade een grote walvis was gebouwd. Dit speciale docudrama van regisseur Rubini bestaat uit interviews met Vittorio Gassman, die over zichzelf en zijn leven als acteur spreekt. Ook zijn scènes uit het theaterspektakel, voorzien van een vakkundige regie van de veelzijdig acteur, te zien. Gassmans zoon, Alessandro, maakt ook deel uit van de rolbezetting.

The Bible: Abraham

Spanje​/​​Nederland​/​​Frankrijk​/​​Duitsland​/​​Italië​/​​Verenigde Staten​/​​Tsjechoslowakije​/​​Tsjechië 1993. Drama van Joseph Sargent. Met o.a. Richard Harris, Barbara Hershey, Maximilian Schell, Vittorio Gassman en Carolina Rosi.

De eerste aflevering van een ambitieuze tv-bewerking van het Oude Testament. In deze uit 2 delen bestaande lange tv-film figureert een vrij menselijke Abraham (Harris). Hoewel hij niet onder gezegende omstandigheden werd geboren, is zijn leven dat wel. Hij twijfelt voortdurend of hij wel echt gekozen is door God. Pas aan het einde van de film, na het offer van Izaak, weet Abraham eindelijk dat hij de stem van God hoort.

Sabato club: Tutti gil anni una volta l'anno

Italië 1993. Gianfrancesco Lazotti. Met o.a. Giorgio Albertazzi, Giovanna Ralli en Vittorio Gassman.

De eerste aflevering van een ambitieuze tv-bewerking van het Oude Testament. In deze uit 2 delen bestaande lange tv-film figureert een vrij menselijke Abraham (Harris). Hoewel hij niet onder gezegende omstandigheden werd geboren, is zijn leven dat wel. Hij twijfelt voortdurend of hij wel echt gekozen is door God. Pas aan het einde van de film, na het offer van Izaak, weet Abraham eindelijk dat hij de stem van God hoort.

Quando eravamo repressi

Italië 1992. Erotiek van Pino Quartullo. Met o.a. Francesca D'Aloja, Alessandro Gassman, Lucrezia Lante Della Rovere, Vittorio Gassman en Pino Quartullo.

Een leuk, sexy blijspel met een ernstige ondertoon. Acteur/schrijver/regisseur Quartullo maakt, met de verfilming van zijn eigen succesvolle toneelstuk, zijn debuut als filmregisseur. Twee echtparen besluiten iets te doen aan de verveling in de slaapkamer. Een verkrampt, burgerlijk stelletje (D`Aloja en Alessandro Gassman) met een uitgeblust liefdesleven consulteert een geile seksuoloog (heerlijk klein rolletje van Vittorio Gassman). Ze reageren op een advertentie voor een weekeindje kwartetten. Met de botte boetiekhouders Quartullo en Della Rovere komen ze terecht in een hotelletje op het platteland. Na veel vijven en zessen belanden ze gevieren in bed. Maar bij het afscheid gaat er iets mis: de beide dames vertrekken samen, evenals de twee heren. Desondanks blijft iedereen vreselijk veel van de anderen houden. Ook bekend als WHEN WE WERE REPRESSED.

Il tolgo disturbo

Italië​/​​Frankrijk 1992. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Dominique Sanda, Valentina Holtkampf, Elliott Gould en Firmine Richard.

Als gevolg van een wetswijziging wordt de enigszins demente opa Gassman uit de verpleeginrichting ontslagen en naar huis gestuurd. Zijn boze schoondochter Sanda (net gescheiden van zijn zoon) heeft net zijn fraaie villa ingepikt. Ze heeft er d'r nestje gebouwd voor dochtertje Holtkamp, haar nieuwe vlam en diens dochter. Sanda is de oude man liever kwijt dan rijk. Zij doet er alles aan om Gassman te isoleren. Kleindochter Holtkamp krijgt door de scheiding te weinig aandacht, maar kan het met haar eenzame grootvader goed vinden. Ze verstopt zich met hem aan de rand van het bos. Als ze onvindbaar zijn, alarmeert Sanda de politie. Eenmaal gevonden, stuurt mamma Sanda haar dochter naar een kostschool. Laatste rol van Gassman over een gevoelig en teer thema. De film glijdt af en toe uit in de richting van een klucht. Dit zij vergeven. Scenario van Enrico Oldoini, Bernardino Zapponi en regisseur Risi en camerawerk van Blasco Giurato.

Tolgo il disturbo

Italië 1991. Drama van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Dominique Sanda, Elliott Gould, Valentina Holtkamp en Eva Grimaldi.

Een sentimenteel verhaal over de liefde en de vriendschap tussen een grootvader van in de zestig en zijn kleindochter van negen. Ze hebben allebei een zwakke gezondheid, en langzaamaan groeien ze meer naar elkaar toe. Hij heeft achttien jaar in een psychiatrische inrichting gezeten en is daar nog maar net uit, terwijl het meisje lijdt onder de eenzaamheid in een onevenwichtig gezin. Samen slagen ze erin werkelijk zorgeloze momenten te beleven. Een observatie van wat als gezond en ongezond wordt gezien in een neurotische samenleving. Magnifiek spel van Gassman.

El lagro invierno

Frankrijk​/​​Spanje 1991. Jaime Camino. Met o.a. Elizabeth Hurley, Jacques Penot en Vittorio Gassman.

Een sentimenteel verhaal over de liefde en de vriendschap tussen een grootvader van in de zestig en zijn kleindochter van negen. Ze hebben allebei een zwakke gezondheid, en langzaamaan groeien ze meer naar elkaar toe. Hij heeft achttien jaar in een psychiatrische inrichting gezeten en is daar nog maar net uit, terwijl het meisje lijdt onder de eenzaamheid in een onevenwichtig gezin. Samen slagen ze erin werkelijk zorgeloze momenten te beleven. Een observatie van wat als gezond en ongezond wordt gezien in een neurotische samenleving. Magnifiek spel van Gassman.

Les 1001 nuits

Italië​/​​Marokko​/​​Verenigd Koninkrijk​/​​Frankrijk 1990. Fantasy van Philippe de Broca. Met o.a. Thierry Lhermitte, Gérard Jugnot, Stéphane Freiss, Vittorio Gassman en Catherine Zeta-Jones.

Een onconventionele bewerking van de fameuze 'Verhalen' door een filmer die altijd al een redelijk talentvol entertainer was. Het speelt zich enerzijds in Bagdad af zoals de traditie wil, maar ook in het 19e eeuwse Londen. Wat de strekking betreft beweegt de film zich ergens tussen het wonderlijke van de 'Verhalen' en de grimmige ironie van de 'Vertellingen van Voltaire' in. Als gevolg is een verrassende en uit de toon vallende mengeling van een sprookje en high-tech toverkunsten ontstaan, uiteraard met een hele reeks opzettelijke anachronismen. Voeg daar nog aan toe dat de speciale effecten-man Christian Guillon heeft kunnen beschikken over een budget van wel liefst acht miljoen Franse francs en het is duidelijk om wat voor weelderig spektakel het hier gaat, gemaakt voor kinderen van 7 tot 77 jaar. De originele kostuums zijn geïnspireerd op exotische 19e eeuwse schilderijen. Een uitermate vermakelijke film met vele vondsten op filmisch gebied. Ook bekend als: LES MILLES ET UNE NUIT en op video uitgebracht als SHEHERAZADE.

I divertimenti della vita privata

Italië​/​​Frankrijk 1990. Romantiek van Cristina Comencini. Met o.a. Delphine Forest, Giancarlo Giannini, Christophe Malavoy, Vittorio Gassman en Roberto Infascelli.

Een prachtig opgenomen kostuumfilm, die zich afspeelt in het revolutionaire Parijs anno 1792. Het verhaal begint met een oude libertijnse edelman die in de gevangenis aan zijn trouwe knecht vertelt over zijn amoureuze verleden. Ze gaan een weddenschap aan dat de edelman nog steeds een vrouw kan veroveren als hij eenmaal uit de gevangenis is. Er is ook een rijke edelvrouw in het spel en zij betaalt een prostituée met acteertalent, die precies op haar lijkt, om van rol te verwisselen. Een heleboel intrige, erotiek en romantiek in een heerlijk decor.

Eve raconte Sophia Loren

Frankrijk 1990. Biografie van Eve Ruggieri. Met o.a. Sophia Loren, Vittorio De Sica, Nino Manfredi, Vittorio Gassman en Ugo Tognazzi.

Het hele leven en de carri[KA2]ere van deze grote vedette, die trouwens over een uitzonderlijk talent beschikt (wanneer zij geregisseerd wordt door cineasten zoals De Sica, Dino Risi, Ettore Scola en anderen). Er worden fragmenten getoond uit een aantal van de plusminus tachtig films die zij maakte tussen 1950 en 1980! Het is tevens het sprookjesverhaal van de gedaanteverwisseling van het onbekende plattelandsmeisje Sofia Scicolone, dat eerst Sofia Lazzaro en daarna Loren ging heten. Goed gekozen fragmenten getuigen van haar komische en haar dramatische talent. Deze film is tegelijkertijd een retrospectieve van vooral de Italiaanse film uit die tijd.

Dimenticare Palermo

Italië​/​​Frankrijk 1990. Thriller van Francesco Rosi. Met o.a. James Belushi, Mimi Rogers, Phillippe Noiret, Vittorio Gassman en Joss Ackland.

Goed geproduceerde film met een internationale cast, technisch uitstekend, naar een scenario van Rosi, Gore Vidal en Tonino Guerra. De film maakt zich sterk voor de legalisatie van drugs, een standpunt dat door Rosi's eigen politieke partij hevig wordt bestreden. Het gaat over een Italo-Amerikaans kandidaat voor het burgemeestersschap van New York en zijn vrouw, op huwelijksreis in Palermo, de geboorteplaats van zijn vader. Hij stelt voor drugs vrij te geven en wordt meteen getroffen door de lange arm van de internationale mafia. Een goede psychologisch- politieke thriller. Camerawerk van Pasqualino De Santis. Ook bekend als THE PALERMO CONNECTION.

Mortacci

Italië 1989. Komedie van Sergio Citti. Met o.a. Carol Alt, Malcolm McDowell, Vittorio Gassman, Mariangela Melato en Aldo Giuffrè.

Een komedie vol gags en verbaal geweld waarin de meeste 'personen' geesten zijn, die zich bevinden ergens tussen de werelden van de levenden en de doden. Een acteur treurt om de dood van zijn geliefde, een Amerikaanse actrice. Verder zijn er de belevenissen van de bewaker van de begraafplaats en de geesten van een Italiaanse soldaat, een schrijver, een Chinees, een bruid met een baby, en nog veel meer. Niet bijzonder, maar zeker onderhoudend.

Lo zio indegno

Italië 1989. Komedie van Franco Brusati. Met o.a. Vittorio Gassman, Giancarlo Giannini, Kim Rossi Stuart, Beatrice Palme en Stefania Sandrelli.

