Ton de Graaff

Het rode visje

1994. Korte film van Amir Razi. Met o.a. Irina Buturlina, Daniyal Razi en Mahmoud Azfar.

Shocking blue

Nederland 1993. Paul Ruven. Met o.a. Joe Weston, William Sutton en Stacey Grace.

De Bende van Rouch

Nederland 1993. Joost Verhey, Steef Meyknecht en Dirk Nijland.

Bram

Nederland 1993. Joost Verhey.

Radicaal en rechtlijnig

Nederland 1992. Remy Vlek.

De Bunker

Nederland 1992. Oorlogsfilm van Gerard Soeteman. Met o.a. Thom Hoffman, Huub van der Lubbe, Jack Wouterse, Dolf de Vries en Geert Lageveen.

Gerrit Kleinveld (Hoffman), een verzetsman van het eerste uur, wordt na een overval op een kantoor voor distributiebonnen in Joure in 1942 gearresteerd. Omdat Kleinveld als extreem gevaarlijk te boek staat, sluit de SD hem op in 'De Bunker', een zwaar bewaakt cellencomplex in het concentratiekamp Amersfoort. Kleinveld besluit te ontsnappen. Terwijl een paar duizend kilometer verderop de slag om Stalingrad woedt, is Gerrit Kleinveld bezig om in zijn duistere cel zijn oorlog tegen Hitler te winnen met behulp van een soeplepel, een kiezelsteen, wat repen stof, zeep en een beker surrogaatkoffie. Het regiedebuut van Soeteman viel een beetje tegen, voortaan hield hij zich bij scenario schrijven.

The Paper House

Nederland 1991. Elena Alexander, Titia Ex en John Christie. Met o.a. Nienke Reehorst, Jan Harks, Fabian Galama, Donald Fleming en Josepha Dumatubun.

Gerrit Kleinveld (Hoffman), een verzetsman van het eerste uur, wordt na een overval op een kantoor voor distributiebonnen in Joure in 1942 gearresteerd. Omdat Kleinveld als extreem gevaarlijk te boek staat, sluit de SD hem op in 'De Bunker', een zwaar bewaakt cellencomplex in het concentratiekamp Amersfoort. Kleinveld besluit te ontsnappen. Terwijl een paar duizend kilometer verderop de slag om Stalingrad woedt, is Gerrit Kleinveld bezig om in zijn duistere cel zijn oorlog tegen Hitler te winnen met behulp van een soeplepel, een kiezelsteen, wat repen stof, zeep en een beker surrogaatkoffie. Het regiedebuut van Soeteman viel een beetje tegen, voortaan hield hij zich bij scenario schrijven.

De onfatsoenlijke vrouw

Nederland 1991. Drama van Ben Verbong. Met o.a. José Way, Huub Stapel, Marieke van Leeuwen, Theo de Groot en Peter Bolhuis.

Debutante Way is violiste en gehuwd met de deftige Van Vrijberghe de Coningh; samen hebben ze een dochtertje. Zij wordt - in de stijl van Marlon Brando-Maria Schneider in ULTIMO TANGO A PARIGI - versierd door geheimzinnige verleider Stapel en spoedig laten beiden hun erotische fantasieën de vrije loop. Nederlandse variant op NINE ½ WEEKS maar minder erotisch, minder stijlvol en met minder emoties. Wel transpirerende lichamen, kreunend gezucht en mooie fotografie van Lex Wertwijn. Way moet nog leren spreken en acteren. Het scenario is van Verbong, Marianne Dikker en Jean van de Velde.

Code

1991. Henk van der Meulen.

Debutante Way is violiste en gehuwd met de deftige Van Vrijberghe de Coningh; samen hebben ze een dochtertje. Zij wordt - in de stijl van Marlon Brando-Maria Schneider in ULTIMO TANGO A PARIGI - versierd door geheimzinnige verleider Stapel en spoedig laten beiden hun erotische fantasieën de vrije loop. Nederlandse variant op NINE ½ WEEKS maar minder erotisch, minder stijlvol en met minder emoties. Wel transpirerende lichamen, kreunend gezucht en mooie fotografie van Lex Wertwijn. Way moet nog leren spreken en acteren. Het scenario is van Verbong, Marianne Dikker en Jean van de Velde.

Wij houden zo van Julio

Nederland 1990. Fantasy van Ramón Gieling. Met o.a. Heyn van der Heyden, Anneke Blok, Annette Apon, Barbara Feldbrugge en Hans Hoes.

