'Alles stond onder water'

Researcher Wiesje Kuijpers ging naar overstromend Sihanoukville

Elmar Veerman

15 januari 2021

De eerste researchreis naar Cambodja is min of meer in het water gevallen, vertelt Wiesje Kuijpers. 'Ik vond het onverantwoord om te gaan filmen.' Toch kwam het uiteindelijk goed.

'Dus ik dacht echt: is dit wel veilig? Kan ik mijn werk wel doen? En kan ik hier straks nog weg? Want ik kon me niet vrij bewegen, en alle mensen die ik wilde spreken hadden wel wat anders te doen, omdat hun huis vol water stond. Ik heb toen wel wat mensen kunnen ontmoeten, en een paar geschikte personages gevonden. Zoals meneer Lim, een Cambodjaanse agent die Chinese ondernemers langsgaat om ze duidelijk te maken dat ze Khmer, dat is de Cambodjaanse taal, moeten gebruiken op hun uithangborden. Maar uiteindelijk ben ik eerder weggegaan.

'Het regende letterlijk non-stop, dus werd het ook nog steeds erger met die overstromingen. In een stad met kapotte wegen, zonder goede afwatering. Overal afval, alles nat, alles stonk. En er was ook nog eens een grote dengue uitbraak.

'Chinezen hebben liever een mooie jonge masseuse dan een professional.'

'Eenmaal terug in Nederland zei ik tegen de crew dat ik het onverantwoord vond om nog in het regenseizoen te gaan. Te gevaarlijk, en filmen zou bijna onmogelijk zijn. Maar na lang overleg zijn we toch gegaan, met een paar weken uitstel, omdat anders het hele werkschema zou ontsporen. Ik reisde vooruit, om nog wat voor te bereiden, en dat ging al wat beter.

'Ik vond bijvoorbeeld de zanger van een lied waar bijna alle Chinezen in Sihanoukville steeds spontaan over begonnen. “Als je geen dromen hebt, ga dan niet naar Xi Gang” – dat is de Chinese naam voor Sihanoukville. En de Cambodjaanse masseuse die je in de uitzending ziet, die nauwelijks werk meer heeft omdat Chinezen alleen door mooie jonge vrouwen gemasseerd willen worden. En ik had ook die jonge aannemer met dat geel-witte overhemd, die ons later heeft meegenomen naar een casino in aanbouw waar veel gebeurde. In de kelder was een soort dorp waar al die bouwvakkers wonen. Maar dat ontdekten we pas tijdens het draaien.

'In theorie een plek van rust en meditatie'

'Maar uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om de hele aflevering in Sihanoukville te houden. Waar ik trouwens ook nog een monnik had gevonden, een Cambodjaanse monnik met een heel mooie tempel. In theorie een plek van rust en meditatie natuurlijk, maar deze was omringd door blinkende casino’s en lawaaiige bouwplaatsen. We mochten daar filmen, maar hij wilde niet geïnterviewd worden. Omdat dit heel gevoelig ligt in Cambodja.

'Als je kritiek hebt op de Chinezen, dan heb je natuurlijk eigenlijk kritiek op de regering, die dit allemaal toelaat. En voor die monniken zou dat te gevaarlijk zijn. Dus die wilde dat uiteindelijk niet op camera doen, en daarom is het buiten de aflevering gebleven. Jammer, want het was bizar om te zien. Hij stond dan in die prachtige tempel, met allemaal van die monniken in meditatie, en intussen hoorde je enorm lawaai van bouwverkeer en heipalen die de grond in geramd werden. Maar goed, niet iedereen wil of kan op camera, en dat heb je te respecteren.

Zwoegen en zwelgen in Cambodja

In Cambodja stampen honderdduizenden Chinezen een stad uit de grond waar weinig Cambodjaans aan is. Een plaats om je dromen waar te maken of juist te verliezen.

De wereld van de Chinezen

China speelt wereldwijd een steeds grotere rol; bedrijvige Chinezen vestigen zich in groten getale in het buitenland. Ruben Terlou zoekt hen op: wie zijn ze, wat willen ze bereiken en wat voor impact heeft hun aanwezigheid op de lokale bevolking?

Wiesje Kuijpers over Madagaskar

Wiesje Kuijpers deed de research voor De wereld van de Chinezen. Dat ze in Madagaskar uitkwam was puur toeval. Lees hier een interview met Wiesje over De wereld van de Chinezen.

Wiesje Kuijpers over de VS

Researcher Wiesje Kuijpers over de VS-aflevering van De wereld van de Chinezen: 'Al die mooie plannen konden de prullenbak in.'

'Alles stond onder water'

Zwoegen en zwelgen in Cambodja

De wereld van de Chinezen

Wiesje Kuijpers over Madagaskar

Wiesje Kuijpers over de VS

De Franse wateroorlog

Dorstig Iran en oud-Perzische wijsheden

Hormonaal drinkwater?