Oom Luca, gespeeld door Gassman, liegt, steelt en bedriegt in de overtuiging dat alles vergeven zal worden. Hij valt op schoolmeisjes, die hij weinig omzichtig benadert. Als hij een hersenbloeding krijgt en geld nodig heeft voor een operatie, belt hij zijn rijkgeworden yuppie-neef, die hem goedhartig het geld geeft, om te ontdekken dat Luca er een feest van aanricht, waarbij hij zijn neefjes' vriendin verleidt. Gefascineerd door zo'n doorgewinterde bohémien sluit hij vriendschap met zijn neef, een band die steeds hechter wordt. Gassman is verrukkelijk.

La Famiglia

Italië​/​​Frankrijk 1987. Komedie van Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Emanuele Lamaro, Andrea Occhipinti, Stefania Sandrelli en Cecilia Dazzi.

Een familiekroniek die bijna de gehele 20e eeuw omvat. Ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van grootvader, komt de familie bijeen. De film is origineel omdat het verhaal zich geheel afspeelt in een groot huis, waarvan de muren de geschiedenis lijken buiten te sluiten. Scola weet op een minutieuze en gevoelige manier een periode weer te geven, waarin gedrag en mentaliteit evolueren naarmate de tijd vordert. Bovendien bevat de film een subtiele hoeveelheid humor en emotie. Echter toch niet geheel geslaagd omdat er zoveel personages in de film voorkomen, dat velen nauwelijks meer dan een silhouet blijven. Scenario van Ruggero Macari, Furio Scarpelli, Graziano Diana en Scola. Camerawerk van Ricardo Aronovich.

I Picari

Spanje​/​​Italië 1987. Avonturenfilm van Mario Monicelli. Met o.a. Giancarlo Giannini, Enrico Montesano, Vittorio Gassman, Nino Manfredi en Giuliana de Sio.

Stijlvolle produktie, met vakmanschap en veel inventiviteit gemaakt. De film, met veel sterren, is gebaseerd op 17e-eeuwse schelmenromans uit Spanje. Twee schurkachtige helden, een hoerenzoon, die aan een wrede blinde man wordt verkocht, en de zoon van een oplichter, die aan de galg is gestorven, komen elkaar tegen. Zij verliezen elkaar uit het oog en komen elkaar telkens weer tegen. De Sio is buitengewoon sexy en de acteurs spelen prachtig. Goed camerawerk van Tonino Nardi.

L`altro enigma (Affabulazione)

Italië 1986. Drama van Vittorio Gassman en Carlo Tuzii. Met o.a. Vittorio Gassman, Annie Girardot, Fanny Ardant, Alessandro Gassman en Giusi Cataldo.

Loodzwaar, duister drama met Vittorio Gassman (ook mede- verantwoordelijk voor script en regie) in de rol van een man van middelbare leeftijd, die ten prooi is aan een morbide doodsdrang. In dromen en visioenen wordt hij gekweld door herinneringen met een symbolische achtergrond. Het is de droeve toestand van een man, die niet kan accepteren dat hij ouder wordt. Daarom doet hij ook pogingen om de viriliteit van zijn zoon te vernietigen. Er wordt goed gespeeld, maar het verhaal in deze langdradige film is te onsamenhangend. Wellicht zou het beter geschikt zijn voor het toneel. Nu gaat het allemaal erg traag toe in dit allerminst vrolijke verhaal.

I soliti ignoti vent'anni dopo

Italië 1986. Komedie van Amanzio Todini. Met o.a. Marcello Mastroianni, Vittorio Gassman, Tiberio Murgia, Gina Rovere en Giorgio Gobbi.

Deze film is een melancholieke terugkeer naar de gouden jaren van de klassieke Italiaanse komedie, doch helaas is het geen waardig vervolg op de oorspronkelijke zwartwit-film uit 1958. Mastroianni speelt wederom zijn oude rol van Tiberio die net voor de tweede keer is vrijgelaten na gevangen te hebben gezeten voor roof. Hij merkt dat het leven niet meer zo mooi is, en omdat hij geen werk kan vinden, doet hij mee met Gassman, als Peppe, met het smokkelen van gestolen geld. Script en regie staan niet in verhouding tot het vertoonde spel.

Il potere del male

Frankrijk​/​​Italië 1985. Drama van Krzysztof Zanussi. Met o.a. Vittorio Gassman, Marie-Christine Barrault, Benjamin Voelz en Raf Vallone.

Een argeloze student denkt dat de vrouw van een wapenhandelaar ongelukkig is, maar in werkelijkheid blijkt zij even cynisch als haar kapitalistische man. De student vertrekt, samen met zijn (en haar) kind naar het platteland waar hij het evangelie predikt. Na de dood van de wapenhandelaar schenkt diens vrouw de wapens aan een revolutionaire groepering. De tweede titel van deze film PARADIGME, is een eerbetoon aan Pasolini aan wie de intrige overigens sterk doet denken wegens haar gelijkenis aan THÉORÈME en PORCHERIE. Deze fabel is diep geworteld in de werkelijkheid van heden ten dage, maar ook tijdloos, omdat het een overpeinzing is over goed en kwaad. Zanussi, de Poolse cineast met internationale bekendheid, draagt een christelijke ideologie aan en geeft vrij nuchtere antwoorden op zijn visuele vragen. Intellectualistisch; laat de kijker echter niet los.

La Vie est un roman

Frankrijk 1983. Komedie van Alain Resnais. Met o.a. Vittorio Gassman, Ruggero Raimondo, Geraldine Chaplin, Fanny Ardant en Pierre Arditi.

Een excentrieke graaf bouwt rond WO I een barok sprookjeskasteel om er een mystieke sekte in te herbergen. In het heden is het kasteel een kostschool, waar jaarlijks een symposium van utopisten wordt gehouden. Hun onderling strategisch spel - ook op amoureus terrein - leidt tot onvoorziene uitkomsten. Deze bizarre maar genoeglijke Resnais-film combineert romantische kitsch (als in de vroege seriefilm) met musical-, boulevardklucht- en sprookjeselementen. Ondanks de lichte toon van de 'spielerei' is de strekking pessimistisch : elke 'nieuwe mens-utopie' leidt onvermijdelijk tot repressie. Met humor geacteerd, vooral door de minder bekende namen in de rolbezetting.

Benvenuta

België​/​​Frankrijk​/​​Italië 1983. Drama van André Delvaux. Met o.a. Vittorio Gassman, Fanny Ardant, Françoise Fabian, Mathieu Carrière en Claire Wauthion.

Een filmer wil van een schrijfster de achtergrond weten van haar roman over de gedoemde passie tussen een concertpianiste en een Italiaanse magistraat van middelbare leeftijd. Ze houdt vol dat het pure fictie is, maar haar tragische heldin bestaat wel degelijk. Door de stijlvolle aanpak van Delvaux en de opmerkelijke spelprestaties een boeiende film, al maakt de raamvertelling het liefdesverhaal eerder triviaal dan dat het er dubbele bodems aan geeft. Niettemin is Delvaux de meest eigenzinnige en begaafde filmer van zijn land, die ook internationaal zijn eigen plaats meer dan verdient.

Tempest

Verenigde Staten 1982. Drama van Paul Mazursky. Met o.a. John Cassavetes, Gena Rowlands, Susan Sarandon, Molly Ringwald en Vittorio Gassman.

Zeer vrije bewerking van Shakespeares The Tempest: een architect van middelbare leeftijd trekt zich met zijn dochter en vriendin terug op een Grieks eilandje om echt te gaan leven, maar zijn vrouw en haar vriend komen roet in het eten gooien, waarna hij de elementen inroept om haar bootje te laten zinken. Amusante relatieproblematiek.

Il Conte Tacchia

Italië 1982. Komedie van Sergio Corbucci. Met o.a. Enrico Montesano, Vittorio Gassman, Zoë Chauveau, Paolo Panelli en Giuseppe Pambieri.

Een Romeinse timmerman heeft in 1910 vriendschap gesloten met een berooide oude aristocraat. Hij gaat geloven dat hij diens bastaardzoon is. De Romeinse adel neemt hem in de maling, totdat hij een duel met een Franse degenheld wint en door koning Umberto tot graaf wordt gemaakt. De uitbundige komedie-interpretatie van het historisch materiaal kreeg een zorgvuldige visuele reconstructie die schril contrasteert met de anachronistische grappen. Een ongewoon subtiele rol van komiek Montesano, die een sterke Gassman als de nog vitale prinselijke zuiplap aan zijn zijde heeft.

Di padre in figlio

Italië 1982. Biografie van Vittorio Gassman. Met o.a. Vittorio Gassman, Alessandro Gassman, Gigi Proietti, Adolfo Celi en Ugo Pagliai.

Een biografische documentaire over leven en persoonlijke ontwikkeling van Vittorio Gassman en zijn zoon, en hun verhouding tot elkaar, ondersteund door gesprekken met collega's en vrienden. Geen opzienbarende film, maar een interessante studie over een relatie tussen vader en zoon in de wereld van de showbusiness.

Sharky's Machine

Verenigde Staten 1981. Misdaad van Burt Reynolds. Met o.a. Burt Reynolds, Vittorio Gassman, Brian Keith, Charles Durning en Bernie Casey.

Daar zijn superieuren zijn onorthodoxe methodes beu zijn, wordt Reynolds overgeplaatst naar de zedenbrigade. Hier onderzoekt hij een onfrisse zaak, waarbij een gouverneur (Keith), een peperduur hoertje (Ward) en een drugshandelaar (Gassman) betrokken zijn. Hij wordt verliefd op Ward, maar beseft te laat het gevaar waarin ze verkeert. Vakkundig en verzorgd, maar conventioneel gemaakte suspense met een grote portie geweld en erotiek, maar met ook enkele verrassend romantische momenten. Gezellige jazz-score, samengesteld door Snuff Garnett, helpt de film door enkele hiaten heen. Naar een roman van William Diehl.

Il Turno

Italië 1981. Komedie van Tonino Cervi. Met o.a. Vittorio Gassman, Laura Antonelli, Bernard Blier, Turi Ferro en Paolo Villaggio.

Een Siciliaanse baron van middelbare leeftijd is stapelverliefd - maar van afstand - op een verleidelijke vrouw. Maar ze trouwt uiteindelijk met een rijke, invloedrijke man in de hoop dat ze gauw weduwe wordt. Een beminnelijke advocaat heeft ook een oogje op haar en haar rijkdom. De weelderige Antonelli is zoals gewoonlijk heel sexy en Gassman is een geweldige acteur. Cervi had beter gekund, het script ook.

The Nude Bomb

Verenigde Staten 1980. Komedie van Clive Donner. Met o.a. Don Adams, Sylvia Kristel, Rhonda Fleming, Dana Elcar en Pamela Hensley.

Een geheim agent moet een maniak onschadelijk maken, die over een bom beschikt waarmee hij in één klap alle kleren op Aarde kan vernietigen. Bedoeld als satire, en in feite het laten herleven van de tv-serie Get Smart met agent 86, Maxwell Smart uit de periode 1960-1970. Onderhoudend, maar niets bijzonders. Kreeg een tv-film als vervolg GET SMART, AGAIN! Ook bekend als THE RETURN OF MAXWELL SMART.

Sono fotogenico

Frankrijk​/​​Italië 1980. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Renato Pozzetto, Edwige Fenech, Aldo Maccione, Michel Galabru en Julien Guiomar.