De volledig van persoonlijkheid verstoken titelfiguur strijkt als een soort onschuldige engel uit de hemel neer op aarde, en trekt toevallig (hetgeen uiterst onwaarschijnlijk overkomt) de aandacht van vijf mannen en één vrouw. Hij brengt hun leven in opperste verwarring. Aan het slot laat hij zijn weldoeners ontgoocheld achter. Een zedenschets, die te veel herinneringen oproept aan Wim Wenders' DER HIMMEL ŸBER BERLIN.

Pink Ulysses

Nederland 1990. Experimenteel van Eric de Kuyper. Met o.a. José Teunissen, Dolf Wilkens, Erik de Bruyn, Jos IJland en Maarten Almekinders.

Zonder verhaal, met slechts als thema de terugkeer van Ulysses uit Troje is dit eens te meer een bizar mengsel van muziek (w.o. Wagner) en beelden (w.o. Zarah Leander en filmfragmenten uit o.a. LA CADUTA DI TROIA van Fosco en POTEMKIN van Eisenstein) met tussendoor lichamen en kleuren en zelfs een mannelijke masturbatie-scène. Een cultfilm-in-spe voor muziek- en dansliefhebbers en homofielen. Is dit dé erotiek van de Lage Landen?

De Stand van zaken

1990. Jord den Hollander. Met o.a. Rik Hoogendoorn, Peter Bos, Hidde Schols en Isolde Hallensleben.

Zonder verhaal, met slechts als thema de terugkeer van Ulysses uit Troje is dit eens te meer een bizar mengsel van muziek (w.o. Wagner) en beelden (w.o. Zarah Leander en filmfragmenten uit o.a. LA CADUTA DI TROIA van Fosco en POTEMKIN van Eisenstein) met tussendoor lichamen en kleuren en zelfs een mannelijke masturbatie-scène. Een cultfilm-in-spe voor muziek- en dansliefhebbers en homofielen. Is dit dé erotiek van de Lage Landen?

Ava & Gabriel - Un historia di amor

Nederlandse Antillen​/​​Nederland 1990. Drama van Felix de Rooy. Met o.a. Nashaira Desbarida, Cliff San-A-Jong, Carol Brown Winkel, Theu Boermans en Dolph de Vries.

Op verzoek van de lokale priester komt een schilder (Cliff San-A-Jong) vanuit Nederland naar Curaçao om een muurschildering van de maagd Maria te maken. Tot verbazing van de geestelijkheid en de lokale bevolking is de traditioneel geschoolde schilder zwart. Dan blijkt dat de Maria in zijn schets ook zwart is. Ava & Gabriel (1990) gaat over het breken van tradities en de consequenties die daaraan verbonden zijn. Het meertalig drama van Felix de Rooy gebruikt de opbloeiende liefde – tussen schilder Gabriel en zijn model Ava (Nashaira Desbarida), maar ook tussen de vrouw van de gouverneur en Gabriel – om de machtsverhoudingen in Curaçao in de jaren veertig bloot te leggen. Het camerawerk is van Ernest R. Dickerson (Do the Right Thing, The Wire).

Jacoba

Nederland 1989. Oorlogsfilm van Joram ten Brink. Met o.a. Johan Omvlee, Coby Omvlee, Gezienus Omvlee, Jan Omvlee en Ellen Omvlee.

Erg persoonlijk docudrama van Ten Brink over de lotgevallen van zijn joodse familie, gebaseerd op documenten uit WO II. Het titelpersonage, Jacoba Omvlee laat vier leden van de familie Ten Brink bij hem onderduiken nadat zij een brief had ontvangen van zoon Leo, die hem uit de trein gooide op weg naar Auschwitz. De familie schuilt twee-en-half jaar op een zolder boven het winkeltje van Jacoba. Haar verhaal wordt via getuigenissen van haar kinderen in het eerste deel verteld. In het tweede deel laat men zien wat er allemaal zo bij kwam kijken voor de familie Ten Brink om te kunnen blijven onderduiken. Dramatisch en integer.

De Kassière

Nederland 1989. Drama van Ben Verbong. Met o.a. Marion van Thijn, Thom Hoffman, Monique van de Ven, Truus te Selle en Dennis Rudge.

Debuterende Van Thijn als dromerige kassi[KA2]ere raakt in verwachting van een zwarte G.I. Nadat de vader van het kind vermoord is, vlucht zij de stad in en valt in de handen van een pooier, maar vindt steun bij gynaecologe Van de Ven en haar vriend Hoffman. Het meisje besluit het recht in eigen handen te nemen en gaat winkels en banken overvallen om haar kind `met de juiste zorgen te kunnen omringen`. Jammer voor de goede acteurs (onervaren van Thijn uitgezonderd) dat Verbong's scenario zich zo hangerig en moeizaam met hiaten en subplots naar het einde sleept. Knappe muziekscore van Dave Stewart van The Eurythmics. Annie Lennox zingt haar vroegere hit 'Here Comes the Rain Again' opnieuw ten behoeve van de film.

