In Black Mirror seizoen zes gooit maker Charlie Brooker het over een andere boeg

Er is één prangende vraag die zich tijdens de eerste aflevering van het zesde seizoen van Black Mirror aan de kijker opdringt. (Of eigenlijk twee, maar ‘hoe kan schrijver Charlie Brooker maanden geleden iets hebben bedacht dat op het moment van release opeens vreselijk actueel is?’ is een vraag die je ieder seizoen wel kunt stellen.) De vraag hier is: hoe kan Netflix akkoord zijn gegaan met deze aflevering?

Joan Is Awful, de eerste nieuwe aflevering van de hitserie, gaat over Joan (Annie Murphy) die na een lange, vervelende dag op de bank neerstrijkt en tot haar schrik ontdekt dat streamingdienst Streamberry een gloednieuwe dramaserie heeft gebaseerd op haar leven. Al is ‘gebaseerd’ misschien niet het juiste woord: de show toont álles wat Joan (in de Streamberry-serie gespeeld door Salma Hayek) die dag heeft gedaan – tot aan de geheime ontmoeting met haar ex-vriend toe.

Hoe dit kan en precies werkt, zullen we niet weggeven – al zul je na deze aflevering nooit meer gedachteloos de ‘terms and conditions’ ondertekenen die je slimme apparaten je vaak voorschotelen. Maar vooral opvallend is dat Streamberry wat betreft layout en logo een bijna exacte kopie is van Netflix (inclusief de ‘tadum’ waarmee een serie of film begint). Terwijl de streamingdienst er hier niet direct goed vanaf komt. (Net als in een latere aflevering trouwens.)

Nu was het natuurlijk pas écht nieuws geweest als de streamingdienst Charlie Brooker had verboden zijn streamingdienst (in de serie) te modelleren op Netflix. Toch is het opmerkelijk. Vooral omdat Joan Is Awful op heel veel manieren raakt aan precies die dingen waartegen de stakende schrijvers van films en series in Hollywood momenteel ageren, nadat de contractonderhandelingen met de studio’s en streamers - waaronder Netflix - vastliepen. Bijna alsof Brooker tijdens het schrijven (een hele tijd geleden) al wist dat dat ging gebeuren.

Joan Is Awful is daarmee een klassieke Black Mirror-aflevering: akelig voorspellend. Dat geldt niet helemaal voor de rest van het seizoen. Vooral omdat Brooker zijn standaard uitgangspunt dat technologische ontwikkeling de vijand is (of kan zijn, als we niet uitkijken), in meerdere afleveringen overboord heeft gegooid. Naar eigen zeggen omdat hij zich er bewust van werd dat veel van zijn verhalen uiteindelijk eindigden met de onthulling dat ‘iemand gevangen zat in een computer’.

Maar ook in dit nieuwe seizoen worden weer een paar van de meest twijfelachtige eigenschappen van de mensheid - van onze obsessie met true crime tot extreemrechtse politiek – uitvergroot en worden we weer gedwongen om naar onze niet altijd aangename reflectie in de zwarte spiegel van ons beeldscherm te kijken.