Een cinefiele nietsnut vertrekt van Lago Maggiore naar Rome om een filmcarrière te beginnen en laat zich daar bedriegen door impressario's, producenten, speldocenten en ambitieuze starlets om tenslotte als stuntman invalide te worden. Deze bittere satire op filmambities werd door Risi al eerder en beter bedreven en met name de acteurskeuze is nadelig voor de werking. Hoewel Pozetto een nationale populariteit geniet, zijn zijn voorkomen en acteren zo weinig innemend, dat men hem alles gunt, wat hem overkomt. Cynische verhaalswendingen en zelfkarikaturen van filmprominenten weten los van de hoofdrol te vermaken.

La Terrazza

Frankrijk​/​​Italië 1980. Komedie van Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Marcello Mastroianni, Serge Reggiani, Ugo Tognazzi en Jean-Louis Trintignant.

Het Romeinse soir[KA1]ee-leven verenigt kopstukken uit het culturele en maatschappelijke leven. De steeds wisselende benadering van dezelfde sc[KA2]ene maakt duidelijk hoe zeer ieder van de mannen van zijn oorspronkelijke idealen is vervreemd en aan het eind van hun Latijn is gekomen. De vrouwen hebben daarentegen hun praktische greep op de realiteit behouden, terwijl de jongeren alles met ironische scepsis bekijken. Deze sleutelfilm met zelfkritiek (met schrijvers, filmers, politici in eigen rollen naast de acteurs) heeft een veelkleurige structuur die herhalingen niet geheel vermijdt, maar een ingewikkeld tragi-komisch beeld geeft van een generatie en ondanks alle ontluistering de warmte van in stand gebleven vriendschap overdraagt. Het scenario is van regisseur Scola, Agenore Incorocci als Age en Furio Scarpelli. Het camerawerk is van Pasqualino De Santis. Technicolor. Stereo.

Camera d'albergo

Frankrijk​/​​Italië 1980. Komedie van Mario Monicelli. Met o.a. Vittorio Gassman, Monica Vitti, Enrico Montesano, Roger Pierre en Béatrice Bruno.

Drie jonge aspirant-filmers willen een cinéma vérité -documentaire maken door met een verborgen camera op een volgende gasten in een hotelkamer te registeren. Producent haalt hen over om met gespeelde scènes film commerciëler te maken, zodat liefdespaar dat in een conflict is betrapt, een fictieve verzoening moet acteren, waarna de werkelijkheid de fictie volgt. De film laat amusante en verrassend mogelijke manipulaties met film zien waardoor de opgenomen realiteit een omkering van 180 graden kan krijgen. Gassman is perfect als oude producent die zich verschuilt achter artistiek idealisme. Liefdeskomedie tussen Vitti en Montesano is best aardig, maar overmatige aandacht doet film ietwat op twee gedachten hinken.

The Immortal Bachelor

Italië 1979. Drama van Marcello Fondato. Met o.a. Giancarlo Giannini, Monica Vitti, Claudia Cardinale en Vittorio Gassman.

Drie jonge aspirant-filmers willen een cinéma vérité -documentaire maken door met een verborgen camera op een volgende gasten in een hotelkamer te registeren. Producent haalt hen over om met gespeelde scènes film commerciëler te maken, zodat liefdespaar dat in een conflict is betrapt, een fictieve verzoening moet acteren, waarna de werkelijkheid de fictie volgt. De film laat amusante en verrassend mogelijke manipulaties met film zien waardoor de opgenomen realiteit een omkering van 180 graden kan krijgen. Gassman is perfect als oude producent die zich verschuilt achter artistiek idealisme. Liefdeskomedie tussen Vitti en Montesano is best aardig, maar overmatige aandacht doet film ietwat op twee gedachten hinken.

Quintet

Verenigde Staten 1979. Sciencefiction van Robert Altman. Met o.a. Paul Newman, Bibi Andersson, Fernando Rey, Vittorio Gassman en Nina Van Pallandt.

Als robbenjager Newman met zijn vrouw Fossey terugkeert naar zijn thuisland, ontdekt hij dat er een nieuwe ijstijd is aangebroken na een nucleaire vernietiging. De overlevenden tussen het kromme staal en gebarsten beton hebben niets te doen en brengen hun tijd door met het spel uit de titel, waarbij de verliezer gedood wordt. Zo komen Newmans vrouw en broer om. Hij besluit zich te wreken op de machthebbers (w.o. Rey), die de regels van het spel hebben opgesteld. Een aardig idee, dat door zijn pseudo-intellectualistische aanpak niet van de grond komt en stierlijk vervelend is.

Caro papà

Frankrijk​/​​Canada​/​​Italië 1979. Drama van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Aurore Clément, Stefano Madia, Julien Guiomar en Andrée Lachapelle.

Een groot industrieel ontdekt dat zijn zoon bij de stadsguerrilla is aangesloten en kennelijk een moordaanslag voorbereidt op 'P'. Zonder zijn zoon aan te geven, probeert hij alle hem bekende 'P's te waarschuwen. Risi geeft een scherp satirisch beeld van zelfingenomenheid en opportunisme van de heersende klasse in de consumptiemaatschappij, maar houdt zich angstvallig aan de buitenkant bij de tekening van de revolterende jongeren. De fatale, woordeloze liefde tussen vader en zoon is indringend en bijna over-gevoelig. Madia werd op het filmfestival van Cannes gelauwerd voor de Beste Bijrol. Het scenario is van Bernardino Zapponi, Marco Risi en regisseur Risi. Het camerawerk Tonino Delli Colli. Technospes, Stereo.

Due pezzi di pane

Frankrijk​/​​Italië 1978. Komedie van Sergio Citti. Met o.a. Vittorio Gassman, Philippe Noiret, Gigi Proietti, Anna Melato en Paolo Volponi.

Twee straatzangers beminnen onwetend van elkaar dezelfde vrouw. Deze sterft in het kraambed, zodat het jongetje twee vaders heeft. Ze voeden hem beurtelings of samen op, tot hij verdwijnt. Na jarenlang zoeken vinden ze hem terug als een gezeten burger, die niets van de vagebonden wil weten. Deze groteske tragikomedie laat het vrijbuitersduo onveranderlijk blijven tegen een steeds evoluerend, anoniemer wordend decor. De boodschap van Pasolini's vroegere assistent is duidelijk, maar hij gebruikt voor het overbrengen daarvan een wel èrg lange en weinig gevarieerde film, waarin de grove grappen van Gassman en Noiret ook eentonig worden.

A Wedding

Verenigde Staten 1978. Drama van Robert Altman. Met o.a. Carol Burnett, Desi Arnaz, Jr., Amy Stryker, Vittorio Gassman en Geraldine Chaplin.

Een niet sluitende, uit het lood hangende kijk op familie- intriges tijdens een huwelijk van 'Nieuwe Rijken'. Veel amusante scènes en treffende karaktertekeningen, zoals dat van de stervende grootmoeder, de toen 82-jarige Gish. De film past echter moeilijk in de Hollywood-conventies van filmdrama.

I Nuovi mostri

Italië 1977. Mario Monicelli, Dino Risi en Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Ornella Muti, Alberto Sordi, Ugo Tognazzi en Orietta Berti.

Twaalf sketches over allerlei vormen van huichelachtigheid. Wisselend van toon, niveau en lengte, maar met enkele fikse uitschieters en voortdurend verrassend door het transformatievermogen van de drie voornaamste acteurs. Diverse scenarios van Age Scarpelli, Maccari en Zapponi.

Telefoni bianchi

Italië 1976. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Ugo Tognazzi, Agostina Belli en William Berger.

Twaalf sketches over allerlei vormen van huichelachtigheid. Wisselend van toon, niveau en lengte, maar met enkele fikse uitschieters en voortdurend verrassend door het transformatievermogen van de drie voornaamste acteurs. Diverse scenarios van Age Scarpelli, Maccari en Zapponi.

Signore e signori, buonanotte

Italië 1976. Luigi Comencini, Nanni Loy, Luigi Magni, Mario Monicelli en Ettore Scola. Met o.a. Senta Berger, Adolfo Celi, Andréa Ferréol, Vittorio Gassman en Monica Guerritore.

Een presentator van tv-actualiteiten rebelleert tegen de censuur, hypocrisie en gladde aanpak van het nieuws en gooit in één dag alles om, met handhaving van de vaste en bekende items die de Italiaanse realiteit nu in een ongenadig daglicht laat zien. Deze collectieve aanval van belangeloos meewerkende filmprominenten resulteert in een ongebreidelde satire die buiten Italië minder effectief is omdat een aantal herkenningspunten ontbreekt. De anti-religieuze, anti- militaristische, anti-welvaartsstaatshumor in kortere en langere sketches mist zijn anarchistische werking niet, terwijl de op de hak genomen, gladgestreken keurigheid van omroepers en presentatoren ook buiten Italië aanspreekt. De sterbezetting werpt zich met aanstekelijk animo in het strijdperk.

Anima persa

Italië​/​​Frankrijk 1976. Drama van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Catherine Deneuve, Danilo Mattei, Anicée Alvina en Esther Carloni.

Kunststudent trekt in bij een autoritaire trotse oom in Veneti[KA3]e en ontdekt dat in een afgesloten gedeelte van het huis, de krankzinnige broer van zijn oom verblijft. Ge[KA3]intrigeerd volgt hij het spoor van zijn oom die niet blijkt te werken, maar buiten de deur drinkt en gokt en zich op de zolder van zijn huis terugtrekt om als zgn `broer` frustraties over huwelijk en verlies van kind, in waanzin uit te leven. Niet zo sterk scenario (dat al vrij snel voorspelbaar wordt en een voor het verhaal overbodige romance van de jongen bevat) krijgt suggestieve werking door vergane glorie van Venetië en de interieurs en door het sterke spel van Gassman en Deneuve.

Il Deserto dei Tartari

Italië​/​​Frankrijk​/​​Duitsland 1975. Avonturenfilm van Valerio Zurlini en Christian de Chalonge. Met o.a. Vittorio Gassman, Giuliano Gemma, Helmut Griem, Philippe Noiret en Jacques Perrin.

Een jonge luitenant wordt geplaatst in een woestijnfort waar soldaten en officieren een mogelijk nieuwe aanval van de Tartaren afwachten. Jaren verstrijken zonder dat die gevreesde of gehoopte aanval plaatsvindt, zodat het wachten voor alle militairen de enige bestaansreden wordt. Na vergeefse pogingen van vele regisseurs zette acteur-producent Perrin de filmversie door van de symbolische roman van Dino Buzzatti. Locaties in Iran geven een onwezenlijke sfeer, internationale acteurs maken `niet- gebeuren` onderhoudend, maar het resultaat is meer respectabel dan echt geslaagd. (Zurlini regisseerde de spelscènes, De Chalonge het buitengebeuren.)

I Telefoni bianchi

Italië 1975. Dino Risi. Met o.a. Agostina Belli, Vittorio Gassman, Ugo Tognazzi, Renato Pozzetto en Cochi Ponzoni.

