Waarom rijke mensen langer leven

In aflevering 5 van Sander en de kloof zie je Sandra, die maandelijks maar 30 euro overhoudt na betaling van de vaste lasten. Dat is natuurlijk onmogelijk weinig, dus leeft ze van voedselhulp. En nu heeft ze door een afgebroken tand een tandartsrekening van 57 euro en 28 cent. Die moet ze zelf betalen, want iedereen in Nederland heeft een verplicht eigen risico in z’n zorgverzekering.

Bij de goedkoopste versie, een basisverzekering, is dit jaarlijks 385 euro. Dat eigen risico is ingevoerd met het idee dat mensen minder snel onnodig gebruik van de zorg maken, doordat zij het eerste deel zelf moeten betalen. Maar iemand als Sandra gaat er ook preventieve zorg door mijden, zoals tandartscontroles. Want daar heeft ze het geld niet voor. Ze gaat pas naar de tandarts als ze niet anders kan.

Gelukkig voor Sandra kan ze met haar rekening naar het wijkondersteuningsteam om extra bijdrage aan te vragen. Deze regeling wordt de bijzondere bijstand genoemd. De gemeente toetst dan of iemand echt recht heeft op deze vergoeding. Zoals je ziet in het clipje hierboven, kan het vaak lang duren voordat zo'n rekening daadwerkelijk is betaald. In de gemeente Amsterdam kan dit bijvoorbeeld acht weken duren. Daar zit je dan met je rekening.

Maar er is nog een manier waarop het systeem van eigen risico de ongelijkheid in de hand werkt. In het huidige systeem kunnen mensen namelijk kiezen voor een verhoogd eigen risico tot en met 885 euro, waarbij ze dan maandelijks minder premie hoeven te betalen. Iemand die zijn eigen risico verhoogt krijgt over het algemeen een korting op zijn/haar premie, ter hoogte van 50 procent van het bedrag waarmee diegene zijn eigen risico verhoogt. Mensen die gezond zijn kunnen dus kiezen voor een hoger eigen risico. Over het algemeen zijn welvarende mensen gezonder (waardoor dit komt lees je onderaan) en dus heeft deze groep vaker iets aan deze regeling.