Kerk en staat zijn volgens de grondwet gescheiden in de Verenigde Staten, maar toch was er nog nooit een openlijk niet-christelijke president. Voor veel Amerikanen is religie een belangrijk onderdeel van hun identiteit, en bepaalt het mede op wie ze stemmen.

Op Twitter plaatste de Democratische Conventie een video waarin hun presidentskandidaat Joe Biden paus Francisus ontmoet, met een groepje nonnen staat te praten en vertelt over het belang van het katholieke geloof. Ook tijdens democratische bijeenkomsten wordt vaak benadrukt dat Biden katholiek is en zijn speeches zitten vol bijbelreferenties.

hameren op geloof

De huidige president praat echter liever over een niet zo traditioneel christelijk standpunt van Biden, namelijk dat hij ‘pro-choice’ (een slimme term voor vóór abortus) is. ‘He is against God and he will hurt the bible’, claimt Trump. Beide kandidaten hameren dus erg op geloof. En dat is logisch, aangezien 38 procent van de Amerikanen aangeeft nooit op een atheïst te stemmen. Protestantse christenen zijn met 46 procent nog altijd het grootste deel van de Amerikaanse bevolking, al is dit aantal in de loop der jaren wel afgenomen. Vooral witte protestanten maken de groep met loyaalste Trump-aanhangers, volgens onderzoek en adviesbureau Gallup.

Trump identificeert zichzelf ook als protestants, al zeggen critici dat Trump zich alleen voordoet als religieus persoon. Hij is immers drie keer getrouwd, heeft meerdere seksuele schandalen op zijn naam en is hij regelmatig betrapt op leugens. Zelfs paus Franciscus suggereerde dat toen hij zei: ‘iemand die alleen aan muren bouwen denkt, waar dan ook, en niet aan het bouwen van bruggen, is geen christen.’

conservatief

Maar volgens de polls van Gallup, zal alsnog zo’n 82 procent van de witte christenen voor Trump stemmen. Niet omdat hij zo’n vrome man is, maar wel vanwege zijn conservatieve standpunten over abortus en de LHBTQ+ gemeenschap. Want door te stemmen tegen de Equality Act (een wet die discriminatie op grond van seksuele oriëntatie verbiedt), transgenders te verbieden om in het leger te dienen en het aanstellen van hoge conservatieve rechters neemt Trump langzaam steeds meer rechten van de LHBTQ+-gemeenschap af.

Maar wat op dit moment de gemoederen nog meer bezighoudt in de VS, is de pro-life versus pro-choice-discussie. Nog nooit heeft een president zich zo duidelijk als anti-abortus geprofileerd als Trump. Onder andere door als eerste president te spreken op het pro-life-evenement ‘March for Life.

 

En met het aanstellen van de conservatieve Hooggerechtshofrechter Amy Coney Barret, heeft Trump de pro-life-beweging een enorm voordeel gegeven. Als er in het Hooggerechtshof gestemd moet worden over abortus, gaat het namelijk tussen zes conservatieve en drie progressieve rechters. Ook Amerikanen die het verder niet met de huidige president eens zijn, stemmen op hem vanwege zijn belofte om abortus te verbieden. ‘Hij mag dan niet heilig zijn, maar hij doet wel Gods werk’, zeggen sommigen.

Door de aandacht van de politiek lijkt het soms alsof het merendeel van de Amerikanen pro-Trump en pro-life is, maar in veel grote steden zoals New York geldt het tegenovergestelde. 7 van de 10 Amerikanen is vóór toegang tot abortus. Nu is het nog de vraag of er ook zo gestemd gaat worden.

Nederlandse New Yorkers vertellen

Mandy Dyonne Lieveld (34)

Runway coach

'New York is best wel een bubbel, soms vergeet ik dat deze stad niet representatief is voor de rest van Amerika. Hier zie je alles door elkaar: christenen, joden, moslims en nog veel meer. Je merkt wel dat hier meer mensen gelovig zijn dan in Nederland, al is het maar omdat je vaak ‘God bless’ hoort bij het afscheid nemen. Maar voor mijn werk ben ik ook weleens in het zuiden, bijvoorbeeld Mississippi, en daar is het wel merkbaar anders.