Een kamermeisje weet door gebruik van fysieke charmes filmster te worden en na een liaison met Mussolini de diva van de fascistische cinema. Na de oorlog is ze uit de gratie, maar weet er op dezelfde manier weer bovenop te komen. Harde satire is de rode draad tussen een reeks van situaties en personages van wie Gassman als een ijdele maar laffe acteur een absolute uitschieter is. Scenario van Ruggero Maccari, Bernardino Zapponi en de regisseur. Camerawerk van Claudio Cirillo.

Come una rosa al naso

Italië​/​​Verenigd Koninkrijk 1975. Komedie van Franco Rossi. Met o.a. Vittorio Gassman, Ornella Muti, Lou Castel, Adolfo Celi en Madeline Hinde.

Een Italiaanse restauranthouder in Londen krijgt van zijn mafia-verwanten op Sicilië opdracht te waken over de maagdelijkheid van een aantrekkelijk nichtje dat naar Engeland komt. Deze stereotiepe situatie-komedie is geconstrueerd rond de komische talenten van Gassman en de charme van Muti die door gebrek aan inhoudelijke verrassingen wel erg zwaar belast worden.

Profumo di donna

Italië 1974. Drama van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Alessandro Momo, Agostina Belli, Moira Orfei en Franco Ricci.

Een infanteriekapitein (Gassman) heeft bij manoeuvres zijn gezichtsvermogen en het gebruik van een hand verloren, maar aan medelijden of hulp heeft hij geen behoefte; hij heeft immers nog zijn reukvermogen waarmee hij zijn weg vindt, ook bij de vrouwen. Mooie rol van Gassman als ijzervreter, die soms, stiekem, toch emoties lijkt te hebben. Goed tegenspel van de jonggestorven Momo als de rekruut die hem moet begeleiden. De film won een César voor de beste film en werd bij de Oscars genomineerd voor beste niet-Engelstalige film en beste script. Opnieuw verfilmd in 1992 als Scent of a Woman met Al Pacino in de hoofdrol, een rol die hem een Oscar opleverde.

C'eravamo tanto amati

Italië 1974. Drama van Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Nino Manfredi, Stefania Sandrelli, Stefano Satta Flores en Giovanna Ralli.

Drie vrienden uit het verzet groeien in de na-oorlogse Italiaanse ontwikkelingen steeds verder van hun oorspronkelijke idealen vandaan, maar ondanks alle ontstane barri[KA2]eres blijkt hun vriendschap na twintig jaar nog intact gebleven. Meesterlijk geconstrueerd scenario geeft compleet, tragi-komisch en kritisch tijdsbeeld. De filmhobby van een der hoofdpersonen is aanleiding voor een beeld van de vercommercialisering van de Italiaanse cinema, waarvoor Vittorio de Sica als voorbeeld wordt genomen (die overigens zelf zijn medewerking verleende, net als Federico Fellini en Marcello Mastroianni, die zichzelf spelen). Doorbraak- film van Scola. Het scenario van Age (Agenore Inrocci), Scarpelli (Furio Scarpelli) en regisseur Scola (als Scola). Het camerawerk is van Claudio Cirillo.

A mezzanotte va la ronda del piacere

Italië 1974. Komedie van Marcello Fondato. Met o.a. Claudia Cardinale, Vittorio Gassman, Giancarlo Giannini, Renato Pozzetto en Monica Vitti.

Een getrouwde bourgeoise is jurylid tijdens proces tegen arbeidersvrouw die uit zelfverdediging haar jaloerse echtgenoot heeft gedood en hoort met afgunst van vurige passies die ze in eigen huwelijk niet heeft gekend. Interessante casting van Cardinale als dame en Vitti als volksvrouw, maar de regisseur heeft acteurs in hun schmiere niet weten te temmen. Ontknoping is absoluut onwaarschijnlijk.

Tosca

Italië 1973. Luigi Magni. Met o.a. Monica Vitti, Vittorio Gassman, Umberto Orsini, Gigi Proietti en Aldo Fabrizi.

Een beroemd operaverhaal - een zangeres probeert vergeefs haar revolutionaire geliefde van de doodstraf te redden - werd tot parodie gemaakt door alle melodramatische elementen bloedernstig te laten acteren. Die toon blijft onvoldoende lang verrassend en vooral Gassman overdrijft zijn rol wel heel erg.

Senza famiglia, nullatenenti cercano affetto

Italië 1972. Komedie van Vittorio Gassman. Met o.a. Vittorio Gassman, Paolo Villaggio, Rossana di Lorenzo, Isa Bellini en Corrado Gaipa.

Een goedmoedige jongeman die in een weeshuis is opgegroeid gaat naar Rome om zijn moeder te zoeken en wordt op zijn speurtocht begeleid door een agressieve goochelaar, die net zo min als zijn protégé opgewassen blijkt tegen de bureaucratie en harteloosheid van de moderne samenleving. De wees zal zich toch in het systeem integreren, terwijl de goochelaar alleen en op eigen wijze doorgaat. Dit debuut als zelfstandig regisseur van Gassman - zeer vrij naar Alleen op de wereld - wisselt harde satire, kluchteffecten en lyrische momenten bekwaam af, met een tegen het einde inzakkend tempo. Als regisseur weet hij de gewoonlijk plompe komiek Villaggio tot subtiel acteren te brengen maar zijn eigen spel als de goochelaar had wat meer zelfkritiek mogen hebben.

Che c'entriamo noi con la rivoluzione?

Italië​/​​Spanje 1972. Avonturenfilm van Sergio Corbucci. Met o.a. Vittorio Gassman, Paolo Villagio, Eduardo Fajardo, Leo Anchoriz en Riccardo Garrone.

Italiaans acteur op tournee in Texas wordt met Othello-grime voor een zwarte man aangezien en bijna gelyncht. Samen met een priester vlucht hij naar Mexico waar Zapata zijn revolutie begonnen is. Zijn vermommingstalent redt hem uit vele riskante situaties. Specialist in spaghettiwesterns Corbucci geeft spectaculaire actie als decor voor de uitbundige Gassman. Waarom Italianen Villagio zo leuk vinden, wordt door deze film niet duidelijk.

Scipione detto anche l'Africano

Frankrijk​/​​Italië 1971. Komedie van Luigi Magni. Met o.a. Marcello Mastroianni, Vittorio Gassman, Silvana Mangano, Ruggero Mastroianni en Woody Strode.

Een Romeinse volksheld - die door ouderdom en een slecht huwelijk zijn veerkracht heeft verloren - wordt door de koning en de Senaat in diskrediet gebracht, omdat hij de krijgsschuld van de Koning van Assyrië zou hebben ontvreemd. Zijn morele grandeur, ook tijdens zijn verbanning, maakt indruk op zijn voornaamste opponent, maar hij weigert eerherstel. De analogie met de verloren idealen en de corruptie in de huidige Italiaanse republiek blijven ietwat ondoorzichtig door de situering in het oude keizerrijk en de antieke kostumering waarin de sterke acteurs de bekende personages spelen. De film is interessant en onderhoudend, maar nogal decoratief en oppervlakkig.

L' Udienza

Italië 1971. Komedie van Marco Ferreri. Met o.a. Enzo Janacci, Claudia Cardinale, Vittorio Gassman, Michel Piccoli en Ugo Tognazzi.

Een brave burgerman wil om niet-onthulde redenen een audiëntie bij de paus, maar loopt stuk op de bureaucratie en de verdenkingen van het Vaticaan. Een prostituée met connecties onder de hooggeplaatsten probeert zijn voorspraak te zijn, maar iedereen houdt hem voor een gevaarlijke gek. Na weken vergeefse inspanning sterft hij voor de deuren van de Sint Pieterskerk. Deze Kafkaiaanse satire op een verstikkend systeem mist de kracht van Ferreri's andere films omdat de hoofdpersoon niet interessant wordt. Rake karikaturen van beroemde bijrolspelers als conservatieve en kwasi-progressieve prelaten. Het scenario is van regisseur Ferreri en D. Matelli. Het camerawerk is van Mario Vulpiani.

In nome del popolo Italiano

Italië 1971. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Ugo Tognazzi, Vittorio Gassman, Yvonne Furneaux, Ely Galleani en Michele Cimarosa.

Een linkse rechter van instructie is belast met het onderzoek naar de dood van een callgirl en komt op het spoor van een rechtse, despotische directeur van een milieu-onveilige industrie. Hoewel het hoertje zelfmoord blijkt te hebben gepleegd, vernietigt de rechter de bewijzen om toch de industrieel te kunnen veroordelen. Deze cynische Italiaanse komedie laat zien hoe men van een integere ideologie tot een oneerlijke methodiek komt en de maatschappij paranoïde maakt. Gassman speelt niet alleen de industrieel, maar ook een reeks van andere rollen, waardoor het hele Italiaanse volk tenslotte zí[KA1]jn gezicht krijgt. Deze lucide film werd uiteraard door links en rechts aangevochten om zijn 'onverantwoord pessimisme'.

Il nome del popolo Italiano

Italië 1971. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Ugo Tognazzi en Vittorio Gassman.

Een modern verhaal over tegengestelde karakters. Tognazzi speelt een eerlijk mens, naast Gassman, die een weerzinwekkende kerel speelt, die toch medelijden oproept omdat hij wordt meegesleurd in het onontkoombare mechanisme van een moraal, die hij zelf bedacht heeft. Prachtig spel, scherpe contrasten.

Il Divorzio

Italië 1970. Komedie van Romolo Guerrieri. Met o.a. Vittorio Gassman, Anna Moffo, Anita Ekberg, Nino Castelnuovo en Claudie Lange.

Een verandering in de Italiaanse wetgeving stelt een architect in staat om naar vijftien jaar huwelijk te scheiden. Het vrijgezellenbestaan blijkt anders uit te pakken dan hij had gehoopt en slechts te bestaan uit frustrerende avontuurtjes met prostituées en nymfomanes, waarbij zijn traditioneel-autoritaire instelling hem steeds meer isoleert. Het voorspelbare scenario en de weinig verrassende regie, in combinatie met weinig begaafde actrices, doet alle aandacht op Gassman vallen. Deze vult zijn rol met meer vondsten en inventiviteit in dan deze verdient, maar hij bereikt de noodzakelijke compassie met zijn personage niet.

Brancaleone alle crociate

Italië 1970. Avonturenfilm van Mario Monicelli. Met o.a. Vittorio Gassman, Stefania Sandrelli, Adolfo Celi, Beba Loncar en Luigi Proitetti.

Kruistochten zijn voor middeleeuwse ridders een welkome aanleiding om leuk oorlogje te kunnen spelen. Zo ook voor Brancaleone, die voor de bevrijdingsactie van Christus' graf een legertje ongeregeld om zich heen verzamelt onder wie een aantrekkelijke heks, een masochist en een baby die kroonprins is. Deze uitbundige satire op een middeleeuws gegeven voegt aan L'ARMATA BRANCALEONE weinig nieuws toe en neemt ook fiks de tijd, maar de fantasierijke aankleding en het potsierlijk acteren zijn onverminderd amusant. Scenario van Furio Scarpelli, Agenore Incrocci en regisseur Monicelli.

