China en het Westen zijn innig met elkaar verbonden door handel. Daarnaast komt meer dan de helft van alle computerchips uit Taiwan. Wat als China het door het Westen gesteunde eiland binnenvalt?

Nu Rusland het Westen heeft opgeschrikt met een nieuwe oorlog is het verstandig te kijken naar Taiwan, het door het Westen gesteunde eiland waarvan China vastberaden is om het in te lijven. Wat zou een conflict betekenen voor het Westen?

Fareed Zakaria, journalist bij onder andere CNN en Time Magazine, ziet de Verenigde Staten Taiwan niet direct militair te hulp schieten. China heeft immers nucleaire wapens. Er zijn verdragen die ‘steun’ beloven aan Taiwan, maar die blijven vaag over de manier waarop.

‘Op het moment dat China besluit Taiwan in de houdgreep te nemen, via een economische blokkade of via militaire interventie, begeven we ons in een nieuwe koude oorlog,’ denkt Zakaria. ‘Er zouden twee blokken ontstaan die de handel met elkaar afbouwen.’

© VPRO

Fareed Zakaria

VPRO Tegenlicht interviewde de sprekers uit dit artikel voor de aflevering ‘De wereldkaart volgens China'.

Hoe zou zo’n Koude Oorlog tussen China en het Westen eruit kunnen zien? ‘De verstrengeling tussen het Westen en China is zeker honderd keer sterker dan die met Rusland,’ zegt Howard Zhang, eindredacteur bij BBC Chinese. ‘Bij Rusland gaat het vooral om energie. Verder zijn de economieën niet enorm verstrengeld. Maar de economie van China is volledig verbonden met die van de Verenigde Staten en Europa. Kijk naar de cijfers. Europa en de VS handelen jaarlijks voor meer dan 1000 miljard dollar met China.’

‘Als je China uit die wereldwijde keten haalt, brengt dat enorme kosten met zich mee. De pijn die mensen nu voelen vanwege de hoge energieprijzen, zal niets zijn vergeleken met een dergelijke gebeurtenis,’ aldus Zhang.

© VPRO

Howard Zhang

Ook Maarten Schinkel, redacteur economie bij NRC, ziet de wereldwijde ketens als een groot probleem in geval van ruzie met China. ‘Je kan eigenlijk niet zonder elkaar. Mensen komen erachter: ik heb mijn auto bijna af, maar dat ene schroefje zit nog ergens in een container. Nu kan ik mijn auto niet afmaken. Het is een soort mutually assured destruction, maar dan in economische zin.’

© VPRO

Maarten Schinkel

De grootste chipfabriek ter wereld

Neem TSMC: de grootste computerchipfabriek ter wereld, die in Taiwan staat. Het bedrijf levert wereldwijd meer dan de helft van alle op maat gemaakte chips. Van alle meer geavanceerde chips produceren ze zelfs 90 procent. Wat als het Westen de toegang daartoe kwijtraakt?

Een willekeurige greep uit alle dingen waarvoor de chips nodig zijn: laptops, telefoons, televisies, wasmachines, satellieten, auto’s, datacentra, internetverbindingen, koelkasten, airconditioners, zonnepanelen, windturbines en brouwerijen. Zeker 169 verschillende sectoren zijn afhankelijk van computerchips, rekende Goldman Sachs uit. 

Waterschaarste

Het productieproces van computerchips is erg waterintensief. Zo bracht een droogteperiode vorig jaar in Taiwan de productie van TSMC ernstig in gevaar. Door klimaatopwarming zullen droogtes en waterschaarste de komende jaren toenemen.

'Amerikanen kunnen nu niets maken zonder computerchips. Het kost vijf jaar om een simpele fabriek te bouwen.'

Vorig jaar noemde president Biden computerchips essentiële producten. Verstoringen in leveringsketens kunnen volgens hem Amerikaanse levens in gevaar brengen. De overheden van Japan en Zuid-Korea, waar de enige andere fabriek (Samsung) staat die geavanceerde chips kan maken, vergeleken het belang van computerchips met rijst.

Het mag dan ook geen verrassing heten dat zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie momenteel investeren in hun chip-productiecapaciteit. De EU wil in 2030 een vijfde van alle chips op aarde maken. Grote vraag is of dat op tijd is, maar ook of mensen bereid zijn op te draaien voor de extra kosten van lokale productie.

‘Stel je voor dat je iPhone ineens het dubbele kost. Zal er nog steeds zo veel consumptie zijn in Westen als alle prijzen omhoog gaan?,’ vraagt BBC-journalist Zhang zich af.

© VPRO / Diede van Ommen

Met een conflict op de korte termijn zal de economie crashen, denkt financieel analist Andy Xie. Zoals in de jaren dertig van de vorige eeuw. Amerikanen kunnen nu zelf niets maken zonder die chips. Het kost vijf jaar om een simpele fabriek te bouwen.

Mensen zullen lijden, zowel in China als in het Westen. Alleen: Chinezen zijn eraan gewend om te lijden, zegt Xie. ‘Ik weet niet of de verwende Amerikanen zoiets zullen accepteren. De essentie van de Chinese cultuur is eat bitterness, oftewel: onderga moeilijkheden gewillig. Dat is wel even iets anders dan de Amerikaanse pursuit of happiness.’

© VPRO

Andy Xie

20 jaar toekomst verkennen met Tegenlicht

Dit online archief gebruikt kunstmatige intelligentie om meer dan 500 uitzendingen gemaakt sinds 2002 op nieuwe manieren beschikbaar en doorzoekbaar te maken. Zoek naar specifieke fragmenten, citaten en zelfs losse shots.

meer zoals dit