Groningse gedeputeerde verzweeg ‘side-letter’ Blauwestad voor Provinciale Staten

- Verloren rechtszaak Provincie Groningen was bij voorbaat kansloos
- Gedeputeerde verzweeg ‘side-letter’ Blauwestad voor Provinciale Staten

De rechtszaak die de provincie Groningen in 2012 aanspande tegen de bouwbedrijven Ballast Nedam en BAM Vastgoed was op voorhand kansloos. Dit blijkt uit een reconstructie van het radio 1 onderzoeksprogramma Argos.

Marc Calon. Nu voorzitter van Aedes, de koepel van woningbouwverenigingen, hield een “reglement” met daarin geheime afspraken met de twee bouwbedrijven jarenlang geheim voor provinciale Staten.

Afgelopen december oordeelde de rechtbank Noord Nederland dat de provincie haar claim van 17 miljoen euro op twee bouwbedrijven kan vergeten. Met dat bedrag wilde de provincie schadeloos gesteld worden door Ballast Nedam en Bam Vastgoed. De provincie beweerde de afgelopen zeven jaar voortdurend met stelligheid dat die bouwbedrijven 200 kavels moesten afnemen, nadat ze in 2007 uit het project de Blauwestad waren gestapt. De provincie Groningen wilde de bouwers houden aan gemaakte afspraken.

De provincie schreef op 5 december 2007 een eenregelig briefje aan de bouwers waarin de verplichte afname werd genoemd. Voor 31 december 2011 moesten de 200 kavels worden afgenomen en betaald. Zo niet, dan startte de provincie een rechtszaak. De bouwers hebben nooit gereageerd op deze brief.

“Een overeenkomst kan niet tot stand zijn gekomen als over de essentialia waaronder het object en de prijs, geen overeenkomst is bereikt”

het vonnis

De rechtbank oordeelt hard over deze ‘afspraak’ die de provincie claimt te hebben: “Een overeenkomst kan niet tot stand zijn gekomen als over de essentialia waaronder het object en de prijs, geen overeenkomst is bereikt”, aldus het vonnis van december vorig jaar.

Bovendien hebben de bouwers naast de uittredingsovereenkomst in 2007 een tweede contract gesloten. In dat, in eerste instantie geheim gehouden “reglement”, stond dat de bouwers die 200 kavels binnen een jaar weer mochten terugverkopen. Daarmee was de afnameplicht feitelijk een dode letter. Het reglement is “een soort side-letter”, zegt Dick Lubach, hoogleraar bouwrecht aan de RUG. “Daar is gesjoemeld.”

De toenmalige PvdA-gedeputeerde Marc Calon wist van deze regeling maar verzweeg een en ander voor de Staten, zo blijkt uit de reconstructie van Argos. Pas in 2009 kregen de Staten het Reglement toegestuurd van de bouwers.

Er is nog een reden waarom de rechtszaak kansloos lijkt te zijn. In een feitenrelaas dat de provincie Groningen onlangs publiceerde staat te lezen dat de “provincie in 2009 aan de bouwers een finale kwijting verleende waardoor alle eventuele verplichtingen jegens elkaar ongedaan werden gemaakt.” Inmiddels erkent de provincie dat dat gegeven in hoger beroep een “moeilijk te nemen hindernis” zou zijn.
Opmerkelijk genoeg startte de provincie Groningen in 2012, met de kennis van het reglement en de finale kwijting toch een rechtszaak. De provincie Groningen heeft inmiddels besloten niet in hoger beroep te gaan. Volgens betrokkenen was de rechtszaak meer politiek gemotiveerd dan juridisch onderbouwd. In Argos zegt Truida Jonkman, destijds burgemeester van Scheemda en voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Blauwestad, dart zij de provincie afraadde een rechtszaak te beginnen. “De provincie wist van de terugkoopregeling”, zegt Jonkman. Ze zegt ook in Argos dat Calon op de hoogte was van de afspraak in het reglement.

Hoogleraar Lubach vergelijkt de constructie van een overeenkomst met daarnaast een  afspraak in een los reglement, met een side-letter. “Daar is mee gesjoemeld”. Hij noemt het een politieke doodzonde dat de Staten hierover niet zijn geïnformeerd.

Oud gedeputeerde Calon wil niet ingaan op vragen van Argos.
De huidige gedeputeerde Staghouwer (CU) zegt in Argos dat hij “niet wil oordelen over zijn voorganger.”