12 + 1

Italië​/​​Verenigd Koninkrijk​/​​Frankrijk 1970. Avonturenfilm van Nicolas Gessner. Met o.a. Vittorio Gassman, Orson Welles, Sharon Tate, Terry-Thomas en Mylène Demongeot.

Een berooide Italiaan erft van zijn Engelse tante dertien stoelen die hij via een antiquair laat verkopen, om dan te horen dat in de zitting van één ervan haar juwelen verborgen zitten. Samen met de secretaresse van de antiquair gaat hij op jacht naar de stoelen die elk een andere eigenaar hebben. De zoveelste variant op de bekende Russische satire over de menselijke hebzucht heeft één stoel meer dan gewoonlijk. Verder is het niet origineler hoewel een hele reeks van sterren smakelijke karikaturen neerzetten. De laatste rol van Sharon Tate. Reeds eerder verfilmd als DREIZEHN STŸHLE in 1938 door E.W. Emo en als THE TWELVE CHAIRS door Mel Brooks, eveneens in 1970. Ook bekend als THE THIRTEEN CHAIRS.

L'Alibi

Italië 1969. Drama van Luciano Lucignani. Met o.a. Luciano Lucignani, Vittorio Gassman, Adolfo Celi en Tina Aumont.

Drie acteurs, bevriend vanaf de toneelschool, zien elkaar na jaren terug en ze vinden dat ze veranderd zijn. Ze geven zich rekenschap van hun respectieve levens, met alle fouten, mislukkingen, lafheden en gemeenheden. Een interessante en zeer overtuigende film, goed geregisseerd en uitstekend gespeeld door de drie hoofdfiguren, maar een publieksfilm is het zeker niet. Voor de fijnproevers.

L' Arcangelo

Italië 1969. Komedie van Giorgio Capitani. Met o.a. Vittorio Gassman, Pamela Tiffin, Irina Demick, Adolfo Celi en Jacques Stany.

Een advocaat laat zich strikken door een fotomodel om haar te verdedigen tegen de aanklacht wegens moord op haar minnaar, die echter in goede gezondheid is. Het blijkt een komplot om de advocaat voor een nog te plegen moord te laten opdraaien, waarbij zijn eigen onbekwame verdedigingspleidooi hen fataal wordt. Deze middelmatige komedie gooit haar eigen glazen in door verrassend bedoelde wendingen meermaals te herhalen, wat tot gevolg heeft dat verveling en ongeloof toeslaan.

Dovè vai tutta nuda?

Italië 1969. Komedie van Pasquale Festa Campanile. Met o.a. Tomas Milian, Maria Grazia Buccella, Gastone Moschin, Vittorio Gassman en Lea Lander.

Een degelijke bankemployée keert terug van een buitenlandse zakenreis met een echtgenote, die hij zich niet herinnert ontmoet of gehuwd te hebben, en die behalve een ongegeneerde flapuit ook nog een permanente naaktloopster blijkt te zijn. Ontslag is slechts de eerste van de resulterende complicaties. Meligheid kent geen tijd, hoewel Milian verrassende kwaliteiten toont als komediespeler. De rondborstige expressieloosheid van Buccella vindt ook ideaal emplooi, maar is onvoldoende voor het magere gegeven, zodat de gast-rol van Gassman als de excentrieke aspirant-dief zeer welkom is.

The Devil In Love

1968. Ettore Scola. Met o.a. Ettore Manni, Claudine Auger, Mickey Rooney en Vittorio Gassman.

Een degelijke bankemployée keert terug van een buitenlandse zakenreis met een echtgenote, die hij zich niet herinnert ontmoet of gehuwd te hebben, en die behalve een ongegeneerde flapuit ook nog een permanente naaktloopster blijkt te zijn. Ontslag is slechts de eerste van de resulterende complicaties. Meligheid kent geen tijd, hoewel Milian verrassende kwaliteiten toont als komediespeler. De rondborstige expressieloosheid van Buccella vindt ook ideaal emplooi, maar is onvoldoende voor het magere gegeven, zodat de gast-rol van Gassman als de excentrieke aspirant-dief zeer welkom is.

La pecora nera

Italië 1968. Komedie van Luciane Salce en Luciano Salce. Met o.a. Vittorio Gassman, Lisa Gastoni, Adrienne La Russa, Ettore Mattia en Antonio Centa.

Een rechtschapen politicus heeft een losbol en bedrieger als tweelingbroer. Dat is eigenlijk niet onplezierig want de rechtschapen politicus is vaak onuitstaanbaar rechtschapen, terwijl zijn tweelingbroer onuitstaanbaar tegendraads is. Op de een of andere manier leren ze door elkaar de positieve en negatieve aspecten van hun gedrag kennen. Een ironische, intelligente en onderhoudende komedie met een voortreffelijke Gassman in zowel de rol van de rechtschapen als de tegendraadse broer. Scenario van Adriano Baracco, Ennio de Concini en de regisseur. Camerawerk van Aldo Tonti.

Woman Times Seven

Verenigde Staten​/​​Frankrijk​/​​Italië 1967. Komedie van Vittorio De Sica. Met o.a. Shirley MacLaine, Peter Sellers, Rossano Brazzi, Vittorio Gassman en Lex Barker.

Een zevenluik met MacLaine in de hoofdrollen. 1: een jonge weduwe laat zich troosten door een vriend, met wie zij een verhouding begint; 2: een nette huisvrouw wordt bedrogen door haar echtgenoot en zij betrapt hem. 3: een ijskoude tolk blijkt toch een warm hart te hebben. 4: de vrouw van een succesvol auteur gaat zich gedragen als een van de hoofdpersonages uit zijn romans om zijn aandacht te trekken. 5: een society-lady ziet haar rivale in hetzelfde toilet bij een galavoorstelling. 6: een 'Julia' ziet in dat zelfmoord zinloos is en slaat op de vlucht voor haar 'Romeo'. 7: een overspelige huisvrouw blijkt de door haar jaloerse man ingehuurde privédetective aan de haak geslagen te hebben. Sommige episodes zijn erg grappig, andere scherp en satirisch, maar met zo'n rolbezetting en met deze regisseur had alles nog veel beter gekund. Scenario van Cesare Zavattini.

Questi fantasmi

Italië 1967. Komedie van Renato Castellani. Met o.a. Sophia Loren, Vittorio Gassman, Mario Adorf, Margaret Lee en Aldo Giuffrè.

Een berooid jong echtpaar krijgt na veel tegenslag een ruime woning waarvan gezegd wordt dat het er spookt. Het lijkt waar te zijn, maar het spook is in werkelijkheid de aanbidder van de vrouw. Het sterduo biedt weinig soelaas in deze zouteloze filmbewerking van een toneelklucht waarin de vrouw wél overspelig was. In de film blijft ze - omwille van Lorens ster- imago - onberispelijk. De regisseur, Adriano Barraco, Leo Benvenuti, en Piero De Bernardi bewerkten het toneelstuk van Eduardo De Filippo tot scenario. Camerawerk van Tonino Delli Colli.

Lo Scatenato

Italië 1967. Komedie van Franco Indovina. Met o.a. Vittorio Gassman, Martha Hyer, Gila Golan, Massimo Serato en Claudio Gora.

Een ster in het reclamefilmwezen merkt in zijn werk en zijn priv[KA1]e-leven dat de natuur (van insekten tot huisdieren en losgebroken stieren) zich plotseling tegen hem keert. Hij voelt zich het slachtoffer van een komplot. Als hij de oplossing daarvan zoekt in de dierentuin, belandt hij in de apenkooi. Deze symbolische satire, waarin de zelfgenoegzaamheid van de karakterzwakke held door kleine toevalligheden omslaat in onzekerheid, heeft een minder inventieve regie dan het scenario vereist, zodat het resultaat een one man show van Vittorio Gassman is.

Il Profeta

Italië 1967. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Ann-Margret, Yvonne Sanson, Liana Orfei en Oreste Lionello.

Een man van middelbare leeftijd heeft zich uit de moderne beschaving teruggetrokken en leeft in isolement in de bergen. Een op een primeur beluste tv-reporter vestigt de aandacht op hem en maakt hem als een zgn. `profeet` tot prooi van de media en goeroezoekers. Niet voorbereid op de veranderingen en nieuwe trends in de evoluerende samenleving, wordt hij een niet begrijpend en weerloos object voor commerci[KA3]ele uitbuiting. Deze vroege (en daardoor alweer gedateerde) satire op pseudo-filosofieën is niet al te gelukkig gecast : Gassman is te weinig naïef voor de intrigerende wereldvreemdheid en Ann-Margret heeft onvoldoende zelfspot om de rol van trend-volger door te prikken.

The Dirty Game

1966. Thriller van Carlo L, Christian-Jaque, Terence Young en Werner Klingler. Met o.a. Annie Girardot, Henry Fonda, Robert Ryan, Vittorio Gassman en Mario Adorf.

Een man van middelbare leeftijd heeft zich uit de moderne beschaving teruggetrokken en leeft in isolement in de bergen. Een op een primeur beluste tv-reporter vestigt de aandacht op hem en maakt hem als een zgn. `profeet` tot prooi van de media en goeroezoekers. Niet voorbereid op de veranderingen en nieuwe trends in de evoluerende samenleving, wordt hij een niet begrijpend en weerloos object voor commerci[KA3]ele uitbuiting. Deze vroege (en daardoor alweer gedateerde) satire op pseudo-filosofieën is niet al te gelukkig gecast : Gassman is te weinig naïef voor de intrigerende wereldvreemdheid en Ann-Margret heeft onvoldoende zelfspot om de rol van trend-volger door te prikken.

L' Arcidiavolo

Italië 1966. Historische film van Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Claudine Auger, Mickey Rooney, Gabriele Ferzetti en Giorgia Moll.

Belfagor moet in opdracht van de duivel de zonde terugbrengen in het al te vredige Italië van 1486. Door vrouwen te verleiden weet hij vete tussen Rome en Florence aan te wakkeren tot hij echt verliefd wordt op Maddalena de Medici. Opmerkelijke kostumering en decoratie zijn voornaamste kwaliteiten van film die inhoudelijk achterblijft bij verhaal van Macchiavelli. Rooney als komische hulpduivel is zeer misplaatst.

Il Tigre

Italië​/​​Verenigde Staten 1966. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Eleanor Parker, Caterina Boratto, Fiorenzo Fiorentini en Luigi Vannucchi.

Een industrieel van middelbare leeftijd wil zijn invloed ten gunste van zijn verliefde zoon doen gelden, maar valt zelf voor de vrijgevochten jongedame. Hij stort zich in een onstuimige tweede jeugd, maar schrikt terug om zijn gezin en onderneming definitief in de steek te laten. Deze bittere komedie overtuigt niet in haar portret van een losbandige jeugd. Ann-Margret is miscast. Goed spel van Gassman en van Parker als zijn echtgenote.

Una Vergine per il principe

Frankrijk​/​​Italië 1965. Komedie van Pasquale Festa Campanile. Met o.a. Vittorio Gassman, Virna Lisi, Philippe Leroy, Maria Grazia Buccella en Tino Buazelli.