Ik was daar laatst om een groepje modellen te ontmoeten die naar New York wilden komen. Ik stel ze altijd een paar vragen om ze beter te leren kennen, zoals: noem iets waar je dankbaar voor bent. Ze zeiden allemaal: mijn geloof in God. Voor hun is dat echt een groot deel van hun identiteit. Ik geloof wel dat dat typisch voor het zuiden is, in andere steden heb ik dat nog nooit op die manier gehoord.'

Cees Honig (37)

Co-CEO van XITE

'Hier in New York hebben mensen veel ruimte om hun religie te uiten. Er zijn grote Joods orthodoxe gemeenschappen die helemaal in hun eigen wereldje leven, maar je ziet ook veel christenen van allerlei gezinten, Jehova’s en van top tot teen gesluierde moslims. Die melting pot vind ik prachtig. Maar ik vind het ook heel kwalijk als in naam van een godsdienst anderen hun rechten niet worden gegund, zoals voor de LGBT gemeenschap. ‘If you don’t like gay marriage, just don’t marry a gay person’, zou ik zeggen. Maar laat de ander met rust.

Helaas gebeurt dat hier wel, omdat staat en kerk niet écht gescheiden zijn. Ik betwijfel of intelligente mensen als Obama, en op zijn eigen manier ook Trump, écht in God geloven, of dat ze dat uitdragen omdat ze anders nooit gekozen zouden worden tot president. Ook Kamala Harris moest in het laatste debat nog even benadrukken dat ze christen is, anders verliest ze een belangrijk deel van haar achterban. Over het algemeen zijn de meeste kerken anti-LGBT, tegen abortus en sommige vrouwenrechten. Dat is ook zo in Nederland, alleen is de aanhang hier in de VS veel groter en invloedrijker. Als je in Nederland streng christen bent, ben je een uitzondering, hier niet.'

Daan Wallis (34)

videojournalist

'Voor mijn werk ben ik nu zo’n vijf keer op een ‘Trump rally’ geweest, een feestelijke bijeenkomst waar de president zijn aanhangers komt toespreken. Gelukkig staan er voor de komende weken geen rallies meer op mijn programma. Het is zo vermoeiend om met mensen te praten die volledig achter de huidige president staan, terwijl ze gewoon gemisïnformeerd worden. Trump zegt bijvoorbeeld tegen zijn volgers dat democraten willen dat een baby zomaar tot één week voor de geboorte geaborteerd mag worden.

Veel mensen stemmen op Trump omdat ze tegen abortus zijn, niet omdat ze voor hem zijn. De man is een vrije New Yorker, ik ben ervan overtuigd dat abortus hem zelf weinig interesseert. Er is geen bewijs voor, maar ik kan me niet voorstellen dat Trump niet zelf ooit een vriendinnetje bij de abortuskliniek heeft afgezet. Maar hij weet dat bij de christenen stemmen te halen zijn, en dat zijn er veel. Dat bleek wel weer op de ‘Prayer March’ in Washington, waar ik laatst was voor een reportage. Daar kwamen zo’n 60.000 gelovigen uit het hele land samen om te bidden voor Amerika.'

bronnen

​​​​​Gallup: Frank Newport, Religion Takes Larger Role for Democrats This Year, 28 augustus 2020

Frank Newport, Joe Biden and the Catholic Factor, 24 juli 2020

Fank Newport, Religious Identity and the 2020 Presidential Election, 14 augustus 2020

Frank Newport,  Evangelicals, Trump and the Election, 16 oktober 2020

Naral: redactie, The insidious power of the anti-choice movement, 2018

KFF: redactie, Abortion knowledge and Attitudes, 22 januari, 2020

NOS: buitenlandredactie, Trump draagt conservatieve Amy Coney Barrett voor als rechter Hooggerechtshof, 27 september 2020