De slag om het internet

Welke rol spelen YouTube-algoritmes bij rellen?

Het internet is antidemocratisch en dat moet snel veranderen, vindt Roland Duong. In deze Slag om het Internet-podcast gaat hij in gesprek met PvdA-Europarlementariër Paul Tang en China-expert Rogier Creemers.

Ik vind het de ironie van deze tijd: het internet met de belofte van meer openheid en democratie dat wordt geregeerd door een handjevol Californische alleenheersers. Tycoons die geen enkele democratische verantwoording afleggen. Het grote voorbeeld is de Twitter-verbanning van Trump. Het platform heeft natuurlijk het juridische recht om Trump te bannen, maar tegelijkertijd zou geen enkele corporate zoveel macht moeten hebben over onze informatievoorziening. Dat is voor elke maatschappij ongezond.

EU-voorstellen gaan niet ver genoeg

Het goede nieuws is dat de Europese Unie met nieuwe voorstellen is gekomen om Big Tech te reguleren. Maar mijn eerste indruk is dat die voorstellen niet ver genoeg gaan. Daarom dit keer een gesprek met europarlementariër Paul Tang. Hij kreeg het EU-parlement achter zich met een verbod op gepersonaliseerde advertenties. Maar in de nieuwe digitale marktvoorstellen van de EU komt dit verbod nergens terug. Hoe zit dat? Paul Tang gaat met mij in gesprek over de krachten die het beleid in Brussel bepalen. En wat kunnen Nederlandse burgers zelf doen om het internet democratischer te krijgen?

Uiteindelijk gaan de grote internetmonopolies alleen veranderen onder druk van maatschappij en politiek. En wij burgers kiezen onze politici. Daarom ook een oproep om in de aanloop van de Tweede Kamer verkiezingen het indammen van Big Tech hoog op de politieke agenda te zetten.

Op YouTube kom je al snel uit bij viruswappies

Ik spreek in de podcast ook China-expert Rogier Creemers. China is zeker geen democratie, maar ze hebben wel een machtige soevereine digitale infrastructuur opgebouwd. Daar hield geen enkele expert rekening mee vijftien jaar geleden. De Nederlandse soevereiniteit ten opzichte van Google, Twitter of Facebook is daarentegen ver te zoeken. En het wordt steeds duidelijker - zie de rellen van de afgelopen dagen - dat we veel meer grip moeten krijgen op de misinformatie via de sociale netwerken, die tienduizenden Nederlanders in staat van razernij en paranoia brengt.

Zo kunnen we bijvoorbeeld niks beginnen tegen de 'radicaliseringsalgoritmes' van YouTube. Hun algoritmes werken op zo’n manier dat je bij het zoeken naar informatie over corona snel uitkomt bij filmpjes van viruswappies. Met de rellen rond de avondklok moeten we veel scherper kijken naar welke rol sociale media spelen in radicalisering