Het belangenhuwelijk tussen een renaissance-prins en zijn vrouw wordt ontbonden als de echtgenoot impotent blijkt. De politieke implicaties hiervan zijn zó groot dat de prins voor de ambassadeurs van de verschillende Italiaanse hoven zijn mannelijkheid moet bewijzen met een jonge maagd in zijn slaapkamer. Het scenario is geïnspireerd op correspondentie uit de 16de eeuw en relativeert de Italiaanse renaissance als hoogtepunt van cultuur, wetenschap en moraal tot een broeinest van hypocriet gekonkel. De bittere ironie dat de prins in bed zijn belangen redt maar daarmee ook zijn net gegroeide liefde offert, laat zich echter lang tevoren voorspellen.

La guerre secrète

Verenigde Staten​/​​Italië​/​​Duitsland​/​​Frankrijk 1965. Thriller van Terence Young, Christian-Jaque, Carlo Lizzani en Werner Klingler. Met o.a. Mario Adorf, Bourvil, Maria Grazia Buccella, Peter van Eyck en Henry Fonda.

Een Russische ambtenaar vlucht van Oost- naar West-Berlijn en zoekt onderdak bij de Amerikanen in West-Duitsland. Hij ontdekt een complot van Russische spionnen, die van plan zijn twee Amerikaanse onderzeeërs te vernietigen en een Amerikaanse kernwetenschapper te ontvoeren, die later wordt vermoord door huurmoordenaars.

L'armata Brancaleone

Spanje​/​​Frankrijk​/​​Italië 1965. Avonturenfilm van Mario Monicelli. Met o.a. Vittorio Gassman, Catherine Spaak, Gian Maria Volonté, Barbara Steele en Enrico Maria Salerno.

Een dief laat een ijdele en onnozele lafaard de identiteit aannemen van een vermoorde ridder om zo diens burcht over te nemen, maar de vermomming brengt de namaakridder in een groot aantal onvoorziene avonturen. Historische klucht ontwikkelt zich als stripverhaal met vaak ongegeneerd platte humor die door de fantasierijke aankleding en vormgeving en animo van alle acteurs toch zeer aanstekelijk werkt. Gassman is onweerstaanbaar grappig als de anti-held. Scenario van Age, Scarpelli en Monicelli. Het camerawerk is van Leonida Barboni en Carlo de Palma.

Se permette parliamo di donne

Italië​/​​Frankrijk 1964. Komedie van Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Maria Fiore, Sylva Koscina, Antonella Lualdi en Giovanna Ralli.

Een man vertelt van zijn talrijke vrouwelijke veroveringen, hun onvoorspelbare gedrag dat zowel tot positieve als negatieve verrassingen leidt en schetst daarmee onbedoeld ook een weinig positief beeld van de man. Deze debuutfilm van Scola heeft de opbouw van een episodenfilm met Gassman als de permanente hoofdrol (Adam), maar blijft voornamelijk een illustratie van vermakelijke tekst zonder eigen filmleven. Die illustratie gebeurt met aantrekkelijke actrices.

Let's Talk About Women

1964. Ettore Scola. Met o.a. Heidi Stroh, Sylva Koscina, Antonella Lualdi, Donatella Mauro en Maria Fiore.

Een man vertelt van zijn talrijke vrouwelijke veroveringen, hun onvoorspelbare gedrag dat zowel tot positieve als negatieve verrassingen leidt en schetst daarmee onbedoeld ook een weinig positief beeld van de man. Deze debuutfilm van Scola heeft de opbouw van een episodenfilm met Gassman als de permanente hoofdrol (Adam), maar blijft voornamelijk een illustratie van vermakelijke tekst zonder eigen filmleven. Die illustratie gebeurt met aantrekkelijke actrices.

La Congiuntura

Frankrijk​/​​Italië 1964. Komedie van Ettore Scola. Met o.a. Vittorio Gassman, Joan Collins, Jacques Bergerac, Hilda Barry en Marino Masé.

Een niet al te snuggere prins laat zich door een vlotte Engelse overhalen tot een 'plezierreisje' naar Zwitserland, in werkelijkheid om een miljoen dollar de grens over te smokkelen: de douane zal een aristocraat toch niet controleren. Ze houdt haar aanbidder aan het lijntje, maar weet in Zwitserland met list de hele buit aan haar medeplichtigen te ontfutselen, om daarmee en met haar prins vervolgens lang en in welstand te leven. Deze vlotte komedie haakte destijds in op de toen actuele geldsmokkel naar Zwitserland, maar geeft meer aandacht aan Collins' manoeuvres om Gassman het hoofd op hol te brengen en hem daarbij - aanvankelijk - toch uit haar slaapkamer te houden.

Il Gaucho

Italië​/​​Argentinië 1964. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Nino Manfredi, Amedeo Nazzari, Silvana Pampanini en Maria Grazia Buccella.

De Italiaanse delegatie die een filmfestival in Buenos Aires bezoekt, bestaat uit een aantal sterren in opkomst of op hun retour, een militante scenarioschrijver en een fortuinjager. Bij aankomst ontmoeten ze een groep ge[KA3]emigreerde landgenoten die het minder goed voor de wind gaat dan ze proberen voor te geven. Hun verblijf loopt uit op teleurstellingen en een ontmaskering van de fa[KA10]cades. De enige uitzondering vormt een (troost)prijsje op het festival. Deze meer melancholieke dan venijnige satire, o.a. door het gebruik van [KA2]echte sterren-van-weleer (zoals Pampanini) toont vooral een mooie rol van Manfredi als de emigrant die het niet gemaakt heeft.

And Suddenly It's Murder!

1964. Mario Camerini. Met o.a. Alberto Sordi en Vittorio Gassman.

De Italiaanse delegatie die een filmfestival in Buenos Aires bezoekt, bestaat uit een aantal sterren in opkomst of op hun retour, een militante scenarioschrijver en een fortuinjager. Bij aankomst ontmoeten ze een groep ge[KA3]emigreerde landgenoten die het minder goed voor de wind gaat dan ze proberen voor te geven. Hun verblijf loopt uit op teleurstellingen en een ontmaskering van de fa[KA10]cades. De enige uitzondering vormt een (troost)prijsje op het festival. Deze meer melancholieke dan venijnige satire, o.a. door het gebruik van [KA2]echte sterren-van-weleer (zoals Pampanini) toont vooral een mooie rol van Manfredi als de emigrant die het niet gemaakt heeft.

Il mattatore

1963. Dino Risi. Met o.a. Dorian Gray, Anna-Maria Ferrero en Vittorio Gassman.

De Italiaanse delegatie die een filmfestival in Buenos Aires bezoekt, bestaat uit een aantal sterren in opkomst of op hun retour, een militante scenarioschrijver en een fortuinjager. Bij aankomst ontmoeten ze een groep ge[KA3]emigreerde landgenoten die het minder goed voor de wind gaat dan ze proberen voor te geven. Hun verblijf loopt uit op teleurstellingen en een ontmaskering van de fa[KA10]cades. De enige uitzondering vormt een (troost)prijsje op het festival. Deze meer melancholieke dan venijnige satire, o.a. door het gebruik van [KA2]echte sterren-van-weleer (zoals Pampanini) toont vooral een mooie rol van Manfredi als de emigrant die het niet gemaakt heeft.

Il Successo

Frankrijk​/​​Italië 1963. Drama van Mauro Morassi en Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Anouk Aimée, Jean-Louis Trintignant, Leopoldo Trieste en Christina Gaioni.

Een man meent, ondanks reden tot tevredenheid over beroepsuitoefening en privé-leven, onvoldoende geslaagd te zijn; met zijn slechte humeur stelt hij het geduld van zijn vrouw en een loyale vriend op de proef. De naoorlogse economische welvaart biedt hem de kans op grondspeculatie in toeristische gebieden op Sardinië, waaraan hij het belang van de arme bevolking, de huwelijkstrouw, het bezit van zijn oude vader en de vriendschap opoffert. Uiteindelijk is hij rijk en tevreden, maar eenzaam. De door Ettore Scola geschreven harde satire dankt veel aan de cynische verve van Gassman en het subtiele tegenspel van Aimée en Trintignant in nogal kleurloze rollen. Risi nam kort na het begin van de opnamen de regie over en evenaart hierin bijna zijn SORPASSO.

I Mostri

Italië 1963. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Ugo Tognazzi, Michèle Mercier, Marisa Merlini en Marioo Masè.

Achttien satirische sketches van verschillende tijdsduur, waarin de beide hoofdrollen elk tien personages voor hun rekening nemen en alle lagen van de Italiaanse maatschappij als satirisch doelwit nemen. Door de vaart en korte tijdsduur zijn ook de minder geslaagde episodes boven de middelmaat van het genre en geven die de acteurs kansen tot ongeremde schmiere waarbij Gassman een hoogtepunt is als een simpele bokser op zijn retour die in de ring in elkaar wordt geslagen. Tognazzi is een tv- verslaafde die ongemerkt door zijn vrouw wordt bedrogen. Een venijnige cabareteske humor blijft onverminderd werkzaam.

Frenesia dell'estate

Frankrijk​/​​Italië 1963. Komedie van Luigi Zampa. Met o.a. Amedeo Nazzari, Sandra Milo, Vittorio Gassman, Michèle Mercier en Philippe Leroy.

De maintené van een eigenaresse van een modehuis zoekt bevestiging van zijn eigenwaarde in avonturen met uiteenlopende jonge vrouwen die stuk voor stuk andere partners verkiezen, inclusief de danseres in wie hij ten onrechte een travestiet vermoedde. De rol van Nazzarri als de overjarige rokkenjager fungeert als bindmiddel tussen de verschillende sketches, die - ondanks de beroemde scenarioschrijvers - nogal oppervlakkig en banaal zijn uitgewerkt. De sterbezetting kan niet meer bijdragen dan bekende namen en gezichten.

Frenesia dell' estate

Italië​/​​Frankrijk 1963. Komedie van Luigi Zampa. Met o.a. Michèle Mercier, Sandra Milo en Vittorio Gassman.

De maintené van een eigenaresse van een modehuis zoekt bevestiging van zijn eigenwaarde in avonturen met uiteenlopende jonge vrouwen die stuk voor stuk andere partners verkiezen, inclusief de danseres in wie hij ten onrechte een travestiet vermoedde. De rol van Nazzarri als de overjarige rokkenjager fungeert als bindmiddel tussen de verschillende sketches, die - ondanks de beroemde scenarioschrijvers - nogal oppervlakkig en banaal zijn uitgewerkt. De sterbezetting kan niet meer bijdragen dan bekende namen en gezichten.

La Smania adosso

Italië​/​​Frankrijk 1962. Komedie van Marcello Andrei. Met o.a. Gérard Blain, Annette Stroyberg, Nino Castelnuovo, Mariangela Giordano en Vittorio Gassman.

Twee Siciliaanse jongemannen randen samen een dorpsgenote aan. Volgens de lokale traditie moet één van beiden met haar trouwen, maar ze weigeren elk een echtgenote die al aan een ander heeft toebehoord. Familie, justitie en mafia bemoeien zich ermee, tot de uitspraak van een schertsproces leidt tot een dubbel happy end, zonder dat één van de betrokkenen zelf iets in te brengen heeft. De harde satire op de Siciliaanse seksuele moraal geeft een onaangename bijsmaak, doordat zowel de vrouwelijke als de mannelijke waardigheid met voeten wordt getreden. De gedachteloze humor van de personages geeft daaraan echter navrante accenten.

