Oké, het regent er. Maar toch is Edinburgh hot, want deze dagen is hier een groot tv festival met een Game of Thrones masterclass, bezoek van een HBO-topman en een debat over de vraag ‘is tv racistisch?’ Idris Elba, acteur uit The Wire en Luther, denkt van wel.

dag 3: nieuws maken voor de facebookgeneratie

Vice News bestaat koud acht maanden maar is een van de snelst groeiende kanalen op You Tube met een miljoenenpubliek van jongeren uit de hele wereld. Geen kleine prestatie, in het woud van gratis online nieuws. Op het Edinburgh TV Festival 2014: een sessie over nieuws maken voor de Facebookgeneratie. Hoe doe je dat?

Jongeren laten het traditionele tv journaal links liggen. Maar betekent dat ook dat de actualiteit ze niet interesseert? Welnee. Jongeren willen ook weten hoe het zit met MH17, Syrië, Irak, Gaza, IS en Westerse jihadstrijders. Het succes van Buzzfeed en Vice News bewijst dat.

‘Deze generatie is door veel mensen weggezet als een apathische jonge generatie die zich nergens wat van aantrekken,’ zei Al Brown, Hoofd Video van Vice destijds bij de oprichting van Vice News. ‘ Wat wij hebben bewezen is dat ze wel degelijk geven om wat er in de wereld gebeurt. Als je items over buitenlands nieuws weet te maken met de goede toon of voice komen ze in drommen naar je toe.’

Vice News, opgericht december 2013, weet de digitale generatie aan zich te binden met een publiek van volgens The Guardian 130 miljoen per maand. Het is niet op de tekentafel bedacht maar komt voort uit Vice (begonnen als tijdschrift en website en nu een klein imperium met muziek, eigen filmproductie etc). hun videoverslagen vanuit de brandhaarden van de wereld waren zo’n succes dat een eigen nieuwspoot voor de hand lag.

Oekraïne is een goed voorbeeld. In no time had Vice een verslaggever met cameraman ter plaatse, Henry Langston, die op social media foto’s en video’s postte terwijl het verhaal zich ontrolde; binnen 48 uur hadden ze zo een spraakmakende documentaire, getiteld Ukraine Burning.

In Edinburgh aanwezig is Kevin Sutcliffe, hoofd Nieuws Europa van Vice. ‘Onze benadering en de manier waarop we nieuws verpakken, verschilt radicaal van wat we zien op tv. Vice News is geen tv-nieuws. Wij gaan uit van een publiek dat in de twintig is en met online is opgegroeid. Wij zitten in een heel andere wereld.’

Wat doen de oude tv-reuzen verkeerd? Sutcliffe: ‘De line-up bij traditionele nieuwszenders met oudere presentatoren vindt geen weerklank bij een jong publiek. Iemand die 23 of 24 jaar oud is wil iemand zien van zijn eigen leeftijd die naar de wereld kijkt met hem, voor hem, om die te interpreteren. Wat is het verband met een presentator in de studio van in de veertig of vijftig? Het hele proces van hoe tv-nieuws wordt gemaakt spreekt dat publiek niet aan.’

Trailer Ukraine Burning: http://www.vice.com/en_uk/vice-news/ukraine-burning-trailer
 

dag 2: de 5 geboden van hbo-topman mike lombardo

HBO-topman Mike Lombardo stond als Hoofd Programmering aan de wieg van grote successen zoals The Sopranos, The Wire, Sex and the City, Game of Thrones, True Detective, Veep en Girls. Hij was in Edinburgh voor een Q&A. De 5 geboden van Mike Lombardo, plus: wat kijkt hij zelf? En: nieuws over True Detective.

1. Nooit achteroverleunen. HBO heeft dit jaar een recordaantal van 99 Emmy Award nominaties, maar daar is Lombardo niet bezig. ‘We zijn absoluut niet op een hoogtepunt of zoiets. Er is altijd de volgende serie, het volgende seizoen. En er bestaat geen garantie voor succes. Het is iedere keer weer even spannend.’

2. Nooit het succes uitmelken. ‘True Blood haalt nu hogere kijkcijfers dan ooit. Maar toch stoppen we ermee; het materiaal is gewoon op. Kijkcijfers alleen zijn nooit reden om door te gaan. Dat is niet wie wij zijn.'

3. De schrijver staat centraal. Lombardo’s baan bestaat vooral uit luisteren naar schrijvers en hun ideeën. ‘Ze steken hun nek uit tijdens zo’n pitch. Het is een kwetsbaar proces, dat moet je nooit vergeten. Een schrijver die zegt: dit is de serie die ik mijn hele leven al dolgraag wil maken, dat is het soort meeting waar ik graag heen ga. Schrijvers wil is wet, al trap ik soms op de rem. De ejaculatiescène van 30 seconden in Girls is flink teruggesneden. Toch, als zij had gezegd dit wil ik écht, dan had ik dat gedaan.’

4. Focus op de inhoud. ‘Ik heb geleerd dat ik me moet focussen op het verhaal. Als ik denk in termen van of iets een hit kan worden, ga ik fouten ga maken. Hoe erg dat is? Erg. Maar het hoort er bij. Niemand raakt zijn baan kwijt, zoals bij andere Amerikaanse zenders.’

