In 2011 doet de emoji zijn intrede: onschuldige icoontjes die gevoelens en objecten uit de werkelijkheid uitdrukken. Wie kan daar nou een probleem mee hebben? Een 🌸 -lezing.

2011: in den beginne...

In 2011 worden emoji’s aan het toetsenbord van de iPhone toegevoegd, eerst alleen voor de Japanse markt.

Slimme consumenten in andere landen komen er al snel achter dat ze die grappige symbooltjes aan hun berichten kunnen toevoegen door een Japanse app te downloaden. Dat slaat aan, waarop Apple emoji voor iedereen beschikbaar maakt. Andere aanbieders volgen snel.

4 juni 2012: de kaars-emoji wordt in China tijdelijk verwijderd

Op 4 juni 2012 mist er een emoji op het veelgebruikte Chinese social media platform Sina Weibo: de brandende kaars, veelal gebruikt voor een herdenking. Nogal onhandig, want op dezelfde dag valt de 23ste herdenking van het Tiananmen-bloedbad in 1989. Vanaf dat moment ‘verdwijnt’ elk jaar rond 4 juni de 🕯️  uit het emoji-toetsenbord van Weibo.

De kaars-emoji wordt overigens ook tijdens verschillende andere Chinese herdenkingen gecensureerd: toen nobelprijswinnaar en democratie-voorstander Liu Xiaobo in 2017 in gevangenschap overleed, werd Weibo overspoeld met berichtjes met de kaars-emoji. Die werden vervolgens massaal verwijderd.

22 januari 2015: tiener bedreigt politie met pistool-emoji

In New York wordt de dan 17-jarige Osiris Aristy opgepakt omdat hij de politie zou hebben bedreigd door op Facebook de politie-emoji te combineren met de pistool-emoji (👮🔫). Ook vindt de politie wapens bij de tiener thuis, die al een flink crimineel verleden had.

Volgens Aristy's advocaat is de Facebook-post 'onsmakelijk, maar geen bedreiging.' Het pistool-emoji is door het Unicode Consortium inmiddels veranderd in een waterpistool-emoji.

31 juli 2015: Russische waakhond onderzoekt verbod op 'gay'-emoji

Na een klacht van de Russische senator Mikhail Marchenko onderzoekt media-waakhond Roskomnadzor of emoji van een stel van hetzelfde geslacht (👨‍❤‍👨 en 👩‍❤‍👩 ) verboden moet worden. De emoji zouden een wet uit 2013 overtreden, die de promotie van niet-traditonele seksuele relaties verbiedt. 

In januari 2016 besluit Roskomnadzor dat de emoji de wet niet overtreden, omdat ze zowel negatieve als positieve connotaties kunnen oproepen, en open zijn voor interpratie.

1 augustus 2016: Apple verandert pistool-emoji in waterpistool-emoji

In 2015 is Apple het eerste bedrijf dat zijn pistool-emoji omturnt naar een waterpistool-emoji. De verandering vindt plaats op een moment dat het debat over wapenbezit in de Verenigde Staten hoog op laait door een aantal geweldsincidenten.

In de jaren daarna volgen de andere grote techbedrijven Apple's voorbeeld. Het pistool-emoji is nu alleen nog te gebruiken op platforms van kleinere bedrijven en organisaties, zoals HTC, LG en Mozilla.

17 februari 2018: van #MeToo naar #🍚🐰

Eind januari 2018 komt ook in China de  #MeToo-beweging op gang. Talloze verhalen van seksueel misbruik en intimidatie stromen vooral via online kanalen naar buiten. Maar dan houdt de berichtenstroom ineens op. Alle berichten met de hashtag #metoo komen er niet meer door.

Wat volgt is een kat-en-muisspel tussen de activisten en de staat. Zo worden woorden in het Chinees gebruikt die bijna hetzelfde klinken als #MeToo, zoals #Mitu, wat 'rijstkonijn' betekent. Als die variaties ook verdwijnen, wordt een list verzonnen. Verhalen over seksueel overschrijdend gedrag worden nu voorzien van de hastag #🍚🐰.

31 januari 2019: emoji-rechtszaken stijgen exponentieel

Uit onderzoek van Eric Goldman, hoogleraar recht aan de Universieit van Santa Clara, blijkt dat emoji sinds 2015 steeds vaker in rechtszaken worden gebruikt. Zo wezen openbare aanklagers in Californië bijvoorbeeld op een bericht van een veronderstelde pooier, waarin hij schreef: 'Teamwork makes dreamwork 👠💰'

Tot nu toe hebben emoji nog maar weinig de doorslag gegeven in rechtszaken, zo zei Goldman tegen The Verge. Maar omdat ze steeds vaker voorkomen in rechtszaken, verwacht de hoogleraar dat ze een steeds grotere rol zullen gaan spelen.

Bekijk hier een lijst met rechtszaken in de Verenigde Staten waarin emoji een rol speelden.

Aantal rechtszaken waarin emoji als bewijs worden gebruikt.

7 oktober 2019: Apple verbergt Taiwanese vlag-emoji in Hongkong

Na langdurige protesten in Hong Kong tegen de bemoeienis uit China, haalt Apple de Taiwanese vlag (🇹🇼) uit het toetsenbord van zijn platforms in Hong Kong en Macau. 

De emoji van de Taiwanese vlag is sinds 2017 al compleet afwezig op alle Apple-apparaten in China zelf.

november 2019: hoe verder?

Ook dit jaar zijn er weer een aantal emoji toegevoegd door Unicode. 230 om precies te zijn. Onder andere een gapende emoji, een persoon in een rolstoel, een stinkdier en een hand die met twee vingers aangeeft dat iets zeer klein is.

Welke emoji zullen volgens jou toekomstige moeilijkheden veroorzaken?