In de schaduw van de oorlog

Nederland 1988. Documentaire van Joost Verhey.

Debuterende Van Thijn als dromerige kassi[KA2]ere raakt in verwachting van een zwarte G.I. Nadat de vader van het kind vermoord is, vlucht zij de stad in en valt in de handen van een pooier, maar vindt steun bij gynaecologe Van de Ven en haar vriend Hoffman. Het meisje besluit het recht in eigen handen te nemen en gaat winkels en banken overvallen om haar kind `met de juiste zorgen te kunnen omringen`. Jammer voor de goede acteurs (onervaren van Thijn uitgezonderd) dat Verbong's scenario zich zo hangerig en moeizaam met hiaten en subplots naar het einde sleept. Knappe muziekscore van Dave Stewart van The Eurythmics. Annie Lennox zingt haar vroegere hit 'Here Comes the Rain Again' opnieuw ten behoeve van de film.

Nitwits

Nederland 1987. Komedie van Nikolai van der Heyde.

Een bizarre komedie van Van der Heyde met Ramses Shaffy als een vooral in licht debiele reklame-spotjes actieve acteur, die met allerlei liefdesperikelen te kampen heeft. Het bijzonder magere, maar toch charmante verhaaltje wordt met grote inzet van middelen (veel locaties, massa's figuranten) in bulldozer-stijl aan de man gebracht, maar in de bioscoop kwam er zo goed als niemand kijken. Vooral fascinerend aan deze in de Nederlandse pers nogal opgeklopte mislukking, is de werkelijk verbijsterende vertolking van de actrice die Ramses' echtgenote speelt. Recht in de camera kijkend verknoeit ze met een vreselijk accent zelfs de simpelste dialogen, en maakt daarmee een opvallend debuut in de wedstrijd 'slechtste actrice van het jaar'.

Dagboek van een oude dwaas

Nederland​/​​België​/​​Frankrijk 1987. Drama van Lili Rademakers. Met o.a. Ralph Michael, Beatie Edney, Derek de Lint, Dora van der Groen en Suzanne Flon.

Een zeventiger raakt volledig in de ban van zijn schoondochter en legt daarbij vooral een obsessieve fascinatie voor haar voeten aan de dag. Junichiro Tanizaki (1886-1965), die zich in zijn literaire oeuvre dikwijls bezighield met de complexe kanten van erotiek, wordt gezien als een van de belangrijkste schrijvers van twintigste-eeuws Japan. Regisseuse Lili Rademakers (Menuet) maakte met een internationale cast deze westerse filmbewerking waarin tragiek, humor en sensualiteit verweven raken. De film werd in 1988 vertoond op het festival van Cannes.

Almacita di Desolato

Namibië​/​​Nederland 1986. Felix de Rooy.

Een zeventiger raakt volledig in de ban van zijn schoondochter en legt daarbij vooral een obsessieve fascinatie voor haar voeten aan de dag. Junichiro Tanizaki (1886-1965), die zich in zijn literaire oeuvre dikwijls bezighield met de complexe kanten van erotiek, wordt gezien als een van de belangrijkste schrijvers van twintigste-eeuws Japan. Regisseuse Lili Rademakers (Menuet) maakte met een internationale cast deze westerse filmbewerking waarin tragiek, humor en sensualiteit verweven raken. De film werd in 1988 vertoond op het festival van Cannes.

Ornithopter

Nederland 1985. Experimenteel van Annette Apon en Anette Apon. Met o.a. Maartje Nevejan, Jacqueline Tier, Rob Poncin, Chris Vinken en Marcel Musters.

Apon maakte deze film in nauwe samenwerking met leerlingen van de Amsterdamse toneelschool. Er wordt kunstmatig geacteerd en het camerawerk is niet om over naar huis te schrijven. Een experiment waarover de Nederlandse pers zeer verdeeld was. De titel Ornithopter verwijst naar een uitvinding van Leonardo Da Vinci, waarmee mensen als vogels konden vliegen.

Mathilde

Nederland​/​​België 1985. Experimenteel van Emile Poppe. Met o.a. Berthe Tissen, Alexandre Wajnberg, M. Turazza, Rezy Schumacker en Resy Schumacher.

