Ons eigen brein is misschien wel het meest magische element dat we kennen. We proberen die hersenen na te bouwen. Maar om dat te kunnen moet je wel precies weten hoe ze werken.
Hoe combineren we de signalen van al onze zintuigen tot één ervaring, en op welke manieren is die ervaring te manipuleren? Hoe maken we robots die echt inzicht hebben in het gevoelsleven van mensen? Hoe gaat de wereld veranderen door kunstmatig intelligente systemen van een steeds hoger niveau?
In deze vijfde aflevering van the mind of the universe zie je drie wetenschappers met deze vragen worstelen.
Pascale Fung (China, 1966) werd geboren in Shanghai, maar groeide op in Hong Kong, als dochter van twee kunstenaars. Als scholier was ze al een andersdenker. Ze was de oprichter en het enige lid van de techniekclub op haar meisjesschool, waar ze met hulp van een ruimdenkende amanuensis heeft leren programmeren en elektronische circuits maakte. Vervolgens studeerde ze computerwetenschappen en daarna wist ze haar passie voor de kunsten te combineren met haar talent voor exacte vakken door te pionieren op een geheel nieuw vakgebied: social robotics. Voor een mooie toekomst is het essentieel dat machines en mensen elkaar begrijpen, gelooft Fung. Daarom programmeert ze robots met een sterk empathisch vermogen. Robots met hart en ziel. Hoever je daarin kunt gaan? Heel ver.
Charles Spence (Groot-Brittannië, 1969) onderzoekt hoe onze zintuigen samenwerken bij het vormen van één beleving. De hele dag worden we via onze zintuigen bestookt met prikkels: licht, geluid, geur, smaak, tast. Uit al die signalen en eerdere ervaringen uit het geheugen construeert het brein iets dat wij ervaren als 'de werkelijkheid'. Maar als je weet hoe het werkt, is die ervaring eenvoudig te manipuleren. Spence ontdekte bijvoorbeeld dat een zere hand minder pijn doet als je er door een omgekeerde verrekijker naar kijkt, dat iemands smaakervaring sterk afhangt van wat hij ziet, voelt en hoort en dat de omgeving waarin je je bevindt dus flink kan beïnvloeden hoe je je voelt en wat je doet. Hij vertelt daarover met verve, en reist de hele wereld rond om zijn boodschap te brengen aan mensen die daar praktisch mee aan de slag kunnen.
Yoshua Bengio (Frankrijk, 1964) groeide op in Parijs en in Canada, waar hij nu nog woont. Hij was dol op science fiction, studeerde computerwetenschappen en is nu een van de toponderzoekers in wat misschien wel het belangrijkste vakgebied ooit zal blijken te zijn: kunstmatige intelligentie en deep learning. Hij besteedt er vrijwel al zijn tijd aan. Bengio denkt diep na over de manier waarop de menselijke hersenen werken, en hoe een soortgelijke aanpak ingezet kan worden om computers slimmer te maken. Met resultaten die er niet om liegen. Machines, zoals bijvoorbeeld het vertaalprogramma Google translate, kunnen nu al op basis van enorme hoeveelheden informatie zelf leren nieuwe informatie te categoriseren. En dat is nog maar het begin, weet Bengio. Het gaat hard nu.