VPRO Tegenlicht onderzoekt samen met inspirerende denkers en doeners ontwikkelingen die de toekomst zullen bepalen. We zijn tien keer per jaar op televisie, plaatsen elke zondag een verse video op YouTube en hebben elke maand een gloednieuwe podcast.

binnenkort te zien:

bouwen met de boer

vanaf 6 oktober online | zondag 6 oktober 22:08 NPO 2

De plannen liggen klaar: vorig jaar verscheen de Nationale Aanpak Biobased Bouwen. In dat rapport stelt de Rijksoverheid het doel dat in 2030 minstens 30% van het bouwmateriaal in 30% van de nieuwbouw ‘biobased’ moet zijn. Want biobased bouwen is een mes dat aan drie kanten snijdt: minder uitstoot van stikstof en CO2 op de bouw, meer omschakeling van veeteelt naar akkerbouw op het platteland en tegelijkertijd hoognodig natuurherstel.  
 
Wat betekenen deze doelen in de praktijk? In de Tegenlicht tv-aflevering ‘Bouwen met de boer’ komen mensen en gebouwen aan bod die laten zien hoe biobased bouwen succesvol kan zijn.  

hollands trots: zeewier

vanaf 20 oktober op ons YouTube-kanaal

Volgens velen bestaat de Nederlandse keuken niet: aardappelen komen oorspronkelijk uit Peru en sperziebonen uit Kenia. Blijkt die oer-Hollandse stamppot toch niet zo oer-Hollands.  

Er is wel een ander product ontzettend Hollands. Eén die we vaak vergeten, maar ondertussen al ruim 450.000 jaar op Nederlandse bodem floreert: zeewier. 

In deze Tegenlicht-special krijgt zeewier dan eindelijk het podium dat ze verdient. Want niet alleen is ze gezond en makkelijk te verbouwen: met het oog op een duurzame toekomst zullen we de Nederlandse keuken moeten innoveren en inheemse gewassen moeten herwaarderen.  

Kan zeewier onderdeel worden van ’s lands culinaire erfgoed?  

Tegenlicht op Dutch Design Week

zaterdag 19 tot en met zondag 27 oktober in Eindhoven, Het Microlab   

Met een eigen experimentele biobased bouwplaats Bouwdio is Tegenlicht aanwezig op de Dutch Design Week. Bezoekers en online deelnemers kunnen er zelf (virtueel) bouwen met biobased materialen.   

Op de bouwplaats worden daarnaast twee Tegenlicht Meet-ups gehouden. Op zaterdag 19 oktober (13:00 – 13:45 uur) wordt landschapsarchitect Julia Watson geïnterviewd in een Ask Me Anything. Op zaterdag 26 oktober voert Tegenlicht een case-study biobased bouwen met experts uit.  

Komt dat zien. En horen! 

Vatan Hüzeir

vanaf zondag 27 oktober op ons YouTube-kanaal  

Hoe brengen we de actie terug in activisme? We luisteren naar Vatan Hüzeir, onderzoeker en activist. Hij wil mensen in beweging brengen op alle vlakken. Maar hoe pak je dat aan? En hoe zorg je ervoor dat machtige bedrijven hun maatschappelijk draagvlak verliezen?  

Macht wordt toebedeeld aan de top, vanuit de samenleving – en wel voor zolang de samenleving dat toestaat.. 
 

de moderne vrouw

vanaf 3 november online | zondag 3 november 22:08 NPO 2

Zijn barende vrouwen er vanwege hun moederinstinct toe veroordeeld een groot deel van de lasten van het ouderschap in hun eentje te dragen? Of is dat instinct een fictie die verbannen moet worden?  

Om hierachter te komen daagt Tegenlicht het moederinstinct voor de rechter om voor eens en altijd te bewijzen dat het grootbrengen van nieuwe mensen niet vanzelfsprekend alleen vrouwen aangaat. En te eisen dat de maatschappij verantwoordelijkheid neemt voor nieuwe generaties.  

de werkelijkheid is niet wat ze lijkt

vanaf zondag 17 november op ons YouTube-kanaal

We zien Carlo Rovelli, theoretisch natuurkundige en schrijver. Hij geeft onder andere leiding aan de kwantumzwaartekrachtgroep in Marseille en schrijft over het mysterie van ‘tijd’.  
 
In deze special: hoe de materiële werkelijkheid op het kleinste niveau ons begrip te boven gaat.

greed is green

vanaf 1 december online | zondag 1 december 22:08 NPO 2  

Stel je voor: hoe zou onze financiële sector eruitzien als ons ecosysteem erin wordt opgenomen? Denk aan de verhandeling van carbon- en biodiversiteitscredits, als financiële stimulans om duurzaam te worden. 

Zien we hier enkel het silhouet van een lucratieve handel ontstaan, of is het een werkelijke oplossing voor de klimaatcrisis? Kortom: laat klimaatverandering zich echt vertalen naar een boekhoudkundig vraagstuk?  

van feminist naar feminien

vanaf 24 november op ons YouTube-kanaal  

Wat betekent het om vrouw te zijn anno 2024? Kan je feminist zijn, maar ook feminien? En kunnen klassieke vrouwelijke eigenschappen zoals zachtheid, verzorgen en overgave bestaan naast het willen zijn van een onafhankelijke vrouw?   
 
Drie vrouwen vanuit verschillende overtuigingen werpen hun blik op dit onderwerp. Alle drie de vrouwen zijn dansers en geven, ook binnen de dans, op verschillende manieren uiting aan hun vrouwelijkheid.   

vanaf nu te zien:

nederland bij de les

vanaf 8 september online | zondag 8 september 22:08 NPO 2

Er is een stijging aan bijlesscholen en stichtingen voor buitenschoolse huiswerkbegeleiding. Creëert deze ontwikkeling een nieuwe ratrace van ouders? Ouders die op zoek zijn naar nieuwe en onderscheidende manieren om status door te geven aan de volgende generatie: hun kinderen. En, schept deze race niet een nieuwe kloof, in de samenleving, tussen de haves and have nots

Kijk nu Nederland bij de les

vanaf 15 september op ons YouTube-kanaal

In een permanente staat van angst kunnen we de grote problemen van deze tijd, neem de klimaatcrisis, sowieso niet oplossen. In hoopvolle staat daarentegen, kunnen we veel meer, zo betoogt Maren Urner. Als hersenwetenschapper verdiept ze zich in hoe ons brein met het nieuws omgaat dat ons overstelpt. 

In het toekomstbeeld dat Urner schetst wordt de focus verlegd van angst naar hoop, en dus: de media maken ons niet constant angstig door doemberichten die clicks en kijkcijfers opleveren, maar berichten ook over praktische oplossingen. En er is daadwerkelijk hoop: er zíjn goede oplossingen voor grote, maatschappelijke problemen.  

Maar om die te kunnen uitvoeren, moeten we ons brein eerst bevrijden van allesoverheersende angst en machteloosheid.

Kijk nu de documentaire 

de jeugdzorg van tegenwoordig

vanaf 22 september op ons YouTube-kanaal

In 2030 dient de gesloten jeugdzorg te zijn verdwenen uit Nederland. Een kind mag niet meer worden opgesloten, is het idee. Maar zijn daarmee ook de vele misstanden verdwenen?

De jeugdzorg wordt ondertussen almaar duurder en steeds meer jongeren wachten maandenlang op de juiste behandeling. Tegenlicht houdt een complex systeem dat al vijftig jaar dezelfde fouten herhaalt een spiegel voor. Wat is een kind in de jeugdzorg waard?

Kijk nu de documentaire