Een oude man (off-screen stem) vindt een oud archief, wordt erdoor gefascineerd en ontmoet een oude vrouw (Tissen) die hem inwijdt over het leven van een bankier, maecenas en filantroop met een obsessionele hobby: het 'verzamelen van de wereld' voornamelijk via foto's. Ontroerende, sterke 'halflange' debuutfilm, met effecten van een documentaire of van een filmjournal. Scenario van filmtheoreticus en cineast Eric de Kuyper.

Schatjes!

Nederland 1984. Komedie van Ruud van Hemert. Met o.a. Peter Faber, Geert de Jong, Akkemay, Frank Schaafsma en Rijk de Gooyer.

Zwarte komedie over militair helikopterpiloot John en zijn vrouw Danny die moeite hebben met de opvoeding van hun pesterige pubers. De situatie escaleert hevig. Schatjes! werd met meer dan een miljoen bezoekers hét bioscoopsucces van 1984. Dat kwam vast door het destijds gewaagde script ('De sfeer hier is kut met peren') en door het prettige spel van Faber en De Jong. Leuke bijrol van De Gooyer als hoge militair die het allemaal wel even zal oplossen. Schatjes! kreeg een - iets minder leuk - vervolg in Mama is boos!

De Schorpioen

Nederland 1984. Drama van Ben Verbong. Met o.a. Peter Tuinman, Monique van de Ven, Adrian Brine, Henk van Ulsen en Rima Melati.

Een vrachtrijder besteelt in 1956 zijn baas en slaat op de vlucht met het paspoort van iemand anders. Daardoor raakt hij verstrikt in de netten van een Nederlandse organisatie die tijdens de Indonesische Vrijheidsoorlog wapens geleverd heeft aan de opstandelingen. De poging om het verhaal van een identiteitscrisis te vervlechten met politieke onthullingen, is maar half gelukt. Sfeer, fotografie en acteren staan op hoog peil en doen denken aan de zwarte drama's van Chereau en Zulawski.

A Strange Love Affair

Nederland 1984. Drama van Eric de Kuyper en Paul Verstraten. Met o.a. Howard Hensel, Karel Scheydt, Pascale Petit, Sep van Kampen en Karl Scheydt.

De derde speelfilm van De Kuyper (hier met co-regisseur Verstraten) over onmogelijke liefdes. Docent Hensel wordt verliefd op leerling Van Kampen en blijkt dezelfde interesse te hebben gehad in diens vader (Scheydt), die nog steeds getrouwd is. Een internationaal opgezette film, die bol staat van beeldcitaten. Prachtig camerawerk van de Fransman Henri Alekan.

Giovanni

Nederland 1983. Experimenteel van Annette Apon en Anette Apon. Met o.a. Truus te Selle, Frank Groothof, Petra Laseur, Edwin de Vries en Gijs de Lange.

Een `objectieve` camera in een Romeinse hotelkamer wordt gedurende een etmaal gehuurd door een fotografe. Zij probeert contact te krijgen met een vriend van vroeger. Zelfs als de hoofdrolspeelster de kamer uit is, blijft de camera (en dus het publiek) opgesloten in het mooi getroffen studio-decor. Maar 'Rome' kruipt binnen via telefoon, televisie, deuren en ramen. Afgezien van een onhandige finale is dit een boeiend experiment.

Golven

Nederland 1982. Experimenteel van Annette Apon en Anette Apon. Met o.a. Edwin de Vries, Aat Ceelen, Thea Korterink, Michel van Rooy en Truus te Selle.

Dit is de verfilming van Virginia Woolfs boek The Waves. Het gaat over de reünie van een groep uit elkaar gegroeide vrienden die voornamelijk nog hun banden met een zekere Perceval gemeen hebben. De film heeft een ongewone structuur, die functioneert als analyse van het medium film. Een interessant en gedurfd experiment dat niet aan iedereen besteed zal zijn.

Het meisje met het rode haar

Nederland 1981. Drama van Ben Verbong. Met o.a. Renée Soutendijk, Peter Tuinman, Adrian Brine, Loes Luca en Truus Dekker.

Een goede onder de Nederlandse verzetsfilms. Renée Soutendijk speelt Hannie Schaft in deze verfilming van een boek van Theun de Vries. Nazikiller Schaft sterft al voordat de film goed op weg is. Via de gedachtes van haar beste vriend worden haar leven, liefdes en dromen gereconstrueerd. Volgens Theun de Vries was Schaft hartstikke communistisch, regisseur Ben Verbong (De Kassière) laat haar ideologie in het midden en ontneemt haar hiermee helaas een aannemelijke drijfveer voor haar daden. Het sterkste punt van Het meisje met het rode haar is de naar Hollandse begrippen hoge production value, met fraai naargeestig camerawerk van Theo van de Sande (De aanslag, Blade).

