Overzicht

Deze week zendt OVT uit vanuit het Mauritshuis dat een speciale tentoonstelling wijdt aan zijn naamgever Johan Maurits, de gouverneur van Nederlands Brazilië in de zeventiende eeuw. Deze Oranje betaalde zijn huidige woonstede, het ‘Maison du Sucre’ uit de opbrengsten van de suikerplantages, die draaiden op slavenarbeid. Het Museum evalueert zijn naamgever met een uitgebreide expositie, en OVT weegt zijn historische daden, gebreken en kwaliteiten met een aantal historici. Zoals altijd wordt er een uitzending met tal van onderwerpen verzorgd.

Deze keer in OVT: de expositie over Johan Maurits, de vraag of Johan Maurits fout was, de column van John Jansen van Galen, de auteurs van het boek 'Overleven met de dood' over Rwanda, een rondleiding langs de Rembrandts in het Mauritshuis, de meteoriet die een einde maakte aan het leven van de dino's, het parlement als historisch visitekaartje, Roodkapje en Sjeng Scheijen over zijn boek 'De avant-gardisten'.

De hongerwinter van 1944-1945 is een van de meest traumatische ervaringen die Nederland in de oorlog opdeed. Tulpenbollen, surrogaatkoffie en hongerdood bepalen het beeld van deze tijd. Toch was de voedselcrisis geen periode van passief lijden, maar eerder van ongekende veerkracht. Zo blijkt uit de nieuwste studie over deze tijd, ‘De hongerwinter’ van historica Ingrid de Zwarte. De auteur is te gast.

Verder in OVT: excuses voor de inheemse moord in Mexico, de column van Abdelkader Benali, de paus die ringkussen ontweek, Wim Berkelaar over historische boeken, management tips van Napoleon, Christianne Alvarado over historische podcasts in het kader van de Week van de Podcast en in Het Spoor Terug: Vrouwen van Staal.

Naar welke podcasts moet je als geschiedenismens echt luisteren? OVT heeft een lijstje.

OVT’s Het spoor terug blikt in 'Onze jongens in Libanon' terug op het trauma van de Nederlandse vredesmissie in Libanon van 1978 tot 1985.

De stem van de vrouw in de literatuur is dat die van ‘moeder de vrouw’ of is dat een eigen geluid, van de vrouw als mens zogezegd? Ook dit jaar hield de stem van de vrouw de gemoederen bezig. ‘De moeder de vrouw’, het thema van de boekenweek, wordt vooral door mannen beschreven. Hetgeen leidde tot een kleine rel. Maar hoe zit het met de literaire vrouwenstem? In 1986 hielden de vrouwen nog een eigen Vrouwenboekenbal, waar de onderbroek van dichteres Elly de Waard en andere parafernalia geveild werden. Zou zo’n feministisch boekenbal nu weer nodig zijn? Een terugblik op het Vrouwenboekenbal en een vooruitblik op de vrouw in de literatuur. Met dichteres Elly de Waard en met schrijfster Aafke Romeijn

Verder in OVT: Klimaatman Baudet, de column van Nazmiye Oral, Hitlerboekjes, de Gouden Boekeneeuw en in Het Spoor Terug: De Schaamte Voorbij.

We gaan volgende week weer kiezen. Ditmaal de Provinciale Staten. En ook de waterschappen. We mogen stemmen op de mannen en vrouwen die ervoor zorgen dat we droge voeten houden. Want dat is van oudsher de taak van de waterschappen. Maar hoe zit het eigenlijk met die waterschappen? Ze staan, zo wordt wel gezegd, aan de basis van onze democratie. Zonder waterschappen geen polderen in de politiek, is het gevoel. Maar was het ook zo, danken we onze democratie aan de boeren en polderende plattelanders uit de middeleeuwen? Historica en waterschapkenner Petra van Dam en documentairemaker Marten Minkema zijn te gast.

Verder in OVT: Vreemdelingen op Urk, vrouwen die het verschil maken in de politiek, de column van John Jansen van Galen, het middeleeuwse glazen plafond, kinderoffers, de hel tegen het christendom en in Het Spoor Terug: de wonderbaarlijke Rembrandts.

Een futuristische loopbrug naar het kasteel van koning Arthur? Is dat de Disneyficatie van de eerbiedwaardige middeleeuwse geschiedenis of doet het juist recht aan de historie? In Cornwall opent deze zomer zo’n brug naar de kasteelruïnes. Middeleeuwenkenner Sanne Frequin komt praten over de brug, het gebeitelde hoofd van tovenaar Merlijn, de Arthurlegende en het kasteel.

Verder in OVT: Archieven oorlogspaus open, de column van Nelleke Noordervliet, de haarlok van de Ethiopische keizer, Dostojevski en de Europese ziekte, Uitgewoond en in Het Spoor Terug deel 2 van Onze jongens in Libanon.

Het begon als een opleiding voor beeldende kunstenaars, ambachtslieden en architecten. Maar al snel werd het een stroming, een stijl van naam en faam in de kunsten en architectuur. Wie modern was, was ‘in Bauhaus’. Het beroemde Bauhaus, opgericht in 1919, bestaat 100 jaar. Architectuurkenner en journalist Bernard Hulsman is te gast.

Verder in OVT: de Pakistaanse Bom, El Negro, de column van John Jansen van Galen, Rosa en Hannah nu, middeleeuwse carnavalsgekte, De Onderpastoor en in Het Spoor Terug deel 1 van Onze jongens in Libanon.

