Sinds vorig jaar de nationalistisch-conservatieve PiS partij aan de macht kwam in Polen is extreemrechts steeds meer genormaliseerd in de samenleving. Tegelijkertijd is het geweld tegen minderheden explosief gestegen. Mensenrechtenorganisaties maken zich grote zorgen.
Vanavond in Bureau Buitenland een reportage van correspondent Michiel Driebergen over xenofobie in Polen:
De nationalistische partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) kwam vorig jaar oktober aan de macht in Polen en voert sindsdien een oerconservatief beleid, waarbij xenofobische ideeën niet onder stoelen of banken worden geschoven.
Zo waarschuwde partijleider Jaroslaw Kaczynski tijdens zijn verkiezingscampagne vorig jaar voor de parasieten die migranten zouden kunnen meebrengen, of enge ziektes zoals cholera, die gevaarlijk zouden kunnen zijn voor de veiligheid van Polen. Het effect van deze opmerkingen is dat xenofobie wordt aangewakkerd onder de bevolking, merken Poolse anti-racisme organisaties.
De antiracistische organisatie 'Nooit Meer' uit Warschau houdt zich sinds 1992 bezig met het registreren van geweldsdelicten tegen minderheden en het in kaart brengen van actieve extremistische en racistische groeperingen in Polen en in andere Europese landen.
In een zogenoemd ‘bruinboek’ houden ze het aantal hate crimes bij. Volgens hen is er een explosieve toename in het aantal incidenten. Waar er twee jaar geleden nog zo’n vijf tot tien meldingen per week waren, gaat het nu om vijf tot tien per dag. Dit gaat gelijk op met het toenemend extreemrechts gedachtegoed en anti-islamsentiment in Polen.
Enkele honderden demonstranten lopen mee in een mars tegen de islamisering van Europa en tegen de komst van vluchtelingen op 6 februari 2016.
Bij een recente anti-islammars van het neofascistische Nationale Radicale Kamp (ONR) herdachten de jonge Poolse nationalisten de Slag bij Wenen. Een slag van 3033 jaar geleden, waarbij volgens de overlevering de Poolse koning de Turken versloeg. De demonstranten riepen slogans als: 'Tegen links! Tegen islam! Europa is christelijk!' En: 'Elke Arabier moet niet vergeten dat Polen heilig is.'
Volgens de leider van de demonstratie zijn zij niet tegen individuele moslims, maar gaat het hen om de radicale versie van de islam, zoals het salafisme. Ook willen zij duidelijk maken dat ze de Poolse cultuur als superieur zien: "Het westen van Europa hanteert een doctrine van multiculturalisme, daar zijn wij tegen, wij zien Polen als het bastion van civilisatie."
Opvallend is dat er amper moslims zijn in Polen: het katholieke land accepteert vrijwel geen immigranten. Zo werden er in 2014 aan slechts 732 buitenlanders een verblijfsvergunning toegekend, van wie 115 Syriërs. En volgens de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties heeft Polen toegezegd slechts 100 Syrische vluchtelingen te zullen accepteren tot en met 2020.
Socioloog Rafał Pankowski van 'Nooit Meer' beaamt dit: "Het is verdrietig en tegelijk ironisch hoe makkelijk het is om dit soort xenofobie en vooroordelen aan te wakkeren tegen een vijand die nauwelijks bestaat."