OVT

OVT 12 september 2021

Dertig jaar lang geloofde de Japanse soldaat Onoda dat de Tweede Wereldoorlog nog altijd bezig was. Historicus Ethan Mark bespreekt de verfilming van dat waargebeurde verhaal.

Verder: het woonprotest, het veranderen van achternamen die verwijzen naar het slavernijverleden en in Het Spoor Terug: 'Het oor van miljoenen'.

Abonneer je op de OVT-podcast

De podcast van OVT is te beluisteren via ►iTunes, ►RSS-feed of ►Stitcher
Lees hier meer over hoe je OVT als podcast terug kan luisteren op smartphone of computer.

De moderne woningnood

Aanstaande zondag vindt in Amsterdam het eerste grote landelijke woonprotest plaats tegen de ‘uitverkoop van het woonrecht', een mensenrecht volgens de Verenigde Naties. Maar wat zit er achter de moderne woningnood, die misschien beter kan worden omschreven als een wooncrisis? Want huizen lijken er voldoende te zijn, maar ze zijn onbetaalbaar

Historicus en stadssocioloog Tim Verlaan schreef het boek De ruimtemakers, over de rol van projectontwikkelaars en de markt in de Nederlandse binnenstad tussen 1950 en 1980. De historicus komt de vraag beantwoorden of de steden worden uitgeleverd aan de prins Bernhard juniors van deze wereld, en of het tij nog te keren is. 

Khadija Arib maakt shortlist Libris Geschiedenisprijs bekend

De shortlist voor de Libris Geschiedenis Prijs wordt in de uitzending bekend gemaakt.

Uit een de longlist van tien titels selecteerde de jury de vijf beste historische boeken van het afgelopen jaar. De boeken worden toegelicht door juryvoorzitter Khadija Arib, lid van de Tweede Kamer.

Veranderen naam uit slaventijd voortaan gratis

U kent er vast wel wat voorbeelden van, typisch Surinaamse achternamen als Havertong en Wijntak. Achternamen die veelal ontstaan zijn in 1863, bij de afschaffing van de slavernij. De stad Utrecht wil het nu mogelijk maken om namen die stammen uit die tijd gratis te veranderen.

Een gesprek over het ontstaan van die namen, de betekenis ervan en de mogelijkheid tot verandering met Humphrey Lamur, nestor van het slavernijonderzoek. Lamur onderzocht hoe de naamgeving van tot slaaf gemaakten in 1863 en daarvoor ging. Ook praten we met Auset Ankh Re, een van de oprichters van The African Calendar, die bij de burgerlijke stand nog ingeschreven staat als Monique Zichterman, maar haar naam graag zou veranderen.

Suze Zijlstra over ‘De voormoeders’

Hoe schrijf je de geschiedenis van je voormoeders, als zelfs hun namen onvindbaar zijn? In de geschiedschrijving van de VOC staan de Europese mannen centraal. De vrouwen, en des te meer de Aziatische vrouwen - die overigens vaak tot slaafgemaakten waren - komen nauwelijks ter sprake. Tegen dit probleem liep historicus Suze Zijlstra aan, toen ze haar familiegeschiedenis wilde schrijven.

Toch heeft ze een boek over hen kunnen schrijven: De voormoeders. Een verborgen Nederlands-Indische familiegeschiedenis. Met Zijlstra praten we over de sleutelrol die Aziatische vrouwen en hun Europees-Aziatische nakomelingen speelden in de Indische Archipel tijdens de Nederlandse overheersing.

Verfilming 'Onoda', de Japanse soldaat die dertig jaar bleef vechten

Tot 1974 was de Japanse officier Onoda in de heilige overtuiging dat de Tweede Wereldoorlog nog altijd bezig was. Pas dertig jaar na de capitulatie van Japan staakte hij zijn persoonlijke guerillastrijd in de Filipijnse jungle. Het bevel: nooit opgeven, nam hij wel heel letterlijk.

Nog altijd is Onoda een held voor conservatief en rechts Japan vanwege zijn doorzettingsvermogen en vaderlandsliefde. Wat vertelt de nieuwe film Onoda – 10 000 Nights In The Jungle over de Japanse oorlogsgeest? En hoe kijkt Japan eigenlijk terug op de Tweede Wereldoorlog?

Te gast is historicus in de Japanse geschiedenis Ethan Mark.

Column Micha Wertheim

Youval

De column is deze week van Micha Wertheim.

Het Spoor Terug: Het oor van miljoenen

Een documentaire van Marten Minkema

Marten Minkema gaat op zoek naar de oorsprong van de microfoon. Van de allereerste Hollywood-‘talkies’-microfoon uit 1925, de beroemde Reisz-microfoon tot de Radio Oranje microfoon van Wilhelmina. In de studio wordt een historische selectie van microfoons uitgestald, om over - en vooral dóór - te praten.

Met medewerking van microfoon-expert en verzamelaar Marco C. van der Hoeven. Wilt u nog meer microfoongeschiedenis? Ga naar de podcast van Het Spoor Terug, daar wacht een extra rondleiding langs de microfooncollectie van Beeld en Geluid door gids Rob de Bie.