Net als elk ander continent is Afrika voor zijn internet afhankelijk van onderzeese glasvezelkabels. Deze kabels zijn de ruggengraat van het internet: ze verbinden de nationale netwerken van landen en continenten aan elkaar. In Afrika is nog niet elk gebied aangesloten op deze netwerken, maar het continent is hard op weg om deze ‘white spots’ in te vullen, bleek in de uitzending 'Access to Africa'.
Afrika is bezig aan een digitale inhaalrace. Nog steeds heeft het continent veel 'white spots', plekken zonder internet, hoewel deze steeds meer worden ingevuld. Maar wie profiteert hier eigenlijk van?
Die ontwikkeling gaat nog steeds keihard door: sinds onze uitzending in 2015 is de totale lengte van het Afrikaanse kabelnetwerk toegenomen met 36 procent. Ruim 120 miljoen extra mensen wonen daardoor inmiddels binnen het bereik van het kabelnetwerk.
Maar wat betekent dit voor deze Afrikanen? Behoorlijk veel, volgens Jonas Hjort, econoom aan Columbia University. Hij onderzocht de invloed van toegang tot internet op werkgelegenheid. De kans op werk nam in alle aangesloten gebieden toe, variërend van maar liefst 6,9 tot 13,2 procent.
Niet iedereen profiteert even sterk van de uitbreiding van het internet in Afrika, maar het is opvallend dat de variabele 'opleidingsniveau' niet veel uit lijkt te maken. Ook de vraag naar laagopgeleide werknemers neemt toe.
‘Het is vrij zeldzaam dat één specifieke maatregel zo’n groot effect heeft’
Wel blijven de gebieden buiten bereik van het netwerk duidelijk achter. Hjort: ‘Je zou kunnen zeggen dat de geografische ongelijkheid toeneemt, maar het is belangrijk om te beseffen dat werkgelegenheid niet verplaatst wordt.’ Er komt wel werk bij in de gebieden met een netwerk, maar voor mensen in gebieden zonder netwerk, op het platteland vooral, verandert er weinig. Ze profiteren niet van het internet, maar gaan er ook niet op achteruit.
In de verbonden steden ontstaat inmiddels een levendige ICT-industrie, en ook andere bedrijven functioneren makkelijker dankzij (snel) internet. Wat er op het platteland gebeurt zal afhangen van het tempo waarin het zal worden verbonden met de steden – zowel digitaal als fysiek via wegen, legt Hjort uit.
Ondertussen lijkt de uitbreiding van het glasvezelnetwerk niet af te remmen, en ook initiatieven om zonder kabels internet beschikbaar te maken zijn volop in ontwikkeling. Tegelijkertijd verstedelijkt Afrika snel. Voor steeds meer Afrikanen komt internet binnen handbereik, en dat heeft veel impact volgens Hjort: ‘Het is vrij zeldzaam dat één specifieke maatregel zo’n groot effect heeft op werkgelegenheid.’
Een alliantie van grote technologiebedrijven wil ongebruikte TV-frequenties gebruiken om internet naar het Afrikaanse platteland te brengen. De techniek is er, maar het is nog niet op grote schaal uitgerold.