De Rohingya-minderheid in Myanmar wordt al decennialang op gewelddadige wijze onderdrukt. Ook nu is het weer mis: afgelopen weekend vielen tientallen doden bij gevechten tussen het leger en de islamitische minderheid in het noordwesten van het land. Onduidelijk is de exacte omvang van het geweld, want de overheid houdt buitenlandse waarnemers strikt buiten de deur.

Journalist en Myanmar-kenner Minka Nijhuis sprak over de achtergrond van het recente geweld in Bureau Buitenland op NPO Radio 1:

Extremistische moslimmilitanten

Het overwegend boeddhistische Myanmar kent een lange geschiedenis van onderdrukking van de Rohingya. Ze worden gezien als indringers vanuit Bangladesh, hoewel ze al heel lang in het noordwesten van het land leven.

Aanleiding van de recente gevechten is een aanval door gewapende mannen op drie grensposten begin oktober. Volgens de regering zijn leden van de Rohingya hiervoor verantwoordelijk. Sindsdien is het leger een grote operatie gestart tegen de in hun ogen extremistische moslimmilitanten.

De resten van een afgebrand moslimdorp in de Rakhine provincie in het noordwesten van het land, gefotografeerd op 2 november 2016.

Vierhonderd afgebrande huizen

Het gebied waar het geweld plaatsvindt is al lange tijd compleet afgesloten voor buitenlandse pers en hulporganisaties. Daarom is het moeilijk te zeggen wat er zich precies afspeelt. Nijhuis: “Inmiddels is er wel dankzij satellietbeelden bekend dat er in ieder geval meer dan vierhonderd huizen zijn afgebrand.”

Ook brengen lokale bronnen via sociale media verhalen naar buiten over allerlei vormen van geweld tegen de Rohingya-bevolking. Hoewel Nijhuis benadrukt dat deze verhalen niet onafhankelijk te verifiëren zijn, schetsen ze een zorgwekkend beeld van de situatie: “Dat gaat over executies, verkrachtingen, over arrestaties en martelingen.”

Een Rohingya kind met traditionele verf op 't gezicht op 7 september 2016.

'Moeilijk in te schatten'

Ook onduidelijk is de exacte hoeveelheid doden die er zijn gevallen bij de gevechten van het afgelopen weekend. Staatskrant The Global New Light of Myanmar meldde dat er 36 moslimmilitanten zijn gearresteerd en acht mensen om het leven zijn gekomen na een aanval op het leger door zo’n zestig militanten. Maar ook deze informatie is niet te checken. 

Gewapende militairen patrouilleren in de Rakhine provincie op 21 oktober, 2016.

Genocide?

Mensenrechtenorganisaties hebben de noodklok geluid en spreken van etnische zuiveringen. Nijhuis vindt het moeilijk om te spreken van genocide, maar bevestigt wel dat de Rohingya-minderheid zwaar wordt vervolgd.

De journalist reisde meerdere keren af naar het land en zag met eigen ogen hoe zwaar de Rohingya het hebben. “Dan zie je mensen die in een totaal rechteloze situatie leven, in kampen of in een getto. Die eigenlijk geen mogelijkheden hebben voor opleidingen, voor reizen, voor werk. Het is beslist een zeer zwaar vervolgde minderheid die in het land eigenlijk geen vrienden heeft.”