Jean Claude Iyamuremye en Jean Baptiste Mugimba, beiden verdacht van betrokkenheid bij de genocide in Rwanda van 1994, zijn nu nog in Nederland. Maar als het aan het gerechtshof in ligt, kunnen zij ieder moment worden uitgeleverd aan Rwanda. Advocaat Bart Stapert richt zich tot de Tweede Kamer in een laatste poging om de twee hier te houden.
Bart Stapert in Bureau Buitenland, donderdag 25 augustus tussen 20.00 en 20.30 op NPO Radio 1.
In hoeverre Jean Claude Iyamuremye en Jean Baptiste Mugimba schuldig zijn aan massamoord, is onbekend. Iyamuremye zou op 18-jarige leeftijd hebben deelgenomen aan een slachtpartij in de Rwandese hoofdstad Kigali, waarbij meer dan tweeduizend mensen om het leven kwamen.
Van Mugimba is bekend dat hij lid was van de Coalitie voor de Verdediging van de Republiek (CDR), een partij die banden had met een militie die bij de massamoord in Rwanda betrokken was. Daarnaast weten we dat hij ooit in het programma Heel Holland Helpt met presentatrice Wendy van Dijk zat.
De schuldvraag is echter niet waarom het advocaat Bart Stapert te doen is. De voormalige voorzitter van Amnesty Nederland maakt zich vooral zorgen over de vraag of de twee genocideverdachten wel een eerlijke kans krijgen om zichzelf te verdedigen, wanneer zij aan Rwanda worden uitgeleverd.
Zo schrijft Stapert: "Vanzelfsprekend moeten de daders van genocide worden berecht. Maar net als Turkije na de coup is vervolging ook een politiek instrument om tegenstanders uit te schakelen. Kagame [de president van Rwanda, red.] hanteert een waarheid van de genocide: de Hutu’s hebben de Tutsi’s vermoord. (…) Tegen deze achtergrond is het voor advocaten in Rwanda onmogelijk om verdediging te voeren van Hutu’s die verdacht worden van betrokkenheid bij de genocide."
Stapert stelt dat Nederland met twee maten meet door uitleveringen aan Turkije te stoppen, maar uitleveringen aan Rwanda door te laten gaan. "Rwanda is een dictatuur (…) Persvrijheid is vrijwel afwezig, evenals de oppositie. Die kant gaat Turkije ook op, maar Rwanda is daar al lang aangekomen."
Even zag het er heel anders uit voor de verdachten. In november vorig besloot de rechtbank in Den Haag dat Iyamuremye en Mugimba niet mochten worden uitgeleverd. Het Ministerie van Justitie ging echter in hoger beroep, waarbij het uiteindelijk toch gelijk kreeg. Een poging om nog een spoedprocedure bij het Europese Hof te starten werd afgewezen.
Stapert doet in een laatste poging om de Rwandezen in Nederland te houden nu een beroep op de Tweede Kamer.