VVD-partijleider Dilan Yeşilgöz schuift aan over de gevolgen van de veiligheidscrisis voor Nederland, bewapening in Europees verband, en de onderhandelingen over de Voorjaarsnota. 

De veiligheidscrisis bereikt een nieuw dieptepunt nu Trump de steun aan Oekraïne intrekt en Poetin zijn aanvallen opvoert, waardoor Europa er alleen voor lijkt te staan. ‘Het kabinet heeft gezegd, wij zetten onverminderd door. Dat is dan 3,5 miljard’, aldus de VVD-partijleider. Dit bedrag kan voor de coalitiegenoten volgens haar geen verassing zijn geweest. Yeşilgöz stelt dat de coalitie eensgezind blijft over steun aan Oekraïne, want ‘uiteindelijk gaat het over de veiligheid van Nederlanders en dat moet je vervolgens niet laten verzanden in een gesprek over Haags gedoe’. Premier Schoof noemt ze een sterke leider met een ‘stevig mandaat’ die internationale keuzes maakt zonder ‘eerst te bellen’: ‘en of het nou de premier is of de minister van Defensie, minister van Buitenlandse Zaken, zij hebben alle ruimte om te doen wat belangrijk en nodig is voor Nederland en daarvoor hoeven ze bij niemand toestemming op te halen’. 

Europa moet op eigen benen staan: ‘we gaan ook niet met de pootjes omhoog, kijken of iemand nog wel voor ons opkomt’. Toch erkent Yesilgöz dat we afhankelijk blijven van Amerika. Samenwerking blijft nodig, maar ‘dat de wereld echt totaal veranderd is ten opzichte van hoe we dachten dat hij was, dat is ook evident’. Weerbaarheid is volgens haar niets nieuws; dreigingen bestaan al langer, vooral op cybergebied. ‘Wij zijn in ons land heel erg afhankelijk van alle technologieën om ons heen.’ Zelf is ze voorbereid op noodsituaties en vindt ze ‘alertheid een noodzaak voor iedereen’, maar ze onderstreept dat het kabinet en de Kamer zich richten op ‘concrete acties om te voorkomen dat het ooit nodig is’. 

Sinds de publieke vernedering van de Oekraïense president Volodomyr Zelensky door zijn ambtgenoot Donald Trump staan de geopolitieke verhoudingen op scherp. Inmiddels heeft Trump de wapenleverancies aan Oekraïne opgeschort en ook delen de Amerikaanse veiligheidsdiensten geen informatie meer. In Buitenhof oud-woordvoerder van Donald Trump en co-presentator van de succesvolle podcast ‘The Rest is Politics, US’, Anthony Scaramucci over de situatie in de VS en de gevolgen voor de rest van de wereld.  

‘Hij haalt de wereldorde van na WOII overhoop en hij heeft onrealistische economische plannen voor de VS’, aldus Scaramucci over de eerste zeven weken van Trump als president van de Verenigde Staten. Scaramucci neemt geen blad voor de mond en spreekt waarschuwende woorden: ‘wat Trump doet, is on-Amerikaans. Het meest on-Amerikaanse wat hij de afgelopen weken heeft gedaan, is de schoffering van president Zelensky in het Oval Office’. De politiek commentator noemt Trump ‘vreselijk onvoorspelbaar’. Voor Europa is het nu zaak om zelfstandig te worden volgens hem. ‘Europa moet onafhankelijker worden van de VS en een hechtere eenheid vormen. Als je Trump pijn wilt doen, beperk dan de invloed van de VS op dit continent’, stelt Scaramucci.

Daags na de overwinning van Donald Trump in november noemde Scaramucci Trump een fascist. Hoe kijkt hij terug op die uitspraak? ‘Ik weet dat hij een fascist is’. ‘Hij wil geen tegengeluid horen’. De oud-Trump-woordvoerder brengt de grondleggers van de VS in herinnering: die 'waren voorstanders van het compromis. Ze wilden bestuurlijke traagheid, geen tirannie’. Scaramucci ziet ook dat politieke tegenstanders van Donald Trump zich op de vlakte houden. ‘Hij tast de vrijheid van meningsuiting in ons land aan’ en ‘degenen die zich uitspraken tegen Trump worden niet meer beveiligd’. Aan het eind van het gesprek toont Scaramucci zich strijdbaar: ‘We moeten optimistisch blijven en erover praten om het een halt toe te roepen.’ 

Zeven weken na de inauguratie van Donald Trump staat de wereldeconomie te schudden op zijn grondvesten. Door hoge importtarieven lijken handelsoorlogen onvermijdelijk, dreigen er recessies te ontstaan en heerst er onzekerheid. Hierover Arnoud Boot, hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam.  

‘Op militair gebied is iedereen uit de slaapstand’, aldus de hoogleraar. ‘Economisch betekent het dat wij de economie als geheel moeten voorbereiden op onvoorspelbaarheid’. Boot ziet dat de financiële markten de afgelopen tijd iets naar beneden zijn gegaan, maar de conclusie is ‘Dat als het ravijn niet onmiddellijk zichtbaar is, de financiële markten gewoon doorgaan alsof er niets aan de hand is’. ‘De wijze waarop de financiële markten op dit moment functioneren, is letterlijk dat men het als een koopmoment ziet’. Boot beschouwt dit functioneren als een voorbeeld van de slaapstand in de economie. Deze is nu niet klaar voor onzekerheden. ‘Een tarievenoorlog is altijd schadelijk’, zeker omdat we leven in een tijd van halffabricaten. Boot noemt dat ‘kritische afhankelijkheden van de rest van de wereld’.  

Wat moet Nederland doen tijdens deze tijden van economische onzekerheid op het wereldtoneel? ‘De Nederlandse economie is heel sterk, we zijn het beste jongetje van de klas’. De economie is volledig bezet en dus ‘moet je de druk van de economie halen’. Aan het eind van deze Buitenhof heeft de hoogleraar Financiële Markten nog een boodschap voor het kabinet: ‘Alles wat leidt tot meer uitgaven zet de economie te veel onder druk. Zorg dat er geïnvesteerd kan worden. Investeren maakt de ruimte in de economie groter en zorgt dus voor minder druk op de economie', Boot stelt dat je moet voorkomen ‘dat je langs de economie onnodige uitgaven gaat doen’.