La Marcia su Roma

Italië 1962. Historische film van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Ugo Tognazzi, Roger Hanin, Mario Brega en Gérard Landry.

Werklozen laten zich na WOI strikken voor de fascistische troepen, maar ontdekken al snel het verschil tussen partijprogram en praktijk. Zonder er in te geloven nemen ze deel aan een mars op Rome die onverwachts een succes blijkt, waarna ze uit het leger stappen. Fascistische mythes worden karikaturaal aangevochten, maar de film viel bij de première verkeerd en werd jaren later dankzij de hernieuwde prominentie van Risi pas herontdekt en gewaardeerd.

L' Amore difficile

Italië​/​​Spanje 1962. Komedie van Sergio Sollima, Luciano Lucignani, Alberto Bonucci en Nino Manfredi. Met o.a. Enrico Maria Salerno, Catherine Spaak, Vittorio Gassman, Nadia Tiller en Lilli Palmer.

Doorsnee vierluik over obstakels in de erotiek heeft één juweeltje, van en met Manfredi als soldaat die zonder woorden in een drukke trein een jonge weduwe verleidt. Andere sketch heeft verrukkelijke rol van Palmer als Duitse toeriste die vreest voor/hoopt op spreekwoordelijke hitsigheid van Italianen.

Il Sorpasso

Frankrijk​/​​Italië 1962. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Jean-Louis Trintignant, Catherine Spaak, Claudio Gora en Luciana Angiolillo.

Een toevallige ontmoeting in zomers Rome is het startpunt voor een gezamenlijke reis van een in zichzelf gekeerde student Roberto Mariani (Trintignant) en oppervlakkige levensgenieter Bruno Cortona (Gassman) per sportauto door Italië. De jongen wordt tussen bewondering en antipathie heen en weer geslingerd, constateert ook de keerzijde van arrogante vrolijkheid, maar leert toch de vreugde in het leven, alvorens dat leven bij een ongeluk te verliezen. Deze bittere satire op de illusies van de Italiaanse welvaartsstaat heeft tal van rake observaties en perfect contrasterende rollen van Gassman en Trintignant. Het scenario is van regisseur Risi, Ettore Scola en Ruggero Maccari. Het camerawerk is van Alfio Contini. In 2006 werd een Amerikaanse versie gedraaid door Steve Ramser, die Risi's film is gebaseerd. Mono.

Anima nera

Italië 1962. Drama van Roberto Rossellini. Met o.a. Vittorio Gassman, Annette Stroyberg, Nadja Tiller, Eleonora Rossi-Drago en Yvonne Sanson.

Een man wil een nieuw leven beginnen met een deugdzame echtgenote die niets weet van zijn morsig verleden. Hij heeft uit die tijd nog een aantal onbetaalde rekeningen en dus financiele problemen. Daardoor komt de waarheid boven, maar datzelfde verleden heeft ook nog positieve bindingen met vrouwen die hem helpen om een schandaal en chantage te voorkomen. Deze film van Rossellini die hij in opdracht draaide naar een ietwat geruchtmakend toneelstuk onderscheidt zich door boeiende vrouwenportretten rond Gassman als wilszwakke ex-gigolo.

Il Giudizio universale

Frankrijk​/​​Italië 1961. Drama van Vittorio De Sica. Met o.a. Anouk Aimée, Mike Bongiorno, Ernest Borgnine, Eleonora Brown en Maria Pia Casilio.

Een mysterieuze stem kondigt de bevolking van Napels het Laatste Oordeel aan en brengt de inwoners na hun aanvankelijke ongeloof dusdanig in paniek dat zij hun besognes van het moment vergeten. Op een aangekondigd tijdstip breekt niet méér dan een hevig onweer los, waarna iedereen weer onveranderd in zijn oude hebbelijkheden en stokpaardjes vervalt. Een jaren-oud project van De Sica en schrijver Cesare Zavattini werd door producent gezien als een all star-spektakel. Daardoor verzandde de opzet op een verwarde en verwarrende manier in tientallen losse episodes zonder samenhang of scherpte. Door de montage werd de uitgedijde film drastisch ingekort, zodat het enige plezier dat men aan deze film kan beleven het herkennen van de vele bekende gezichten is onder wie de niet-professionele acteurs uit de De Sica's neo-realistische films.

I Briganti Italiani

Frankrijk​/​​Italië 1961. Avonturenfilm van Mario Camerini. Met o.a. Ernest Borgnine, Vittorio Gassman, Micheline Presle, Katy Jurado en Rosanna Schiaffino.

Napolitaanse bandiet wiens vrouw door een Piëmontees legerleider is gevangen, krijgt de leiding van Siciliaanse troepen die zich tegen de onderdrukking verzetten, maar komt onmiddellijk in conflict met de leider van Bourbonse troepen, waardoor overwinningskansen gevaar lopen. Avonturenfilm die banditisme laat zien tijdens de annexatie van verdeeld Sicilië, wisselt dramatische en komische momenten willekeurig af, maar blijft een kleurrijk spektakel waarin sterbezetting onduidelijk geschetste personages compenseert.

Fantasmi a Roma

Italië 1961. Komedie van Antonio Pietrangeli en Antonioni Pietrangeli. Met o.a. Marcello Mastroianni, Vittorio Gassman, Belinda Lee, Sandra Milo en Eduardo De Filippo.

Een berooide edelman woont in een oud kasteel met de spoken van de libertijnse vroegere bewoners. Na zijn dood voegt hij zich bij hen en weet samen met hen de erfgenaam te helpen om het kasteel te redden van de afbraak. Vermakelijke en zorgvuldig gemaakte komedie geeft de sterke rolbezetting de kans tot uitbundig spel, omdat de spoken in hun commentaar en interventies niet worden gegeneerd door zichtbaarheid. Ook bekend als GHOSTS OF ROME.

Barabba

Italië​/​​Verenigde Staten 1961. Avonturenfilm van Richard Fleischer. Met o.a. Anthony Quinn, Vittorio Gassman, Jack Palance, Silvana Mangano en Arthur Kennedy.

Drama rond de Bijbelse figuur Barabbas, naar de roman van de Zweedse Pär Lagerkvist, laat zien hoe de dief mogelijk zijn leven voorzette nadat hij was vrijgelaten en Jezus was gekruisigd. Barabbas keert terug naar zijn criminele milieu, wordt te werk gesteld in een mijn en komt als gladiator terecht in Rome. Ondertussen zoekt hij een teken van God. Groots aangepakt epos met veel figuranten en indrukwekkende, ook naargeestige actiemomenten, werd geproduceerd door een groot liefhebber van het genre: Dino De Laurentiis. Quinn voert een uitstekende cast aan.

Crimen

Frankrijk​/​​Italië 1960. Thriller van Mario Camerini. Met o.a. Vittorio Gassman, Silvana Mangano, Alberto Sordi, Nino Manfredi en Dorian Gray.

Rijke oude vrouw is in een villa te Monte-Carlo vermoord en politie-commissaris zoekt de verdachte bij drie Italiaanse echtparen die om andere redenen dan toerisme in Monaco te zijn. Vermakelijke misdaadkomedie heeft een sterke rolbezetting in topvorm en een satirisch scenario dat tot en met de ontknoping verrassend blijft.

The Miracle

Verenigde Staten 1959. Romantiek van Irving Rapper. Met o.a. Carroll Baker, Roger Moore, Walter Slezak, Vittorio Gassman en Katina Paxinou.

Een hol gegeven verpakt in een opgepoetste en lege film. In het Spanje van 1810 heeft Baker als aankomende non twijfels over haar roeping. Moore is de soldaat die zij begeert. Frank Butler schreef het scenario. Gedraaid in Technirama.

La grande guerra

Italië 1959. Komedie van Mario Monicelli. Met o.a. Bernard Blier, Vittorio Gassman, Folco Lulli, Alberto Sordi en Silvana Mangano.

Enige niet zo heldhaftige soldaten proberen met alle mogelijke middelen tijdens WO I (1914-18) aan de dienst te ontkomen, maar worden toch naar het front gestuurd. Ze overleven, maar worden in Duitse uniformen die ze tegen de kou hebben aangetrokken door de vijand gevangen genomen en voor spionnen aangezien. Opmerkelijke tragikomedie vestigde door afwisseling van burleske en dramatische momenten nieuwe traditie. Portret van mentaliteitsverschillen binnen verschillende streken van Italië met reeks dialecten op geluidsband komt internationaal niet over, maar afgezien daarvan zijn film en acteursprestaties indringend genoeg. Bekroond met de Gouden Lleeuw op het festival van Venetië. Het scenario is van Agenore Incrocci, Furio Scarpelli, Luciano Vincenzoni en regisseur Monicelli. Het camerawerk is van Leonida Barboni, Roberto Gerardi, Giuseppe Rotunno en Giuseppe Serrandi.

La Cambiale

Italië 1959. Komedie van Camillo Mastrocinque. Met o.a. Vittorio Gassman, Ugo Tognazzi, Totò, Peppino De Filippo en Georgia Moll.

Een industrieel heeft twee armoedzaaiers aangereden en hun een cheque van 100.000 lire gegeven. Als hij voor een dreigend faillissement komt te staan, gaan zijn werknemers op jacht naar de cheque, die van hand tot hand gaat en elke achtereenvolgende eigenaar in de problemen brengt. Het kansrijke gegeven en de sterke rolbezetting zijn niet opgewassen tegen de grove aanpak die van alle achtereenvolgende episodes opgeklopte revuesketches maakt.

Il Mattatore

Italië 1959. Komedie van Dino Risi. Met o.a. Vittorio Gassman, Anna-Maria Ferrero, Peppino De Filippo, Dorian Gray en Mario Carontenuto.

Een schmiere-acteur heeft in het theater geen succes en gebruikt zijn vermommingstalenten voortaan bij oplichterijen, maar wordt door zijn echtgenote tot het rechte pad gedwongen. Een nieuwe vermomming doet hem ook aan haar toezicht ontsnappen zodat hij de roof van de Britse kroonjuwelen kan beramen. De op zichzelf al onderhoudende misdaadkomedie krijgt een opmerkelijk extra door alle vermommingen van Gassman, die zelfs een overtuigende imitatie van Greta Garbo laat zien. Scenario van Ange Scarpelli en Ettore Scola.

Audace colpo dei soliti ignoti

Italië 1959. Komedie van Nanni Loy. Met o.a. Vittorio Gassman, Renato Salvatori, Claudia Cardinale, Nino Manfredi en Vicky Ludovici.

Vervolg op I SOLITI IGNOTI. De onhandige inbrekers slagen er ditmaal wel in een kraak te zetten, maar hun gestuntel gaat nu over waar ze de poet moeten laten. Minder verrassend dan het eerste deel en Totò en Mastroianni worden node gemist.

La tempesta

Frankrijk​/​​Italië​/​​Joegoslavië 1958. Avonturenfilm van Alberto Lattuada. Met o.a. Silvana Mangano, Van Heflin, Geoffrey Horne, Viveca Lindfors en Agnes Moorehead.