5. Koester jong talent. ‘Hoe komen wij aan goede jonge schrijvers? Dat is een groot probleem. Toen David Chase van The Sopranos met een idee kwam voor een mafiaserie, werkte hij als networkschrijver. Op papier niet het type schrijver waar ik naar zou luisteren maar zijn ideeën waren zo ontzettend goed, hij overtuigde me. Hetzelfde geldt voor Nic Pizzolatto van True Detective. Die heeft een geweldig gevoel voor de dark side in mensen. Lena Dunham had ik zelf nooit ontdekt, het is dat onze producer Jenni Konner toevallig haar film Tiny Furniture zag en mij tipte. Jong talent dat nog geen naam heeft gemaakt komt ontzettend moeilijk binnen in de tv-wereld. Wat wij daarom doen, is de filmacademies afstruinen.’

Welke series kijkt Mike Lombardo zelf? ‘Niet veel. Als ik eindelijk klaar ben met mijn werk kijk ik het liefst naar mindless tv zoals The Bachelorette en Survivor. Ik ben wel groot fan van Breaking Bad.’

Lombardo onthulde in Edinburgh details over het nieuwe seizoen van True Detective: ‘Dit keer zijn er drie detectives in plaats van twee. Een daarvan is een vrouw.’ De naam die het meest rondgaat in het geruchtencircuit is Elisabeth Moss, uit Top of The Lake en Mad Men.
 

dag 1: wat is het guardian edinburgh tv festival en waarom wil ik dat weten?

1. Het Guardian Edinburgh TV Festival is onafhankelijk en objectief. Het festival bestaat sinds 1976 en is een non-profit organisatie. Het ontvangt geen subsidie en is dus niet verbonden aan de Britse staatsomroep BBC, de overheid of welke autoriteit dan ook. Inkomsten komen vooral van sponsors.

2. Grootste sponsor is de Britse krant The Guardian, een van de beste kranten ter wereld, overladen met prijzen. Dit jaar is The Guardian uitgeroepen tot zowel krant van het jaar en website van het jaar.

3. De lijst met wereldwijd bekende tv- en mediapioniers die hier hebben gespeecht telt honderden namen, waaronder die van Kevin Spacey (2013), Eric Schmidt (CEO Google), en journalist Jeremy Paxman (Newsnight).

4. Dit festival is ieder jaar voorpaginanieuws. Dit jaar nog voor het was begonnen, door het aangekondigde debat over racisme. Is tv racistisch? Volgens veel Britse acteurs, schrijvers en regisseurs wel. Zoals Idris Elba (The Wire, Luther), David Oyelowo, (The Help), Julian Fellowes (Downton Abbey), Daniel Craig (Bond), Lord Alan Sugar en Emma Thompson. Zij en nog tientallen anderen ondertekenden een open brief die is gepubliceerd in The Guardian dinsdag, niet toevallig aan de vooravond van het tv festival. Ze pleiten voor meer kleur op tv. Nu heeft een schamele 5 procent van de mensen op de Britse tv een kleurtje, terwijl hun aandeel in de Britse bevolking ruim 12,5 procent bedraagt. Dat moet anders, en snel een beetje.

het hoogtepunt van vorig jaar

…was de fantastische, bevlogen speech van acteur Kevin Spacey (House of Cards) over de toekomst van televisie. TV kijken op alleen de tv is echt voorbij, zei Spacey. Achter elkaar doorkijken, en kijken wanneer jij wil, dat wil iedereen nu. Dankzij Netflix-series zoals House of Cards, waarin Spacey de hoofdrol heeft. In Nederland hebben al een miljoen mensen Netflix, zo werd deze week bekend.

Ook moeten TV bazen jong talent ruim baan geven, in plaats van de afdeling marketing en het doelgroepdenken. Zoals Lena Dunham, die nog geen 24 was toen ze van HBO haar eigen serie mocht bedenken, schrijven, regisseren en produceren. Met groot succes.

3 highlights van dit jaar:

1. Is TV de nieuwe film? Wordt vaak geroepen, maar is het ook zo? Wat maakt een goede serie tot cinema, wat zijn dat eigenlijk, filmische kwaliteiten van een dramaserie. Een paneldiscussie met o.a. de regisseur van de tv-hit Dexter, die de VPRO in Nederland heeft uitgezonden.

2. HBO: het succes & de toekomst. HBO staat al heel lang aan de top en heeft de manier waarop we tv kijken opnieuw uitgevonden met series zoals The Sopranos, The Wire, Sex and the City, Game of Thrones, True Detective en Girls. Eén man stond aan de wieg van deze successen: HBO-topman Mike Lombardo. Hij geeft een speech in Edinburgh. Hoe weet HBO steeds opnieuw zulk groot talent aan zich te binden, wat is eigenlijk een goede serie volgens hem, en wat is zijn strategie, nu er steeds meer vissen (Netflix, Amazon), in de vijver zwemmen.

3. Game of Thrones-masterclass, met Mike Lombardo en acteur John Bardley (‘Samwell Tarley’). Game of Thrones is meer dan een tv serie, het is een wereldwijd fenomeen. Wat bepaalt dat enorme succes? Over de casting en het creatieve proces bij HBO.
 

Redacteur Ilse van der Velden schrijft voor vpro.nl en de VPRO Gids over drama en series. Ze doet de komende dagen verslag van het Guardian Edinburgh TV Festival. 

Meer over het festival op hun eigen youtube-kanaal.