Weemoed, schoonheid, troost, verlangen, verbazing, liefde, verwondering, hoop en optimisme. Johan van de Garde bespeelt meesterlijk onze gevoelens in deze moodtape van VPRO-programma’s voor het komend seizoen. Hij beroert de gevoelige snaar op het 'Lied van de Zee' van Raymond van het Groenewoud: ‘Zo wild is je klank, zo rijk is je lied. Je dringt tot me door. Soms hoor ik je niet.’ Snaren raken als publieke taak. VPRO en Human hebben er patent op.
We presenteren vandaag een nieuw VPRO-seizoen. Een flinke dosis blikverruiming als antigif tegen het geblèr van de tijd, de overslaande stemmen en de kakofonie van meningen die in de nieuwe informatiesamenleving zo gemakkelijk viraal gaan.
Het heeft wel wat om met poëzie gelegenheidsargumenten en drogredeneringen te lijf te gaan. Met verstand en reflectie door de gekte van dag te breken.
Deze tijd vraagt om meer nieuwsgierigheid. Deze tijd vraagt om aandacht en interesse, andere perspectieven, onverwachte invalshoeken. Om continue vernieuwing ook.
Al die elementen zijn in het nieuwe seizoen van de VPRO weer volop aanwezig. Of we nu de ruimte ingaan, langs de Noordzee reizen, door de Sahara trekken of per bullettrain door Japan scheuren. Of we nu kiezen voor klassieke lineaire radio of TV of nieuwe vormen van vertellen online. Met oude coryfeeën en nieuwe gezichten: Anna, Pauline, Diana, Natascha, Eva, en Martin.
Met lede ogen zien we ook dat onze programmering opnieuw onder druk staat. Als gevolg van de bezuinigingen van Slob en de keuzen die de NPO maakt is er weer minder ruimte binnen de publieke omroep voor programma’s waar wij voor staan.
Op NPO Radio 1 moeten we alle zeilen bijzetten om een gekort Nooit Meer Slapen sterk, actueel en innovatief te houden. Het is onbegrijpelijk en nauwelijks te verteren dat ons boegbeeld Tegenlicht klem is komen zitten tussen onbezonnen bezuinigingen en noodzakelijke vernieuwing van de journalistiek. Tegenlicht voert al jaren op inhoud en impact de programma’s van de NPO aan. Tegenlicht is ver vooruit in het agenderen van de thema’s van de toekomst; diepgeworteld in een netwerk van betrokken instellingen en mensen; online en in meet-ups actief; intensief gevolgd en bekeken door een voor de NPO jong publiek, het best verkocht en bekeken in het buitenland. Dan is het niet te begrijpen dat dit programma een kwart van het budget moet inleveren terwijl de NPO zegt niet op journalistiek te bezuinigen. Daar zijn geen redelijke argumenten voor te vinden.
Een kwartier geleden is in de Tweede Kamer een algemeen overleg begonnen over het mediabeleid van dit kabinet. Tegenlicht zit niet hier maar daar op de tribune. Met de hartenkreet aan de politiek om de bezuinigingen niet op de programma’s te laten landen. En dat zou kunnen lukken. De coalitie lijkt ons met 30 of 40 miljoen te hulp te komen. Afhankelijk van een plan voor de toekomst. De gezamenlijke omroepen hebben een doorwrocht voorstel gedaan om de terugval van de STER te compenseren en een nieuwe Mediareserve op te bouwen, dat als basis voor zo’n plan kan dienen. Nu de NPO vorige week de eigen plannen heeft gepresenteerd komt daar nog een oproep bij. Als voorwaarde voor minder bezuinigingen zou de NPO de journalistiek moeten ontzien en de budgetten van NPO2 en Radio 1 moeten verhogen. Vernieuwing van de journalistiek van de publieke omroep moet uit investeringen en verandering komen niet uit afbraak van bestaande goedlopende programma’s. Vandaag laten wij met onze nieuwe programma’s zien hoe belangrijk die boodschap is.
Hoe succesvol de NPO ook zegt te zijn tegen alle tegenslagen en bezuinigingen in, de VPRO vindt dat het nog wel een tandje beter kan. En we willen dolgraag helpen om het beter te doen. Wij zetten zonder schroom onze creativiteit en expertise in voor een sterke en bijzondere publieke omroep. Wij komen graag over de brug. Maar voor wat hoort wat. Erkenning van onze rol en inbreng. Ruimte voor verschillende denkbeelden en strategieën over bereik, bijzonder aanbod, innovatie en impact. Een genereus platform voor de VPRO. Gewoon met alle sociale mediakanalen die daar al jaren bij horen. Dan zijn we met hart en ziel partners in crime voor een publieke omroep die journalistiek is en onderscheidend, open naar de samenleving, voor iedereen - maar niet voor iedereen hetzelfde - creatief, van waarde en relevant.
Met ingehouden adem op het scherpst van de snede. Daar zouden we het liefst al onze tijd doorbrengen. En dat is voor het komend seizoen opnieuw aardig gelukt. We zijn alweer begonnen: Buitenhof heeft een nieuwe jas. Boeken heeft een nieuwe kaft. Vrije Geluiden speelt nog even buiten voor het terugkeert in de boezem van Tivoli Vredenburg. De laatste Zomergast heeft ons voldoende stof gegeven voor een jaar relatietherapie. 3voor12 heeft het licht uitgedaan bij Into the Great Wide Open op Vlieland. Lubach staat in de startblokken.
Vandaag lichten we een tipje op van de sluier van weer een jaar VPRO-programma aanbod.
Alle hoogtepunten van het komend seizoen in één uur. Vaak in eigen huis gemaakt, vaak ook samen met buitenproducenten. Maar altijd uit de boezem van de VPRO. De gemene deler van al die programma’s is: Ze zijn origineel, relevant, vernieuwend, opvallend jong en divers. Ze maken onze wereld groter. In de geest van Van het Groenewoud: ‘Er is geen houvast; geen eind, geen begin. Zwijg, wandel en denk.’ Het aftellen kan beginnen.