Het beeld: de ontbering, de armoede, het doorzettingsvermogen, het geloof. Nederlanders in den vreemde. Wederdopers, Mennonieten, Het Gekrookte Riet. Ik schud mijn hoofd, maar koester toch ook enige patriottische trots.

Het beeld: de ontbering, de armoede, het doorzettingsvermogen, het geloof. Nederlanders in den vreemde. Wederdopers, Mennonieten, Het Gekrookte Riet. Ik schud mijn hoofd, maar koester toch ook enige patriottische trots. Ik kijk naar een televisieprogramma dat start bij ongeopende brieven uit vroeger eeuwen, een schat. Ze worden geopend, ze worden gelezen, er worden nazaten van de schrijvers gezocht. Ik volg een man uit een groot gereformeerd gezin, hij mag mee naar Nebraska, een zee van gras. Zijn voorouders behoorden tot de eerste immigranten, het land was vrij, het kostte niets, je mocht een gat in de grond graven, geen beeldspraak, ze groeven een gat in de grond om te wonen, er was geen boom te zien, niets om mee te bouwen. De sprinkhanen waren zo gulzig dat ze de uien uit de grond vraten. De gelovigen waren zo sterk omdat God hen op de proef stelde – ik kijk naar het Oude Testament, ik vraag me af of Europa het wel zal redden, of we ons niet stuk bezuinigen.