OVT special over onafhankelijkheidsoorlog Indonesië 1945-1950
Nederlands 'Structureel extreem geweld' in Indonesië
Nederland gebruikte tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog structureel extreem geweld, en heeft dat sindsdien stelselmatig ontkend. Dat concludeert het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’, dat donderdag gepresenteerd werd. Met betrokkenen met deze geschiedenis en het onderzoek bespreken we deze conclusies en de implicatie ervan.
Verder: de verhalen van de spin Anansi verteld door Anton de Kom, de column van Sana Valiulina en in Het Spoor Terug: Als geschiedenis in je opstaat #2.
'Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’
Afgelopen donderdag zijn de resultaten van het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, Dekolonisatie, Geweld en Oorlog in Indonesië, 1945-1950’ gepresenteerd. Het is een onderzoek waar lang op werd aangedrongen, en waarop sinds het vijf jaar geleden startte ook veel kritiek was te horen. De één vond het te veel het ‘Nederlandse perspectief’, terwijl er meer oog moest zijn voor de Indonesische visie. De ander vond juist dat het te veel gericht was op geweld van Nederlandse kant met de Indonesiërs als slachtoffer.
Kortom, het was al snel duidelijk dat het bijna onmogelijk zou zijn iedereen tevreden te stellen. Alle reden om nu het onderzoek is afgerond te kijken naar wat het heeft opgeleverd. Hebben de onderzoekers de kritiek ter harte genomen? En hoe nu verder? Wat zijn de consequenties voor de politiek, die op het onderzoek heeft aangedrongen?
Een groot gesprek met Frank van Vree, leider van het onderzoek en tot voor kort directeur van het NIOD, Anne-Lot Hoek, historica en journalist die meewerkte aan het onderzoek en het boek De strijd om Bali schreef, Maurice Swirc, jurist en schrijver van het vorige week verschenen De Indische Doofpot, en de in Nederland wonende Indonesische journaliste en literatuurwetenschapper Feba Sukmana.
Anangsieh Tories: verhalen van de spin uit Suriname
Actrice Gerda Havertong hoorde als klein meisje de verhalen over de spin Anansi van haar oma in Suriname. De mythologische spin stond voor de slimheid van de tot slaaf gemaakten en voor hun eigen Afrikaanse cultuur. Schrijver Raoul de Jong maakte kennis met Anansi dankzij de verhalen van Anton de Kom.
Actrice en auteur schreven een voor- en nawoord bij de bundel Anangsieh Tories (verhalen van de spin in de oude spelling van het Sranan Tongo) van Anton de Kom dat deze week voor het eerst in boekvorm verschijnt. Gerda Havertong en Raoul de Jong zijn te gast om te vertellen over 's werelds meest gewiekste spin.
Het Spoor Terug: Als geschiedenis in je opstaat #2: Wat een lichaam weet
Een documentaire van Marjolijn van Heemstra
Schrijver en theatermaker Marjolijn van Heemstra ziet iets vreemds gebeuren met haar vriendin Iris van Santen, projectleider bij het Rijksmuseum. Sinds Iris aan de tentoonstelling Revolusi over de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië werkt, heeft ze last van klachten die ze niet kan verklaren.
De trigger lijkt een brief van haar opa te zijn geweest, die zelf als oorlogsvrijwilliger vocht in de voormalige kolonie. Een geschiedenis waar Iris eigenlijk weinig van afwist maar die haar nu rugpijn en kortademigheid bezorgt.
In deze tweede aflevering besluit Iris het spoor van haar fysieke klachten te volgen. Bij een familie-opsteller probeert ze dichter bij haar opa Hans te komen. Marjolijn blijft na de sessie achter met vragen. Als een trauma generaties lang doorwerkt, is elk mens dan een wandelend vat vol oud verdriet?
Als geschiedenis in je opstaat is een driedelige podcast van de VPRO, NPO Radio 1, OVT, Stichting Marjolijn van Heemstra en het Rijksmuseum, mede mogelijk gemaakt door DutchCulture. Gemaakt door en met Marjolijn van Heemstra en Iris van Santen.