OVT
OVT 15 november 2020
De schoolstrijd is plots weer actueel na de uitspraken van onderwijsminister Arie Slob. Hebben anti-homosentimenten altijd een rol gespeeld in de discussie rondom bijzonder onderwijs? We hebben het erover met cultuurhistorica Jolanda van der Lee.
Verder: Felix Rottenberg recenseert IDFA-documentaires, Raoul de Jong over zijn boek ‘Jaguarman’, in Het Spoor Terug: deel 2 over Montessori-onderwijs, de column van Abdelkader Benali en meer.
Homofobie als wapen in de schoolstrijd
Het begint zo langzamerhand op te vallen: bijna altijd als de discussie over bijzonder onderwijs oplaait, is het omdat er ergens op een confessionele school in het land met de kwestie homoseksualiteit wordt geworsteld.
Toch is het niet zo heel raar, meent cultuurhistorica Jolanda van der Lee, als je je verdiept in het ontstaan van de financiële gelijkstelling van het bijzonder onderwijs. Want wat blijkt: homofobie vormde een belangrijk wapen in het beslechten van de schoolstrijd.
Ze is te gast en schreef meerdere publicaties over dit onderwerp: Gelijkelijk gerechtigd tot een goede opvoeding en Bezield door gedeelde afkeer.
Verdient Trump een presidentieel pardon?
Als Trump straks aftreedt, zal hij zo goed als zeker strafrechtelijk vervolgd worden, onder andere vanwege de zwijggeldaffaire met pornoster Stormy Daniels. De vraag is of president Biden hem dan gratie zal verlenen.
In 1974 worstelde president Gerald Ford met dezelfde vraag, na de aftreding van Nixon. Waarom koos hij er toen voor om wél gratie te verlenen aan Nixon, wat waren de gevolgen, en was dat met de kennis van nu wel de juiste keus?
Amerikanist Sara Polak is te gast.
Jan Brauer over nazischolen in Nederland
‘Deutschland erwache und Juda den Tod’, oftewel: 'Duitsland ontwaak en dood aan de joden'. Zo zong in 1934 een schoolkoor van een zogeheten Duitse school in Heerlen. De school viel onder het bijzonder onderwijs en werd met Nederlands overheidsgeld betaald.
Het is een van de vergeten treurige hoofdstukken uit de geschiedenis van ons bijzonder onderwijs. Want al klinkt het nog zo onwaarschijnlijk: er waren in de jaren dertig Deutsche Schulen waar kinderen werden gehersenspoeld en klaargestoomd voor het Derde Rijk.
Historicus Jan Brauer is te gast.
Raoul de Jong over 'Jaguarman'
Toen Raoul de Jong hoorde over de ‘jaguarman’, een van zijn voorvaderen die zichzelf in een jaguar zou kunnen veranderen, werd hij zo gegrepen door dit verhaal dat hij het tot op de bodem wilde uitzoeken. Als kind van een Nederlandse moeder en een Surinaamse vader wist hij weinig van zijn Surinaamse roots. Hij besloot af te reizen naar het land van zijn vader en de voor hem onbekende geschiedenis op te schrijven.
Het boek Jaguarman vertelt dit verhaal, dat schrijver Raoul de Jong bij ons toelicht.
Felix Rottenberg recenseert IDFA-documentaires
Woensdag 18 november gaat het International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA) 2020 van start. Hoewel het dit jaar grotendeels online moet plaatsvinden, is het aanbod er niet minder om. Filmkenner Felix Rottenberg recenseert bij ons zijn favoriete historische documentaires van deze editie van het festival:
Het Spoor Terug: Montessori-onderwijs, deel 2
Deze week in Het Spoor Terug: deel twee van een tweeluik over het Montessori-onderwijs in Nederland.
Het is dit jaar 150 jaar geleden dat Maria Montessori geboren werd. 50 jaar later opende de eerste Montessorischool in ons land. Historisch heeft Nederland een unieke plek in het Montessori-universum. Als enige land in de wereld is het gedachtegoed van de pedagoge Maria Montessori geïntegreerd in ons onderwijssysteem. Van hieruit waaierde het gedachtegoed over de persoonlijke vrijheid en ontwikkeling van kinderen uit over de hele wereld: zelfs naar plekken waar je de 'roze toren' en 'gouden kralen' niet direct zou verwachten, zoals communistisch China.
Michal Citroen maakte er een tweeluik over.