Elke zondag om 22:05 u op NPO 2 verkent Tegenlicht de toekomst. In 2021 hebben we het onder meer over protest, schoonheid, groen beleggen en de race naar de superbatterij.
De toekomst van protest
Het afgelopen jaar kregen we op diverse plekken in de wereld een voorproefje te zien van protest in een anderhalvemetersamenleving: duizenden mensen op één plein of veld, ruim van elkaar verwijderd, ieder keurig binnen een getekende cirkel op de grond. Actievoeren is sinds mensenheugenis verbonden met fysieke nabijheid: ‘schouder-aan-schouder’. Wat is de toekomst van protest nu we niet alleen gedwongen worden afstand te houden, maar ook online aan steeds indringendere en verfijndere surveillancesystemen worden onderworpen? Tegenlicht onderzoekt de toekomst van protest.
Regie: Jos de Putter en Jan Beddegenoodts
Perfect me
Online filteren we massaal onze selfies om er beter uit te zien, maar ook het inspuiten van ‘echte’ lippen en billen neemt een grote vlucht. Mooi zijn is nog nooit zo belangrijk geweest, want beauty pays! Wie voldoet aan het dominante schoonheidsideaal heeft veel voordelen, niet alleen op de relatiemarkt maar ook bij het vinden van een baan, een huis en een netwerk. Maar wie bepaalt wat mooi is? En hoe word je mooi volgens de geldende norm?
Regie: Bregtje van der Haak
Technologie als religie
Tot voor kort hadden religies het alleenrecht op de hemel. Maar godsdienst heeft een nieuwe concurrent: het dataïsme. De overtuiging dat uiteindelijk alles, ook het leven zelf, niets meer is dan data. De belofte is een programmeerbaar paradijs, waarin artificiële intelligentie ons eeuwig leven, geluk en schoonheid kan schenken. Wat betekent het dataïsme voor de toekomst van religie en spiritualiteit? En kan het ons, naast tal van praktische zegeningen, ook zingeving bieden? Filmmaker Hans Busstra, die als gereformeerde domineeszoon de kerk verliet, gaat op zoek naar zingeving en spiritualiteit in het tech-tijdperk.
Regie: Hans Busstra
Alleen verbonden
Meer dan 40% van de volwassen Nederlanders voelt zich eenzaam. Dit zijn niet alleen ouderen, ook steeds meer jonge mensen geven aan te kampen met eenzaamheid. Mede dankzij het internet leven we steeds meer langs elkaar heen in onze zelfgekozen bubbels. Ook de gentrificatie van steden werkt concentraties van ‘geslaagden’ in de hand – bubbels op zichzelf. Bovendien zijn we door de coronacrisis noodgedwongen versneld het contactloze tijdperk ingeleid: menig werknemer Zoomt en Slackt er vanuit huis op los. Het is bekend dat te lang alleen zijn mensen ziek maakt. VPRO Tegenlicht onderzoekt hoe we de eenzaamheid kunnen tegengaan en hoe we weer meer met elkaar in contact kunnen komen.
Regie: Britta Hosman
De race om een superbatterij
De ontwikkeling van duurzame energieopwekking gaat snel, maar één van de grootste uitdagingen van de energietransitie is opslag. Efficiënte en effectieve opslag is noodzakelijk om pieken en dalen in de opwekking van zon- en windenergie het hoofd te bieden. Overal ter wereld zijn opslagtechneuten en batterijpioniers op zoek naar manieren om duurzame energie op te slaan. Van het ontwikkelen van snelle batterijen tot het opslaan van warmte in basalt en zout. En van het gebruik van ijzerpoeder als energiedrager tot gigantische blokkentorens die via het ophijsen van betonblokken energie opslaan en afgeven. VPRO Tegenlicht verkent de nieuwe opslagmogelijkheden.
Regie: Rob van Hattum
Zorgen voor morgen
Wat kan de coronapandemie ons vertellen over de ziekenhuiszorg in Nederland? VPRO Tegenlicht maakt de balans op: Welke lessen zijn geleerd? Is er te veel marktwerking geweest? Hoe functioneerde de centrale sturing door de overheid? Met de jonge arts Sarah van der Lely – die eerder de indringende aflevering ‘Exit Slotervaart’ maakte – licht regisseur Alexander Oey de Nederlandse ziekenhuiswereld van binnenuit dóór. Hoe zou de ziekenhuiszorg er in de nabije toekomst uit moeten zien? En hoe komen we daar?
Regie: Alexander Oey en Sarah van der Lely
Time rebels
‘Hoe zullen de kinderen van de toekomst ons herinneren?’ Met die vraag als uitgangspunt schreef de Australisch-Britse filosoof, politicoloog en School of Life-(mede)oprichter Roman Krznaric zijn meest recente boek De goede voorouder. In het boek bepleit hij dat toekomstige generaties een stem zouden moeten krijgen bij de politieke beslissingen van nu. Iets dat volgens hem nu, in een tijd gekenmerkt door ziekelijk kortetermijndenken, nauwelijks gebeurt. Maar hoe word je dat, een goede voorouder? VPRO Tegenlicht zocht Krznaric op.
Regie: Tomas Kaan
Groen geld
Het investeringsgeld dat over de wereld stroomt, verandert snel van richting. Want inmiddels heeft een derde van alle investeringen al een groene bestemming, en dit percentage blijft naar verwachting de komende jaren doorgroeien. Van windmolens op zee tot duurzame airconditioning en van kleine beleggers tot megapensioenfondsen: Beleggen zonder met het klimaat rekening te houden is verleden tijd. Maar stroomt het geld precies de goede kant op, of zijn de banken en vermogensbeheerders vooral handig ingesprongen op een groene trend? VPRO Tegenlicht kijkt in het hoofd van duurzame investeerders, en zwemt mee in de wassende rivier van de groene investeringen. Waar komt al het groene geld terecht? En is er ook meer rendement te halen, of gaat het om de milieuwinst?
Regie: Martijn Kieft