Birgitta Jónsdóttir is een IJslandse dichter, activist en politica. Ze werkte samen met Wikileaks en is een groot voorstander van internetvrijheid.

Birgitta Jónsdóttir (1967) werd geboren in Reykjavík, IJsland. Ze had nooit verwacht dat zij in de politiek zou belanden. Maar als vertegenwoordiger van de Citizens Movement, een beweging die was ontstaan na de financiële crisis in 2008, kwam Jónsdóttir vanaf 2009 in het IJslandse parlement terecht.

In 2012 richtte ze, samen met een aantal prominente Internetactivisten, waaronder Smári McCarthy, de piratenpartij, Píratar, in IJsland op. Deze partij pleit voor directe democratie, vrijheid van meningsuiting, burgerrechten, netneutraliteit en transparantie. Tijdens de IJslandse verkiezingen van 29 oktober 2016 won ze 14.5 procent van de stemmen en ging daarmee van drie naar tien zetels in het 63-koppige parlement. In een interview met Democracy Now in november 2016 vergelijkt Jónsdóttir haar partij met Robin Hood, omdat ze de macht van de elite weer terug willen geven aan het volk.

Namens haar politieke partij maakt ze zich sterk voor het inkorten van de werkweek naar vijfendertig uur, het afschaffen van wetten tegen godslastering, het verminderen van regels over drugs en het herzien van copyright-wetten. Jónsdóttir was sterk betrokken bij het invoeren van het IJslandse Modern Media Initiative en is voorzitter van het International Modern Media Institute. Dit internationale instituut zet zich in voor betere wetgeving op het gebied van vrijheid van informatie en meningsuiting.

wikiLeaks

Birgitta Jónsdóttir vergaarde internationale bekendheid door haar samenwerking met WikiLeaks. In 2010 produceerde ze samen met Julian Assange, oprichter van Wikileaks, de wereldberoemde video 'Collateral Murder'. De video laat zien hoe Amerikaanse militairen het vuur openen op Irakese burgers en journalisten. In haar blog schrijft ze dat zij de taak had om beeldmateriaal uit de video te verspreiden onder journalisten. Ze schrijft daarbij het volgende: 'I have never done any task that has moved me so profoundly and deeply. I urge you to watch the video if you have not done so already.'

VPRO Tegenlicht maakte begin 2011 De WikiLeaks code, waarin Collateral Murder een prominente rol speelt. Deze aflevering kan hier bekeken worden.

Daarnaast zette Jónsdóttir zich als bestuurdlid van Free Chelsea Manning advisory board, jarenlang in voor de vrijlating van Chelsea Manning. Manning is een Amerikaanse ex-militair, die WikiLeaks voorzag van ongeveer driekwart miljoen gevoelige militaire documenten. In augustus 2013 werd Manning veroordeeld tot 35 jaar gevangenisstraf. Op 17 januari 2017 verleende de voormalig Amerikaanse president Barack Obama gratie aan Chelsea Manning.

poëzie

Op haar tweeëntwintigste publiceerde Jónsdóttir haar eerste gedichtenbundel. Ze heeft altijd geprobeerd om haar politieke activiteiten en poëzie te combineren en noemt zichzelf daarom ook een poetician. In de video hieronder leest Jónsdóttir één van haar eigen gedichten voor.

persoonlijk leed

Birgitta Jónsdóttir ervaarde de emoties van het leven al op vroege leeftijd. Haar vader verliet het gezin toen Jónsdóttir een baby was, waarna ze werd geadopteerd door visser Jón Ólafsson, die zelfmoord pleegde toen zij twintig was. Niet veel later trouwde ze Charles Egil Hirt en kreeg met hem drie kinderen. Hirt leed aan epilepsie en raakte in 1993 op 29 jarige leeftijd vermist. Pas vijf jaar later werd zijn lichaam gevonden.