Twente: Nanotechnologie

20 mei 2015

Waar we ooit de industriële revolutie als mijlpaal stelden van technologische ontwikkelingen, lijken we nu aangekomen bij de nano-revolutie. Nanotechnologie maakt het mogelijk om te werken met deeltjes in de orde van grootte van nanometers, een miljardste van een meter.

Albert van den Berg, Universiteit Twente

nano-bots

Bovendien kunnen microscopisch kleine ‘machientjes’, zogenaamde nano-bots, volledig automatisch door ons lichaam patrouilleren, op moleculair niveau defecten vaststellen en deze zelfs oplossen. Op dit moment vinden in de Verenigde Staten de eerste succesvolle experimenten plaats bij kakkerlakken en muizen; over enkele jaren zou de eerste generatie nano-bots beschikbaar moeten zijn die menselijke kankercellen kan opsporen en vernietigen. In theorie kan hiermee de veroudering van het lichaam zodanig gestremd worden dat we altijd blijven leven met een lichaam van een 30-jarige. Deze nieuwe technologie wordt door aanhangers van ‘radical life extension’, zoals Ray Kurzweil, gezien als een katalysator in de strijd tegen veroudering en is voor velen een reden om zichzelf in te vriezen in de hoop dat nanotechnologie ze later weer tot leven kan wekken. Aubrey de Grey ziet het iets genuanceerder: op korte termijn zet hij in op een uitgekiende combinatie van verschillende therapieën, waarin ook ‘klassieke’ medicijnen en vaccinaties nog veel vooruitgang zullen opleveren.

toekomst

Nanotechnologie vormt de verbindende factor tussen geneeskunde, biologie en natuurkunde.
Er wordt dan ook veel gefantaseerd over alle nieuwe mogelijkheden die dat biedt. Zo wordt er gesproken over nano-bots die DNA kunnen repareren of aanpassen, en is het theoretisch mogelijk om een Willy Wonka kauwgom te maken. Niet iedereen ziet echter heil in nanotechnologie. Zo bestaat het doemscenario van ‘the grey goo’ dat beschrijft wat er kan gebeuren als zelf-reproducerende, evoluerende nano-bots niet gestopt kunnen worden. Het gevolg zou zijn dat de nano-bots teveel of zelfs alle grondstoffen ‘opeten’ en andere levensvormen wegconcurreren. Dit goedje zou zelfs de hele aarde op kunnen slokken. Gelukkig is dat slechts een speculatie van de maatschappij en is er nog geen wetenschappelijke reden om aan te nemen dat dit werkelijkheid zal worden.

Aflevering 2: de dood uitgedaagd

We sleutelen aan ons DNA, aan ons brein en aan ons nageslacht. In de zesdelige serie De Volmaakte Mens gaat Bas Heijne in gesprek met topwetenschappers en grote denkers, in de hoop een antwoord te vinden op de vraag: wat is de mens?

meer uit aflevering 2: de dood uitgedaagd

Profiel

Aubrey de Grey

Aubrey de Grey (Londen, 1963) is een computerwetenschapper die gefascineerd raakte door de biologie. Hij specialiseerde zich in de gerontologie, de studie van veroudering. Volgens De Grey is ouderdom en ziekte, een ziekte die bestreden kan worden.

Profiel

John Gray

De Britse filosoof John Gray (Groot-Brittannië, 1948) staat bekend om zijn tegendraadse kijk op vooruitgang. Na zijn afstuderen in filosofie, politiek en ethiek heeft hij aan verscheidene universiteiten, waaronder de prestigieuze London School of Economics, gedoceerd.

Achtergrond

Japan: chimeren

Er is een groot tekort aan donororganen. Om mensen toch aan een nieuwe alvleesklier, nier of lever te helpen, probeert de Japanse stamcelonderzoeker Hiro Nakauchi menselijke organen op te kweken in varkens.

Achtergrond

utrecht: senescente cellen

Hoe komt het dat de ene persoon gezond oud wordt en de ander al vroeg kampt met allerlei gezondheidskwalen? Andrea Maier, hoogleraar gerontologie aan de VU, zoekt naar het antwoord op deze vraag en denkt dat de boosdoeners de zogenaamde senescente cellen zijn.