Wat je moet weten over de toekomst van het kinderen maken

Daan Kuys - 11 december 2021

Ze is vicepremier van België én buitengewoon hoogleraar in de gynaecologie. Ze is de eerste transgender minister van Europa én ze specialiseerde zich als wetenschapper in de verschillende vormen van medisch begeleide voortplanting. Wie beter dan Petra De Sutter kan ons meer vertellen over de toekomst van het kinderen maken? 

VPRO Tegenlicht sprak met De Sutter over wat we moeten denken van alle nieuwe technologieën op het gebied van vruchtbaarheid, zoals het invriezen van eicellen. Door haar kalme en bedachtzame antwoorden heen klinkt een waarschuwing. Als we niet uitkijken, belandt de vruchtbaarheid van vrouwen in de greep van de commercie of nationalistische politiek.

Kijk hieronder de video of scroll door om verder te lezen

Voortschrijdende technologie maakt vruchtbaarheid steeds kneedbaarder. Niet alleen kunnen mensen met een baarmoeder op steeds latere leeftijd kinderen krijgen, invriezing van eicellen maakt het ook mogelijk om kinderen te krijgen met donoren uit verre landen. Embryoselectie en genetische modificatie maken het zelfs mogelijk om mensen genetisch te verbeteren.

Wat voor impact hebben deze technieken op onze samenleving? Kijk naar het invriezen van eicellen, zegt De Sutter, een praktijk die steeds gangbaarder wordt. ‘In een commerciële context zal dat ongelijkheid creëren. De persoon die het financieel makkelijk heeft kan haar eicellen invriezen en zo haar vruchtbaarheid meer veilig stellen. Maar de vruchtbaarheid van de sukkelaar die geen geld heeft, veroudert.’

Ook ongereguleerde eiceldonatie kan ongelijkheid creëren, zegt De Sutter. Het invriezen van eicellen maakt mogelijk dat mensen overal ter wereld aan elkaar kunnen worden gekoppeld als donor en ontvanger van de eicel.

‘Als een Belgische of Nederlandse vrouw duizend euro krijgt voor haar eicellen, dan lijkt het mij onwaarschijnlijk dat ze die zal afstaan. Maar als een 18-jarige studente uit Colombia, Roemenië of Georgië duizend euro krijgt voor haar eicellen, dan is dat heel veel geld.’

Petra De Sutter wijst nog op een ander gevaar dat vruchtbaarheidstechnieken met zich meebrengen. Voortplanting is ook politiek erg belangrijk. Nationalistische politici die geen migratie willen pleiten ervoor om meer kinderen te maken. 

‘Mijnheer Orban heeft alle IVF-centra in Hongarije genationaliseerd,’ zegt De Sutter. ‘Alle private fertiliteitsklinieken heeft hij onder staatscontrole gebracht.’ De Sutter trekt een parallel met de jaren dertig in Duitsland. ‘Toen gaven politici premies aan vrouwen om kinderen te krijgen.’ Ook Orban biedt families financiële steun om zo meer kinderen te produceren.

Met deze gevaren in het achterhoofd moet worden gekeken naar goede regulering, zegt De Sutter. ‘Het is de taak van een liberale democratie om het algemeen welzijn en het welzijn van de kinderen voorop te stellen.’