nieuwe geluiden uit Jeruzalem

Charlie Crooijmans ,

interviews en muziek op het Mekudeshet Festival

Je kunt naar Jeruzalem gaan om het heilige pad van Jezus Christus te volgen, maar je kunt ook Mekudeshet beleven: een contemporaine zoektocht naar vrede en verbinding. Mekudeshet is een festival van activiteiten met vage, doch prikkelende namen als 5 Ways to dissolve boundaries, Above and Beyond, Glorious Dreams en Rites of Here and Now. Het publiek weet nooit precies wat te verwachten. De locaties zijn verrassend en de verhalen zijn geëngageerd. Mekudeshet heeft de ambitie om de ontmenselijking veroorzaakt door de politiek ongedaan te maken en begrip te kweken voor de ander.

Het is voor de tweede keer dat ik het staartje van het festival heb meegemaakt. Dit keer wilde ik me focussen op de muziek. Net als vorig jaar was er Ethiopische jazz en reggae - het concert van Sly & Robbie moest weliswaar worden geannuleerd vanwege orkaan Irma, maar in plaats daarvan kwamen twee oude rasta-leeuwen: Michael Prophet en Horace Andy, waarbij de laatste duidelijk beter in vorm was. Aan het concert van saxofonist Abatte Barihun ging een ceremonie vooraf waarvan ik wel meer had willen zien. De absolute highlights waren de ongelooflijk grappige one-woman-show van Lior Shoov, de samenwerking tussen meesterpercussionist Trilok Gurtu & het jonge Castle in Time Orchestra, het zonsopgangconcert van Dudu Tassa & The Kuwaitis en vooral: Avital & Avital (zie ook het interview met Avi Avital). Tijdens de Night Stroll met lokale bands in de Tower of David heb ik twee artiesten kunnen interviewen: de Turkse uitvinder van de Yaybahar en de Samaritaanse zangeres Sofi Tsedaka.

Avi Avital

Avital meets Avital is een project van twee muzikale vrienden die dezelfde achternaam dragen en uit Joods-Marokkaanse gezinnen komen. Omer Avital is een jazzbassist uit New York en Avi Avital speelt de klassieke mandoline en woont in Berlijn. Door een festival in Duitsland, vijf jaar terug, kregen ze de kans om samen iets te doen. Met een pauze van vier jaar hebben ze dit jaar een album uitgebracht op het prestigieuze label Deutsche Grammophon. Het is een schitterende amalgaam geworden van klassiek en jazz met Noord-Afrikaanse invloeden. In het interview hiernaast vertelt Avi over de samenwerking en over zijn afkomst. Op het Mekudeshet festival speelden ze met percussionist Itamar Doari en pianist Yonathan Avishai.

Op 8 oktober zijn Avital & Avital te zien in het Muziekgebouw aan 't IJ!

Sofi Tsedaka

Zangeres en actrice Sofi Tsedaka gaf met haar ensemble Baladis een optreden tijdens de Night Stroll in de citadel van David. Het was heel bijzonder om met haar te spreken over haar afkomst. Ze komt uit een etno-religieuze gemeenschap van Samaritanen, een kleine afgesloten groep van 125 generaties. Er zijn er anno nu nog maar 700 over. Zij heeft zich laten bekeren tot het Jodendom op haar twintigste. Door haar muziek en haar talenkennis probeert ze bij te dragen aan het voortbestaan van de Samaritanen. Ook tracht ze via de muziek de schoonheid te laten zien van de Arabische en Hebreeuwse cultuur. Haar zang wordt begeleid door de ney (fluit), ud, kanun en percussie.

Görkem Sen

Voordat de Night Stroll begon stond Görkem Sen op zijn 'Yaybahar' te spelen bovenop een eeuwenoude muur midden in de citadel om het publiek te verwelkomen dat een zware nacht vol muziek tegemoet gaat. De Yaybahar, zijn eigen uitvinding, lijkt op een uit elkaar getrokken cello zonder klankkast. De hals die hij bestrijkt met zijn strijkstok is door middel van veren verbonden aan lijsttrommels. Het resultaat is een jeremiërend buitenaards geluid. In zijn improvisatie hoorde ik citaten van Satie en Carl Orff's Carmina Burana. In het interview vertelt hij over het instrument dat in feite een work in progress is. Hij heeft er zeven jaar over gedaan om de juiste sound te vinden, en in de volgende zeven jaar gaat hij er muziek voor schrijven. Na het interview vertelde hij me dat hij verwacht dat het instrument ook door andere muzikanten wordt opgepikt.