blog: de geschiedenis van nu
uit de Russischtalige media
Hoe speelt de geschiedenis een rol in het Rusland van nu? In een land wiens leider een gewelddadige oorlog in Oekraïne voert, en waar toch al beperkte vrijheden nog verder onder druk worden gezet?
de geschiedenis van nu #7
Sinds 24 februari verwijzen zowel voor- als tegenstanders van Poetins oorlog naar personages uit de Russische literatuur en cinema om een ideologisch statement te maken. Dit fenomeen is voor het programma Archeologiya aanleiding tot kritische reflectie op de Russische cultuur.
de geschiedenis van nu #6
De Oekraïense filmmaker Sergej Loznitsa wil met zijn documentaires zelfkritiek en historische nuance bevorderen, maar vanwege die houding is hij inmiddels uit de Oekraïense filmbond gezet. Afgelopen donderdag interviewde ik de regisseur in Amsterdam.
de geschiedenis van nu #5
Naar aanleiding van het vergaan van de Mosvka verwijst een artikel van de nieuwswebsite 'Zerkalo' naar een Russische scheepsramp van 22 jaar geleden. De kritiek op het regime die toendertijd klonk is nu opnieuw relevant, en wint aan betekenis in de context van oorlog tegen Oekraïne.
de geschiedenis van nu #4
Een artikel van Radio Svoboda reflecteert op de dood van Vladimir Zjirinovski, een beruchte nationalist. In de jaren 90 stonden de Russen versteld van de capriolen van deze flamboyante politicus. Drie decennia later is zijn wangedrag het nieuwe normaal geworden en geeft de loopbaan van Zjirinovksi inzicht in de ontwikkeling van de Russische politiek.
de geschiedenis van nu #3
Een podcast van Meduza bespreekt de terugkeer van een typisch humoristisch genre uit de Sovjet-Unie: de 'anekdot'. Onder het communisme floreerde dit type grimmige moppen in reactie op de absurditeit van het dagelijks leven. De rentree van de 'anekdot' in het Rusland van nu is een graadmeter van de wanhoop die sommige inwoners ervaren.
de geschiedenis van nu #2
Geschiedenisleraren uit Moskou vertellen aan online platform 'The Village' hoe ze omgaan met bemoeienis van het Kremlin sinds de oorlog in Oekraïne. Een kritisch verhaal dat een ander licht werpt op een mediaoffensief dat wél miljoenen Russen heeft bereikt: de historische videocolleges die het Ministerie van Onderwijs op scholieren afvuurt.
de geschiedenis van nu #1
Lev Rubinstein schreef in 'Novaja Gazeta' een necrologie voor Yuz Alesjkovski, een beroemde dichter die 21 maart op 93-jarige leeftijd overleed. Alesjkovski vond tijdens de Sovjetcensuur een 'nieuwe taal' om de autoriteiten te misleiden. Uit Rubinsteins bewondering voor zijn vindingrijkheid wordt de parallel met de censuur in het Rusland van Poetin duidelijk.