OVT
OVT 26 november 2017
Met o.a. Het beroemde artikel ‘Het onbehagen bij de vrouw’ van Joke Smit verscheen dit weekend precies 50 jaar geleden in De Gids. Het bleek het startsein voor de tweede feministische golf. Deze week verscheen de herziene uitgave van ‘Joke Smit, biografie van een feministe’, geschreven door Marja Vuijsje. De schrijfster komt praten over het beroemde artikel van Joke Smit.
Verder in OVT aandacht voor de filmklassieker Casablanca, Abel Tasman, de boekenrubriek door Wim Berkelaar, criminele honden aan de galg in Tijdgeest, de column van Nelleke Noordervliet en Spaans supertoneel in Het Spoor Terug.
Onbehagen bij de vrouw
‘Mannen hebben het heerlijk, vrouwen hebben het rot’ Zo luidt de openingszin uit het – vooral later – roemruchte artikel ‘Het onbehagen bij de vrouw’ van Joke Smit. Haar artikel verscheen dit weekend precies 50 jaar geleden in De Gids en bleek het startsein voor de tweede feministische golf. De vrouw ‘is pas echt gearriveerd als ze achter de kinderwagen loopt’, schreef Joke Smit. Aan die misstand moest onmiddellijk een einde komen, vond ze. Deze week verscheen de herziene uitgave van ‘Joke Smit, biografie van een feministe’, geschreven door Marja Vuijsje.
De schrijfster komt praten over het beroemde artikel van Joke Smit.
De Muur van Mussert
De Muur van Mussert blijft, althans als het aan de regering ligt. Deze week werd bekend dat de muur dreigde gesloopt te worden en kwamen historici en museumdirecteuren in actie voor behoud van de muur. Met succes. De Muur was de plek waar vanaf NSB-leider Anton Mussert zijn zogeheten hagenpreken hield voor zijn club. Fout cultureel erfgoed, maar ontegenzeggelijk historisch cultureel erfgoed, zo betogen een aantal initiatiefnemers voor het behoud van de muur, die bepleiten de muur tot Rijksmonument te benoemen, opdat Nederland ook zijn foute geschiedenis niet vergeet.
Hans Goedkoop, een van de initiatiefnemers, is te gast.
Tijdgeest: Stoute honden moeten worden opgehangen
Leiden, 1595. Een hond wordt tot ophanging veroordeeld nadat hij ‘zonder te zijn gemarteld’ heeft bekend een kind te hebben gebeten. De rechter laat bloedserieus weten dat hij in het openbaar terechtgesteld dient te worden, ‘tot afschrik van alle andere honden, en elk tot een exempel.’
In aflevering 3 van Tijdgeest onderzoekt Julie Blussé rechtszaken tegen dieren - een fenomeen dat in de vroegmoderne tijd in heel Europa voorkwam. Vooral varkens waren veelplegers, maar in 1578 werd in Gent bijvoorbeeld ook een koe onthoofd nadat zij een kind had gedood. Het hoofd werd vervolgens op een staak op de stadsomwalling geplaatst. Waarom vond men vroeger dat stoute dieren strafrechtelijk vervolgd dienden te worden?
Met mediëvist Frans Camphuijsen en cultuurhistoricus Anne-Laure van Bruaene.
Meer info: www.vpro.nl/tijdgeest
Lees hier het interview met Julie Blussé over Tijdgeest uit de VPRO Gids.
Abel Tasman
Op 24 november 1642, nu 375 jaar geleden, zette de Nederlandse ontdekkingsreiziger Abel Tasman na 9000 kilometer zeilen voor het eerst voet aan wal op het later naar hem vernoemde eiland Tasmanië. Abel en zijn bemanning waren – op diezelfde reis – ook de allereerste Europeanen die Nieuw-Zeeland bezochten. Deze week opent het Noordelijk Scheepvaart Museum in Groningen de tentoonstelling ‘Abel Tasman, welkom aan boord’. Curator Karen Meirik komt vertellen over over Abel Tasman uit Lutjegast en de expositie
Kijkt u voor meer informatie over de tentoonstelling op abeltasman.org
Casablanca 75 jaar
Het is misschien wel de meest beroemde film aller tijden: Casablanca. Met Humphrey Bogart en Ingrid Bergman in de hoofdrol. De film speelt zich af in de jaren veertig in Casablanca, de stad die door de Franse collaborerende Vichy-regering wordt beheerst. Nog altijd meeslepend en veelzeggend over de menselijke verhoudingen in oorlogstijd is de film ondertussen 75 jaar oud.
Filmkenner Dan Hassler Forest kijkt terug op de klassieker.
Historische boeken
Onze recensent Wim Berkelaar bespreekt de nieuwste historische boeken. Met ditmaal: Revolutionaire ideeën. Een intellectuele geschiedenis van de Franse Revolutie van Jonathan Israël; 1918. Het jaar van de dageraad van Daniel Schönpflug; De Amerikaanse Revolutie van Russel Shorto; en Eeuwen van duisternis. De christelijke vernietiging van de klassieke cultuur van Catherine Nixey
Het Spoor Terug: De vermommingen van Hester
Het was in onze Gouden Eeuw dat een Spaans toneelschrijver hier razend populair was. Lope de Vega mocht dan wel uit het land van de vijand komen, maar hij schonk het publiek seks, wraak en wreedheid in zijn stukken. Dat ging er in het calvinistische Holland in als koek. De Sefardisch- Joodse vluchteling Jacob Barocas vertaalde zijn stukken, waaronder een verdichting van het bijbelboek Esther. Het bleek een succes.
Mathijs Deen maakte de documentaire ‘De vermommingen van Hester’ in Het Spoor Terug.