De Witte van Sichem

België 1980. Drama van Robbe De Hert. Met o.a. Eric Clerckx, Paul S'Jongers, Blanka Heirman, Jos Verbist en Magda De Winter.

Verfilming van de klassieke streekroman De Witte van Sichem (1920) van de Vlaming Ernest Claes. Het verhaal gaat over een twaalfjarig jochie (Clerckx) uit een arm gezin, dat vaak kattenkwaad uithaalt. Zijn vader, leraar en werkgever proberen hem met harde hand tot de orde te roepen. Troost voor zijn treurige leefomstandigheden vindt de jongen in boeken. Regisseur-scriptschrijver De Hert etaleert zijn linkse engagement door achter de rug van de kwajongen schrijnende toestanden te tonen. De mooie fotografie is van Walther van den Ende (Daens) en Theo van de Sande (De aanslag).

Kronkels

Nederland 1978. Otto Jongerius.

Verfilming van de klassieke streekroman De Witte van Sichem (1920) van de Vlaming Ernest Claes. Het verhaal gaat over een twaalfjarig jochie (Clerckx) uit een arm gezin, dat vaak kattenkwaad uithaalt. Zijn vader, leraar en werkgever proberen hem met harde hand tot de orde te roepen. Troost voor zijn treurige leefomstandigheden vindt de jongen in boeken. Regisseur-scriptschrijver De Hert etaleert zijn linkse engagement door achter de rug van de kwajongen schrijnende toestanden te tonen. De mooie fotografie is van Walther van den Ende (Daens) en Theo van de Sande (De aanslag).

Alle Dagen Feest

Nederland 1976. Drama van Ate de Jong, Orlow Seunke, Otto Jongerius en Paul de Lussanet. Met o.a. Peter Faber, Marlous Fluitsma, Bram van der Vlugt, Hans Man in 't Veld en Helmert Woudenberg.

Een jonge dichter zonder lezers, Remco Camperts alter ego Wessel (Faber), zoekt z'n heil in het bestieren van een publiciteitsbureau. Dat blijkt Alle Dagen Feest, zoals in Camperts gelijknamige en goeddeels autobiografische verhalenbundel (1955). Maar dan vooral een feest van landerigheid, gedeeld met toepasselijk ongemotiveerde vrienden en vriendinnen. Het vierluik van evenzoveel debuterende filmmakers heeft mankementen – een stoet van knulligheden – die de liederlijke inhoud fantastisch ondersteunen. Een geslaagd werk voor mensen die in de titel Alle Dagen Feest een waarschuwing lezen, en niet een aanprijzing.

Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming

Nederland 1975. Drama van Bas van der Lecq, Guido Pieters, Ernie Damen en Nouchka van Brakel. Met o.a. Carry Tefsen, Lex Goudsmit, Jon Bluming, Hugo Metsers en Rijk de Gooyer.

Na enkele eerdere Heere Heeresma-verfilmingen (onder meer een Engelstalige Polanski-bewerking van Een dagje naar het strand uit 1972) besloot producent Matthijs van Heijningen vier beginnende cineasten een opstap te geven naar het grote speelfilmwerk door hen elk een 'zwaarmoedig verhaal' te laten regisseren. Nouchka van Brakel komt het sterkst uit de bus met het laatste, Een winkelier keert niet weerom, met fraai spel van Rijk de Gooyer en Johnny Kraaijkamp. Hier en daar gedateerd, met nogal dik aangezet acteerwerk, maar over het algemeen nog steeds effectief mistroostig en amusant.

De Laatste Trein

Nederland 1975. Drama van Erik van Zuylen. Met o.a. Han Bentz van de Berg, Monique van de Ven, Herman Naber, Helmert Woudenberg en Kitty Courbois.

Sommigen zullen op deze film afknappen, anderen raken onder de indruk van Van Zuylens talent, maar van de Bergs laatste rol als godvruchtige spoorwegwachter in oorlogstijd met een hoerig dochtertje als Van de Ven, ruikt teveel naar spruitjes.

Skin

Nederland 1971. Zegert Huisman en Ton de Graaff.

Sommigen zullen op deze film afknappen, anderen raken onder de indruk van Van Zuylens talent, maar van de Bergs laatste rol als godvruchtige spoorwegwachter in oorlogstijd met een hoerig dochtertje als Van de Ven, ruikt teveel naar spruitjes.