OVT’s Het spoor terug blikt in 'Onze jongens in Libanon' terug op het trauma van de Nederlandse vredesmissie in Libanon van 1978 tot 1985.

Wat begon als een vreedzame demonstratie van de gele hesjes uit begin negentiende eeuw in Engeland, ontaardde in een bloedbad door toedoen van de militaire politie. Het drama uit 1819, bekend als het drama van Peterloo, is nu verfilmd en is vanaf 28 februari te zien in de bioscoop. Historicus Dennis Bos blikt vooruit op de film en terug op een van de eerste arbeidersopstanden uit de negentiende eeuw.

Verder in OVT: Choupette, de column van Abdelkader Benali, de Islamitische terrorismeklassieker, Sodoma in Rome, zwerfkeien met heimwee, boeken met Wim Berkelaar en in Het Laatste Woord met Arnon Grunberg: Vriend en Vijand.

Vanaf deze week draait 'If Beale Street Could Talk' van regisseur Barry Jenkins, naar het gelijknamige boek van James Baldwin. Een sociale schets waarin de positie van zwarte Amerikanen in de jaren '70 naar voren komt, verpakt in een liefdesverhaal. Harriët Duurvoort bespreekt het boek en de film.

Verder in OVT: de noodtoestand van Trump, de Opportunity Rover, de column van Micha Wertheim, Peter Brusse over 'Ach, Engeland', de winnaar van de Geschiedenis Online Prijs, de collaboratietweeling en in Het Spoor Terug: Mary Pos.

Ze was een prostituee aan de zelfkant van Den Haag, en ze was getrouwd met een violist uit het Residentie Orkest. Zestig jaar na haar dood is de naam Blonde Dolly nog springlevend. Al decennialang zijn politiemensen en journalisten op zoek naar de oplossing van haar raadselachtige moord. Tomas Ross beschreef haar leven en haar dood, en ontrafelde de moord op Dolly. De auteur is te gast.

Verder in OVT: pretpark Venetië, de column van John Jansen van Galen, de erfenis van Khomeini, het jubileum van de klimaatpolitiek, Simone van der Vlugt over 'Wij zijn de Bickers' en in Het Spoor Terug deel 2 van De Bourgondiërs: Filips de Goede.

De kat is nu enorm populair, maar dit is niet altijd zo geweest. Hoe is het levenswerk van de negentiende-eeuwse kattenschilderes Henriette Ronner-Knip te verklaren? Haar kattenportretten worden nu tentoongesteld in het Stedelijk Museum in Vianen in de expositie ‘Miauw! Katten in de kunst’. Huisdierhistoricus Harry J. Kraaij komt vertellen over de expositie.

Verder in OVT: kinderpardon, de column van Nazmiye Oral, superheld Trotski, de Engelse ziekte, een eeuw vrouwenkiesrecht en in Het Spoor Terug deel 1 van De Bourgondiërs: Filips de Stoute.

In 1949 choqueerde de kunstenaar Jean Dubuffet de kunstwereld met de tentoonstelling ´l’Art Brut´, die bestond uit werk dat hij had verzameld van zwaar psychiatrische patiënten. Te gast over deze tentoonstelling en Dubuffet's kunstrevolutie is Hans Looijen, directeur van het Dolhuys in Haarlem en een van de mensen die de tentoonstelling weer naar Nederland heeft gehaald.

Verder in OVT: de State of the Union, DNA Hess, de column van Nelleke Noordervliet, Oldenbarnevelt, kopschoppers, Sovjet-kinderboeken en Het Laatste Woord: Herfsttij der Middeleeuwen.

OVT zendt deze week uit vanuit het literatuurfestival Winternachten. Met onder meer Nelleke Noordervliet, Abdelkader Benali en David van Reybrouck. En met muziek van de Zuid-Afrikaanse rapper oftewel kletsrymer HemelBesem.

Verder in OVT: het eeuwige leven, de berberbibliotheek, vrijheidsstrijder Hendrik Witbooi, de eerste homodemonstratie en historische boeken met Wim Berkelaar.

Dit najaar kunt u in de tentoonstelling 'Design van het Derde Rijk' leren over de aantrekkingskracht van onder andere het hakenkruis, de Volkswagen Kever en de nazi-bouwwerken. Maar kan het ook? Mag een expositie over de nazi-verleiding ook in een tijd waarin eenduidige volksvriendelijke dictators weer opnieuw populair zijn? Een gesprek met Timo de Rijk, directeur van het Design Museum in Den Bosch.

Verder in OVT: Taiwan, de geschiedenis van de ananas, de column van Nelleke Noordervliet, blauwe tanden, de Drie van Breda en in Het Spoor Terug: De Peperklip.

Het sociaal wooncomplex De Peperklip van Carel Weeber werd volop verguisd. Een terugblik.

Lekker eten is een lust voor de maag en voor het oog. De tentoonstelling ‘Feast for the Eyes. The Story of Food in Photography’ vertelt de geschiedenis van de voedselfotografie vanaf de negentiende eeuw tot heden. Kim Knoppers, curator van het Foto Museum Amsterdam, is te gast.

Verder in OVT: rellen in India, vrede en oorlog, autoritaire verleiding, vernieuwing Tweede Kamer en in Het Spoor Terug: De zaak van Vermaning.