Deze nieuwe, spectaculair uitgebouwde verfilming van Poesjkin`s [KL]Kapiteinsdochter[KLE] - rebellie en liefde tijdens de regering van Catharina de Grote - kreeg een internationale sterbezetting. Omdat iedereen ten minste [KA1]e[KA1]en grote sc[KA2]ene moet hebben, worden tempo en overzichtelijkheid ietwat ondermijnd. (Een aantal actie- en massascènes werd anoniem geregisseerd door Michelangelo Antonioni in geldnood).

La Ragazza del Palio

Italië​/​​Frankrijk 1958. Komedie van Luigi Zampa. Met o.a. Diana Dors, Vittorio Gassman, Bruce Cabot, Franca Valeri en Teresa Pellati.

Een Texaanse heeft een tv-quiz gewonnen over de Italiaanse man en komt met haar prijs aan in Sienna, waar ze verliefd wordt op een prins. Misverstanden in hun liefde worden overwonnen als ze een concours hippique van Palio wint. Deze onderhoudende, maar weinig oorspronkelijke komedie moet het effect voor een groot deel hebben van Dors' veronderstelde rijvaardigheid, maar het doorzichtige gebruik van een doublure heeft een averechts resultaat.

I soliti ignoti

Italië 1958. Komedie van Mario Monicelli. Met o.a. Vittorio Gassman, Marcello Mastroianni, Claudia Cardinale, Renato Salvatori en Totò.

Een groep kruimeldieven plant, geholpen door een oude rot in het vak, een ambitieuze kraak: via een leegstaand huis kunnen ze makkelijk in de kluis komen van het pandjeshuis ernaast. Helaas laten de stoethaspels hun aandacht nogal verstrooien door de zorg voor hun moeder, hun baby, of de eer van hun veel te knappe zus. Klassieke Italiaanse komedie, het startpunt van een genre, maakte voor het eerst gebruik van het komische talent van Gassman en Mastroianni. Grappig, inventief en soms (voor 1958) opmerkelijk hard.

War and Peace

Verenigde Staten​/​​Italië 1956. Drama van King Vidor. Met o.a. Audrey Hepburn, Henry Fonda, Mel Ferrer, Vittorio Gassman en John Mills.

Niet op alle fronten even geslaagde verfilming van Leo Tolstoi's wijdlopige roman, waarin een jonge vrouw ervaart hoe oorlog haar leven radicaal verandert. Ondanks de leemtes in het scenario maken de sterrencast en de spectaculaire oorlogsscènes rond de opmars van Napoleon de film tot een boeiend kijkspel. Vidors director’s cut werd door de producenten grondig ingekort: van zijn vier uur bleven er een kleine drie over. Het fameuze duel tussen Bezukhov (Fonda) en Kuragin (Gassman) passeerde de censuur maar net. Hepburn excelleert als Natasja Rostov.

Kean, genio e sregolatezza

Italië 1956. Biografie van Vittorio Gassman. Met o.a. Vittorio Gassman, Elenora Rossi Drago, Helmut Dantine, Anna-Maria Ferrero en Gérard Landry.

Dit biografisch drama over de beroemde Engelse acteur uit het begin van de 19e eeuw, Edmund Kean (Gassman), gebaseerd op het toneelstuk van Alexander Dumas, is het regiedebuut van acteur Gassman. Kean is een egocentrische, opvliegende dronkelap en playboy, beladen met schulden. Hij voelt zich even goed thuis in de kroeg als in de adelijke salons. Kean strijdt met de Prins van Wales om de gunsten van de vrouw van de Deense ambassadeur. Gassman's regie en spel zijn bijzonder verzorgd en de rest van de cast doet niet voor hem onder. De film ademt de sfeer van het theater.

Giovanni delle Bande Nere

Italië 1956. Historische film van Sergio Grieco. Met o.a. Vittorio Gassman, Constance Smith, Anna-Maria Ferrero, Gérard Landry en Philippe Hersent.

Het autoritaire en gewelddadige karakter van ridder Giovanni di Medici maakt zijn liefdesleven er niet eenvoudiger op. Als hij een leger aanvoert met het doel Rome van de Barbaren te bevrijden, sterft hij dan ook in de armen van een versmade minnares die hem is blijven volgen. Een weinig dynamisch historisch spektakel, waarvan de drakerige romantiek op een onverschillige manier door beter verdienende acteurs wordt afgeraffeld.

Difende il mio amore

Frankrijk​/​​Italië 1956. Drama van Vincent Sherman. Met o.a. Martine Carol, Gabriele Ferzetti, Vittorio Gassman, Charles Vanel en Giorgia Moll.

Een sentatie-journalist rakelt een oud schandaal op met het doel de oplage van zijn krant te vergroten. Een secretaresse werd verdacht van medeplichtigheid aan de moord die haar werkgever op zijn vrouw pleegde. De inmiddels getrouwde vrouw had vóór haar huwelijk al een dochter waarvan nu geïnsinueerd wordt dat de moordenaar de vader is. De hoofdredacteur grijpt tegen zijn 'eigen' journalist in om de reputatie en de rust van het gezin te redden. Ondanks de uit Hollywood geïmporteerde regisseur en de sterke rolbezetting is deze aanklacht tegen de gele pers te melodramatisch aangedikt om echt te kunnen overtuigen. Fraai contrasterende rollen van Gassman als de journalist en Vanel als de redacteur. De voorspelbare rechtbankscènes doen echter het effect daarvan verzanden.

La donna più bella del mondo

Italië​/​​Frankrijk 1955. Muziek van Robert Z. Leonard. Met o.a. Gina Lollobrigida, Vittorio Gassman, Robert Alda, Anne Vernon en Tamara Lees.

Straatzangeres Lina Cabalieri wordt door een Russische prins in de society geïntroduceerd, maar zij kiest voor haar carrière. Als ze de beroemdste vrouw van Parijs is geworden, ontmoet ze hem opnieuw. De Hollywood-veteraan regisseerde een decoratief melodrama, maar Lollobrigida mist het temperament voor haar rol.

Rhapsody

Verenigde Staten 1954. Drama van Charles Vidor. Met o.a. Elizabeth Taylor, Vittorio Gassman, John Ericson, Louis Calhern en Michael Chekhov.

Een driehoek-romance tussen de rijke Louise Durant (Taylor), violist Paul Bronte (Gassman) en pianist James Guest (Ericson): het muzikaal tussenspel dikt het melodrama aan. Fay en Michael Kanin bewerkten de roman Maurice Guest van Henry Handel Richardson tot scenario. Camerawerk van Robert Planck.

Mambo

Italië​/​​Verenigde Staten 1954. Drama van Robert Rossen. Met o.a. Silvana Mangano, Michael Rennie, Vittorio Gassman, Shelley Winters en Katherine Dunham.

Een verkoopster - teleurgesteld in de hebzucht van haar minnaar die haar aan een verliefde graaf wil koppelen - maakt een snelle carrière bij het ballet van Dunham. Haar voortdurende amoureuze verwikkelingen leiden tot een tragedie, waarna ze zich volledig aan de danskunst wijdt. De Hollywood-regisseur Rossen, die op de zwarte lijst stond, probeert dit Mangano-vehikel, geïnspireerd op het succes van ANNA naar een observatie van het ballet-milieu te trekken. Het resultaat is meer bizar dan overtuigend, met een goede rol van Winters als de rancuneuze, mislukte danseres die venijnig intrigeert in haar organisatorische functie.

The Glass Wall

Verenigde Staten 1953. Drama van Maxwell Shane. Met o.a. Vittorio Gassman, Gloria Grahame, Ann Robinson, Jerry Paris en Kathleen Freeman.

Drama rondom de vluchteling Gassman, die illegaal naar New York City is gekomen en liever op de vlucht gaat dan te accepteren dat hij wordt uitgewezen.

Sombrero

Verenigde Staten 1953. Komedie van Norman Foster. Met o.a. Ricardo Montalban, Pier Angeli, Vittorio Gassman, Yvonne De Carlo en Nina Foch.

Allegaartje van drie door elkaar heen lopende liefdesavontuurtjes in Mexico. Scenario van Josefina Niggli en de regisseur Foster naar de roman A Mexican Village van Niggli. Het camerawerk is van Ray June.

Cry of the Hunted

Verenigde Staten 1953. Misdaad van Joseph H. Lewis. Met o.a. Vittorio Gassman, Barry Sullivan, Polly Bergen, William Conrad en Mary Zavian.

Na zo'n 120 films, waaronder Profumo di Donna (1974) en Sleepers (1996), gaf acteur Vittorio Gassman (1922-2000) vorig jaar de geest. Vannacht is hij nog in de kracht van zijn leven in de zompige moerassen van Louisiana, als een ontsnapte gevangene opgejaagd door sheriff Tunner (Sullivan). Gassman's werk voor de grote Amerikaanse studio's in de jaren vijftig is zeker niet zijn beste maar minimalist regisseur Joseph H. Lewis haalt maximaal resultaat uit zijn acteurs en het beperkte budget. (VM/VPRO Gids)

La Tratta delle bianche

Italië 1952. Misdaad van Luigi Comencini. Met o.a. Silvana Pampanini, Eleonora Rossi-Drago, Vittorio Gassman, Ettore Manni en Marc Lawrence.

Een man, die zijn geliefde uit de handen van een souteneur heeft gered, komt door diens toedoen in de gevangenis. De zwangere vrouw geeft zich op voor deelname aan een dansmarathon, om met het gewonnen geld de advocaat te kunnen betalen. Zij weet niet dat dit een valstrik is voor een handel in blanke slavinnen waar diezelfde souteneur achter zit. Comencini gaf in dit bizarre melodrama alle aandacht aan de marathon, waarvan sommige scènes een aan THEY SHOOT HORSES DON'T THEY? verwante indringendheid krijgen. De interessante rolbezetting houdt ook bij alle omringende verwikkelingen de aandacht vast, echter zonder ze geloofwaardig te maken.

Il Sogno di Zorro

Italië 1952. Avonturenfilm van Mario Soldati. Met o.a. Walter Chiari, Delia Scala, Vittorio Gassman, Luigi Pavese en Garlo Ninchi.

De nakomeling van volksheld Zorro blijkt een onhandige lafbek tot hij op een keer op zijn achterhoofd valt en een persoonsverwisseling ondergaat. De gouverneur geeft hem opdracht zijn aanbeden vrouw voor hem te laten ontvoeren, maar hij wordt zelf verliefd op haar. Deze goedgehumeurde parodie op de 'cape & degen-films' brengt de heldendaden met wat weinig verve in beeld, maar de acteurs spelen met de vereiste knipoog. Een figurantenrol van de jonge Sophia Loren.

Il tradimento - passato che uccide

Italië 1951. Drama van Riccardo Freda. Met o.a. Amedeo Nazzari, Vittorio Gassman en Gianna Maria Canale.

Goed spel in deze melodramatische, nachtmerrieachtige, gecompliceerde en romantische film. Een onschuldig man wordt ten onrechte veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf, alleen omdat zijn duistere verleden hem parten speelt.

Anna