Bij de sledehondenrace La Grande Odyssée in de Savoie gaat het niet alleen om de snelste tijd.

Weltreisen: Die große Odyssee
ARD, 16.00-16.30 uur

Van sledehondenraces wordt altijd gedacht dat ze alleen in arctische contreien plaatsvinden. Vermaard is de Iditarod Trail Sled Dog Race in Alaska, die onder barre omstandigheden over zo’n 1800 kilometer van Anchorage naar Nome voert. Die afstand kán in acht dagen worden afgelegd, maar dat kunnen er door bijvoorbeeld sneeuwstormen ook twintig worden. Nu zijn in poolgebied gehouden sledehondenraces ongetwijfeld het zwaarst, maar ze worden ook in gematigder streken gehouden; ook zonder sneeuw en ijs rennen husky’s graag, hoewel het boven de vijftien graden te warm voor ze wordt. De slede moet dan wel worden ingeruild voor een kar. Nu is het in Nederland verboden je kar te laten trekken door een hond, maar dankzij het Sledehondenbesluit van 1996 mogen vijf rassen zich toch voor een karretje laten spannen. In Nederland zijn meer dan tweehonderd sledehondenteams actief.

In Europa is de sport sinds de jaren zeventig, na het pionierswerk van de Schweizerischer Klub für Nordische Hunde, vooral populair in Scandinavië en Duitsland. De Finnmarksløpet in Noorwegen, waaraan 140 teams meedoen, is met duizend kilometer de langste en meest noordelijke. De musher (menner) mag maximaal veertien honden inspannen. Reuen zijn weliswaar het sterkst, maar teven zijn vaak iets slimmer en lopen daarom voorop. De honden, meestal husky’s, krijgen soms laarsjes aangemeten. Niet tegen de kou, maar tegen ijsklonten die anders aan hun poten kunnen vastvriezen.
De Grande Odyssée Savoie Mont Blanc bestaat pas sinds 2005, maar is al uitgegroeid tot een internationaal spektakel dat honderdduizend toeschouwers trekt. Deze jaarlijkse wedstrijd wijkt af van veel andere sledehondenraces. Het is een etappewedstrijd die over een kleine duizend kilometer door de Franse (Savoie en Haute Savoie) en Zwitsere Alpen voert. Het parcours geldt als technisch moeilijk en bovendien moeten aanzienlijke hoogteverschillen worden overbrugd: tot wel dertig kilometer in totaal. De race begint rond de Mont Blanc, daarna gaat het in de Savoie door de nationale parken Bauges en Vanoise.
Aan de vorige maand gehouden tiende editie deden 41 teams en 400 honden mee, die om de twee minuten van start gingen. Winnaar werd Jean-Philippe Pontier, die er veertig uur over deed. Onderweg deden de deelnemers 24 ski-oorden aan en moest twee keer boven in de vrieskou worden gekampeerd. Met behulp van gps konden de toeschouwers de hele race volgen. Voor de drie snelsten was 55.000 euro prijzengeld beschikbaar, maar bij dit evenement staat niet alles in het teken van geld; ook de beste klimmer, de sportiefste en de vriendelijkste menner, de beste verzorger (volgens de dierenartsen), de vriendelijkste hond en de rode-lantaarndrager werden onderscheiden.
Een team van het ARD-programma Weltreisen volgde de Grande Odyssée op de voet, maar keek ook rond in de regio, onder meer om vast te stellen dat het toerisme ook kwalijke effecten sorteert. Getuige de veel te rijke buitenlanders die bij Chamonix en elders peperdure chalets laten bouwen, waardoor de grond onbetaalbaar wordt, boeren hun bedrijf moeten opgeven en alpine tradities verloren gaan.