opmerkelijke nieuwe releases

CD Blåferdi (Brus & Knaster) – Lena Willemark
De prachtige nieuwe plaat van de Zweedse fiddler, zangeres en componiste Lena Willemark is gebaseerd op de roman The Shaking Woman or a history of My Nerves van de Amerikaanse schrijfster Siri Hustvedt. Ze heeft het boek een paar jaar terug gelezen en was helemaal overdonderd. Toen ze een belletje kreeg van Mats Einarsson van de Zweedse radio en opdracht kreeg om nieuw werk te schrijven voor het Euroradio Folk Festival dacht ze meteen aan dat boek. En zo begon voor Lena de blauwe reis, in het Zweeds ‘Blåferdi’. Wat precies de link is tussen de kleur blauw en de roman blijft op het album raadselachtig. Er staat wel een citaat uit het boek in: 'Around and beneath the island of that self-conscious storyteller is a vast sea of unconsciousness, of what we don’t know, will never know, or have forgotten.' Het zal wel puur associatief zijn, want ze schrijft daarna: ‘in the blue water, my journey began, sweeping strains of memories, flowing’. De muziek die is ingebed in de folkmuziek volgt niet de conventies van folk, maar stroomt sfeervol langs de oevers van het onbewuste. CC

CD Al Viento (InFiné) – Pedro Soler en Gaspar Claus
De cellist Gasper Claus bracht zijn vader, de flamencogitarist Pedro Solar naar New York in 2011, waar hebben ze samen, alleen met z’n tweetjes, hun eerste album Barlande hebben opgenomen. Deze intieme setting waarin in alle vrijheid grenzen, generaties, muziekstijlen geslecht worden, is hun zo bevallen dat ze nog een album hebben opgenomen: Al Viento. Op dit album wordt het landschap van IJsland muzikaal geschetst. De twee nodigden de zanger Matt Elliot en gitarist Serge Teyssot-Gay uit voor het nummer Silencio Ondulado die er heel subtiel een aantal lagen aan hebben toegevoegd. Een welkome afwisseling tussen de nummers waar je de expressieve cello en flamencogitaar hoort freewheelen. CC

CD Perfection (Motéma) - Murray, Allen & Carrington Power Trio
Terri Lyne Carrington maakte vorig jaar grote indruk bij de uitreiking van de Boy Edgar Prijs aan Tineke Postma. De drummer, componist en bandleider toerde meer dan twintig jaar met grootheden als Herbie Hancock, Wayne Shorter, Al Jarreau, Stan Getz, David Sanborn en Dianne Reeves. De laatste jaren is ze behalve uitvoerend muzikant ook muziekdocent aan het Berklee College of Music. Vorige maand kwam een CD uit van het Carrington Power Trio: met David Murray (sax) en Geri Allen (piano). Fijne, goeie jazz, ongelooflijk goed gespeeld, wars van modieuze trekjes, en vol van spetterende energie. Behalve het al genoemde drietal horen we Wallace Roney Jr. op trompet, Craig Harris op trombone, en Charnett Moffett op de bas. De sterkste tracks echter zijn die waarop we alleen de toetsen, rieten en trommels horen van het Power Trio - helder, transparant en geconcentreerd. AvN

CD Legend of Funaná (Analog Africa) – Bitori
Vlak na de lancering van Space Echo met kosmische Kaapverdische muziek, rolt er alweer een product uit de Analog Africa-fabriek. Wederom muziek uit Kaapverdië maar dan van Bitori, ‘de legende van Funaná’. Het is een heruitgave het album Bitori Nha Bibinha. Verrassend genoeg komt de originele versie niet uit de jaren zeventig, zoals vele heruitgaven van Analog Africa, maar uit 1997! Funaná was namelijk in de tijd van de Portugese kolonisator verboden omdat de muziek nauw verbonden was met de vrijheidsstrijd van de archipel. Na de onafhankelijkheid in 1975 is het genre weer langzaam uit de vergetelheid gekropen. Niet dat iedereen erop zat te wachtten, want het werd gezien als een soort boerenpummelmuziek. De autodidact Bitori (echte naam: Viktor Tavares) is zo’n beetje de grondlegger van deze stijl. Zijn opgewonden uptempo accordeon en zang worden bijgestaan door bas, drums en een lange ijzeren rasp. De jonge zanger Chando Graciosa zag wel wat in deze ongepolijste muziek die de harde werkelijkheid van de kleine arbeider reflecteert. Hij is de motor geweest achter de productie van het album uit 1997. Mooi dat Analog Africa hier weer de aandacht op vestigt want het is inderdaad eenvoudige, maar wel zeer opzwepende muziek. Bitori (niet de jongste meer) is deze zomer nog te zien op festival Mundial. CC

CD: Blackened Cities (Le Label/Pias) - Melanie De Biasio
Melanie De Biasio is een Belgische zangeres en fluitiste met twee platen op zak. Haar vorige album No Deal (2013) was al puntgaaf, maar bevatte nog ‘liedjes’. Tijdens haar live-optredens werd haar jazzmuziek al experimenteler en soundscaperiger waarbij De Biasio lange nummers speelt vol ingetogen improvisatie en intiem samenspel met haar band. Dit proces leidde tot Blackened Cities: een EP met één stuk van 24 minuten en 16 seconden. Een EP die niet makkelijk te beschrijven is. Ga maar luisteren. En u zult merken dat u de plaat keer op keer opzet. Verder zeg ik er niks over - gaat ook niet: de plaat is te goed en te ongrijpbaar. MvH

CD Julius Röntgen, Alle Lust will Ewigkeit (Challenge) - Robbert Muuse, Micha van Weers
Julius Röntgen (1855-1932) is een van die componisten waarvan de naam bij een groot publiek slechts bekend is dankzij de vermelding ervan op de eregalerij in de Grote Zaal van het Concertgebouw - hij verdient echter veel ruimere bekendheid en erkenning, want deze Nederlands-Duitse componist heeft werkelijk veel voor de Nederlandse muziek betekend. Als veertienjarig wonderkind speelde hij al enkele van zijn eigen composities voor aan Franz Liszt en Felix Mendelssohn, in 1884 was hij een van de oprichters van het Amsterdamse Conservatorium, hij trad regelmatig op in het Concertgebouw, als dirigent en pianosolist, en na zijn pensionering als directeur van het Conservatorium liet hij in Bilthoven op basis van een ontwerp van zijn zoon Frants de villa “Huize Gaudeamus” bouwen, waarin hij tot zijn dood in 1932 woonde, componeerde, musiceerde en les gaf. Op deze nieuwe CD liederen uit de ruime periode van 1889 (op Middelnederlandse teksten) tot en met 1928 (op teksten van Nietzsche en Goethe). Liederen in de beste traditie die een eeuw eerder werd ingezet met de liedkunst van componisten als Schubert en Schumann; liederen ook die nu, nog een eeuw later, nog altijd hun schoonheid en charme bewaard hebben. AvN