Als de overheid faalt #1: De toestand in fabrieken en werkplaatsen

OVT 10 juli 2022

In de eerste aflevering van de zomerserie 'Als de overheid faalt' onderzoeken Jos Palm en Michal Citroen de parlementaire enquête van 1887, toen de politiek erkende dat er iets helemaal mis was met ‘de toestand der werkende klasse’.

Verder in OVT: Vakantieman Femke van Zeijl neemt ons mee naar Lagos in Nigeria, oud-premier van Japan neergeschoten, en in het Spoor Terug 'Sporen van drugs' van Emmie Kollau.

Abonneer je op de OVT-podcast

De OVT-podcast vind je op ►iTunes, ►RSS-feedStitcher en alle andere podcast-kanalen.
Lees hier meer over hoe je OVT als podcast terug kan luisteren op smartphone of computer.

Als de overheid faalt #1: De toestand in fabrieken en werkplaatsen

Parlementaire enquête van 1887

In de 8-delige serie 'Als de overheid faalt' onderzoeken Jos Palm en Michal Citroen hoe de parlementaire enquête in het verleden wanbeleid aan de kaak stelde. In de eerste aflevering staan we stil bij het fenomeen van de enquête, en keren we terug naar 1887. Wat nu vanzelfsprekend lijkt, gebeurde toen voor het eerst: het middel werd ingezet om een misstand bloot te leggen.

De ‘Enquête betreffende werking en uitbreiding der wet van 19 september 1874 en naar den toestand van fabrieken en werkplaatsen’, zoals ze officieel heette, onderzocht de arbeidsomstandigheden in Nederland. Als initiatief van vooruitstrevende liberalen werd de enquête na veel mitsen en maren geaccepteerd door behoudende kamerleden. Want ook zij begrepen wel dat er iets helemaal mis was met ‘de toestand der werkende klasse’.

En dat was nog zacht uitgedrukt: arbeidsdagen van dikwijls achttien uur waren geen uitzondering en de wet tegen kinderarbeid werd vaak op slinkse wijze ontdoken. De fabrieksarbeid was moordend ongezond. 

Met journalist Kustaw Bessems en historici Dennis Bos en Dirk Jan Wolffram bespreken we wat de enquête aan het licht kreeg, en of dat daadwerkelijk voor verbetering zorgde. 

De Vakantieman: Femke van Zeijl in Nigeria

Deze week tipt onze Vakantieman (m/v) Popo Aguda, ofwel het Brazilian Quarter in Lagos, Nigeria.

Femke van Zeijl heeft als journalist sinds 2012 haar vaste standplaats in Lagos. Het verhaal van de Braziliaanse wijk in Lagos is verbonden met de geschiedenis van de slavenhandel in de koloniale tijd, en de banden tussen Nigeria en Brazilië. 

Het Spoor Terug: Sporen van drugs

Een documentaire van Emmie Kollau

Iedereen doet wel eens wat stoms in zijn jeugd, maar wat als je daden uit het verleden je je hele leven blijven achtervolgen? In Sporen van Drugs zoekt Emmie Kollau drie overlevers op van de heroïne-epidemie van de jaren zeventig en tachtig.

Toen heroïne in 1972 in Nederland op de markt kwam, volgde in razend tempo een explosie van gebruik. Na krap tien jaar later waren er naar schatting dertigduizend mensen zwaar verslaafd, de zogenoemde 'junks' hingen rond op inmiddels berucht geworden plekken als de Amsterdamse Zeedijk en de Rotterdamse Kruiskade - straten waar weinig anderen zich nog waagden. 

Dit is de ingekorte versie van de Radio Doc van 6 april 2022. Benieuwd naar meer documentaires van Radio Doc? Abonneer u op de podcast DOCS

Is Japan echt het veiligste land ter wereld?

Shinzo Abe, oud-premier van Japan, is vrijdag neergeschoten terwijl hij een speech hield in de stad Nara. Hij overleed diezelfde dag. Japan is in shock. Het staat bekend als het veiligste land ter wereld, mede dankzij een extreem strenge wapenwet.

Klopt dat beeld wel? Japanoloog en vertaler Luk van Haute vertelt over eerdere aanslagen op politici in de Japanse geschiedenis.