Zorg voor de toekomst

De Tegenlicht-aflevering 'De patiënt in de hoofdrol' staat bol van de medische innovaties. Een pleister die je hartslag kan meten, een iPad op een stok waarmee een arts op afstand bij een operatie aanwezig kan zijn en andere gadgets die een beeld geven van de zeer nabije toekomst van gezondheidszorg.

De meest opvallende innovatie in de aflevering is de Google Glass waarmee Lucien Engelen rondloopt en alle nieuwe ontwikkelingen filmt. Die slimme bril van Google wordt ingezet tijdens operaties in Nijmegen. Zo kan een arts op afstand meekijken.

Om patiënten die niet op de operatietafel liggen in contact te brengen met artsen is FaceTalk ontwikkeld door het Radboud REshape & Innovation Center. Met deze software kan een beveiligde videoverbinding worden gelegd tussen patiënt en arts. Het is mogelijk om een groepsvideogesprek met maximaal twaalf personen te voeren, zodat een multidisciplinair team kan meepraten, maar bijvoorbeeld ook lotgenoten of een mantelzorger. Aan het beveiligen van de gesprekken is extra aandacht besteed en voordelen zijn het besparen van reistijd en vergaderruimte.

FaceTalk is gericht op gebruik met een webcam achter een computer. Om op afstand in een andere ruimte aanwezig te zijn en niet alleen te kunnen meekijken, maar ook zelfstandig te kunnen rondrijden, is de Double geschikt. Deze kruising van een Segway met een iPad maakt het mogelijk om zelf rond te rijden, terwijl je een videogesprek voert. Als arts of verpleegster kun je zo virtueel aan het bed van de patiënt verschijnen. De app beveiligt de videoverbinding, net zoals bij FaceTalk.

In de aflevering zijn veel producten te zien waarmee patiënten zelf data over hun lichaam kunnen verzamelen. De HealthPatch van VitalConnect is een biosensor waarmee onder andere hartslag, huidstemperatuur en slaap bijgehouden kunnen worden. Bijvoorbeeld handig voor atleten. De medische variant is de HealthPatch MD waarbij de wegwerppleister is uitgebreid met een herbruikbare sensor. Beiden zijn te gebruiken in combinatie met een app om de resultaten uit te lezen. Deze sensor wordt in Nijmegen volop uitgeprobeerd, zowel binnen als buiten het ziekenhuis.

Iets groter, maar nog steeds draagbaar, is de ViSi Mobile, van Sotera Wireless. Dit apparaatje meet je ECG (hartfilmpje), hartslag, bloeddruk, ademhaling, huidtemperatuur en kan met of zonder armband worden gedragen. Het apparaatje heeft een scherm waarop de data kan worden uitgelezen, maar die is ook via een app te bekijken of kan draadloos via wifi worden verzonden. Het apparaatje is bedoeld voor mensen die in een kliniek werken om de data van patiënten te monitoren.

De sensor van Proteus is zo groot als een zandkorrel en deze zogenaamde swallowable zit verwerkt in medicatie. Het is bedoeld om bij te houden of en wanneer medicijnen zijn ingenomen. Het is gemaakt van materiaal dat ook in voedsel zit en de sensor wordt geactiveerd door vloeistoffen in de maag. Het signaal wordt doorgegeven aan een bijbehorende pleister, die de data uiteindelijk via Bluetooth doorstuurt aan een app op je mobiele telefoon of tablet. Alles is helder uitgelegd in dit geruststellende filmpje.

Eerder was in de aflevering Overvloed van Tegenlicht de Belg Walter de Brouwer te zien die vertelde over Scanadu. Deze medische scanner wil in combinatie met een app mensen in staat stellen zelf diagnoses te stellen op basis van lichaamstemparatuur, bloeddruk en hartslag. Het apparaatje is nog volop in ontwikkeling. Scanadu komt voort uit de Singularity University waar Lucien Engelen lesgeeft. Bekijk hier het fragment uit de eerdere aflevering. 

Met al die apps en apparaten om je eigen data mee te verzamelen en uit te lezen, kan het overzicht snel zoek raken. Om mensen daarbij te helpen, is het Radboudumc begonnen met Hereismydata. Dit online platform is bedoeld om alle gegevens te verzamelen, inzichtelijk te maken en patiënten de kans te geven om die data zelf te beheren. Op de site kun je ook in contact komen met lotgenoten.

Al deze snufjes en ontwikkelingen zijn indrukwekkend, maar uiteindelijk moeten ze ook worden toegepast. Het Radboudumc is in Nijmegen volop bezig met onderzoeken welke technieken ze kunnen gebruiken. Inspiratie doet Radboudumc op met Amerikaanse klinieken waar ze nauwe banden mee onderhouden. Zoals Kaiser Permanente in San Diego, waar ook gefilmd is voor de Tegenlicht-aflevering. 

In de Cleveland Clinic lopen ze eveneens voorop met de toepassing van nieuwe technologieën en gadgets. Een andere kliniek die voorop loopt met deze ontwikkelingen is Palomar Health. Hier wordt gebruik gemaakt van de Visi Mobile en andere nieuwe ontwikkelingen. Door deze toepassingen in de praktijk te testen, komt het dagelijkse gebruik van dergelijke technologieën voor iedereen dichterbij.