binnenkort bij VPRO Tegenlicht

Op de oceaanbodem liggen kobalt, mangaan en nikkel – grondstoffen die essentieel zijn voor de energietransitie, bijvoorbeeld voor batterijen van elektrische auto's. Bedrijven in onder andere Nederland, Noorwegen en Canada spelen een leidende rol in de wereldwijde race om deze metalen uit de diepzee te winnen. Milieuorganisaties vrezen echter voor onomkeerbare ecologische schade. Het strijdtoneel is de International Seabed Authority, de VN-organisatie die verantwoordelijk is voor het reguleren van de metalenwinning uit internationale wateren.

VPRO Tegenlicht volgt zowel de bedrijven in deze opkomende industrie als de milieuorganisaties en wetenschappers die zich verzetten tegen de mijnbouw. Als eerste filmploeg kreeg Tegenlicht toegang tot de Hidden Gem, het eerste diepzeemijnbouwschip ter wereld, ontwikkeld door een Nederlands bedrijf.

VPRO Tegenlicht onderzoekt de uitdagingen en dilemma's die de opkomst van de diepzeemijnbouw met zich meebrengt.

Het World Wide Web, ooit symbool van hoop en vrijheid, is 35 jaar later uitgegroeid tot een web van commerciële belangen, afhankelijkheid en desinformatie. Een aantal grote techbedrijven bepaalt wat we zien en doen, terwijl democratie en autonomie onder druk staan.  

Er gaan wereldwijd steeds meer geluiden op - opvallend genoeg bij veel jongeren - om het monopolie van Big Tech te breken en weer een internet te creëren dat van en voor iedereen is. Een digitale ruimte waar we zelf invloed op hebben, waar we zelf bepalen wat we zien en wat we doen.  

Tegenlicht onderzoekt hoe het zo ver heeft kunnen komen én hoe we het internet weer van iedereen kunnen maken.

Hoe maak je tegenwoordig nog contact met onbekenden? Wanneer heb je voor het laatst spontaan een gesprek aangeknoopt met een vreemde?  
 
Voor velen in de westerse wereld komt dit nog maar zelden voor, zeker als het gaat om echt contact of een diepgaand gesprek. Het lijkt wel alsof we het met z’n allen zijn verleerd. Of we nu op een plein staan, in een bar zitten, of gewoon over straat lopen: we vermijden oogcontact en richten onze blik liever op de grond of ons scherm. 

VPRO Tegenlicht duikt in de wereld van vreemden en de kunst van betekenisvolle ontmoetingen. 

Wanneer we denken aan de financiële wereld, denken we al gauw aan Wall Street of de Zuidas. Maar waarom denken we bij investeren niet aan de natuur en onze biodiversiteit?

Omdat de natuur schaars wordt, stijgt de waarde. Je kunt nu al investeren in zaken zoals emissierechten, bossen en zelfs neushoorns. Ook zijn er verzekeringen voor koraalriffen en groene obligaties. Wat gebeurt er als we de natuur een prijs geven? Wordt het milieu niet langer een kwestie van ethiek, maar ook van rendement?

Tegenlicht verkent de groei van groen kapitaal en onderzoekt wat dit betekent voor de economie van de toekomst.

We zien Carlo Rovelli, theoretisch natuurkundige en schrijver. Hij geeft onder andere leiding aan de kwantumzwaartekrachtgroep in Marseille en schrijft over het mysterie van ‘tijd’.  
 
In deze aflevering: hoe de materiële werkelijkheid op het kleinste niveau ons begrip te boven gaat.