Een Amerikaanse oorlog tegen Irak zal de poorten van de hel openen. Dat waren de woorden van Amr Moussa, secretaris-generaal van de Arabische Liga, kort voor de oorlog in 2003. En hij kreeg gelijk.

Bagdad is inmiddels de minst leefbare stad op de wereld. Veel van de Irakezen hebben geen toegang tot drinkbaar water, mede door de vernietiging van de zuiveringsinstallaties voor afvalwater. Ook zijn fabrieken, scholen, ziekenhuizen, musea en energiecentrales tijdens de oorlog verwoest. De levensomstandigheden van de Irakezen zijn er niet bepaald op vooruit gegaan sinds de Amerikanen Irak binnenvielen in 2003.

Een van de redenen die Bush gaf om Irak binnen te vallen, was het brengen van democratie. Het land heeft inmiddels een democratische regering, maar wel de ‘lelijkste’ ter wereld. Vooral vrouwen lijden eronder: veel meisjes worden thuisgehouden van school, omdat het te onveilig is op straat. Er is voor hen een nog kleinere kans op een baan, naast de grote werkloosheid die er al is. Hierdoor zijn er nog maar weinig ouders die genoeg geld hebben voor onderwijs voor hun kinderen.

Watiq's tranen

Toen het standbeeld van Saddam Hoessein omviel, huilde Watiq. Maar niet om de ondergang van de dictator. Hij voelde de uitzichtloosheid van zijn land aankomen. De armen worden alleen maar armer.

de VS brachten chaos

Rond het einde van de oorlog hielden de VS zich vast aan de ‘eenheid’ van Irak, terwijl het land een kunstmatige staat is. Door de soennieten, sjiieten en Koerden als één te behandelen, heeft Washington bijgedragen aan de onderlinge strijd. De bevolkingsgroepen werden tegen elkaar opgezet, aangezien geen van hen enige vorm van zelfbestuur kreeg, en er ontstond een burgeroorlog.

In mijn werk en op reis zie ik zoveel Irakezen die uitgeput en beschadigd zijn.
Is er hulp voor hen, die zo worstelen met hun onverwerkte trauma’s?

Sakir Khader in De puinhopen van Irak

Onder de Irakezen heerst veel angst: leven onder een dictator was natuurlijk niet ideaal, maar nu bevindt het gevaar zich onder de bevolking. De soennieten, sjiieten en Koerden blijven met elkaar in strijd. Terroristische groepen als Al-Qaida groeiden sterk na 2003. Zo probeert Islamitische Staat, de Iraakse tak van Al-Qaida, aan de macht te komen en een streng islamitische staat te vestigen.

De VS bracht Irak nog meer instabiliteit, wat leidde tot chaos. Er wordt door steeds meer Irakezen met heimwee teruggekeken naar de tijd van Saddam Hoessein. Zolang je je stilhield onder het leiderschap van de dictator en de vele doden onder zijn bewind kon negeren, was het in hun ogen mogelijk om een normaal leven op te bouwen. Maar vandaag de dag zijn er Irakezen die kiezen voor vrijwillig gevangenschap in hun eigen huis, uit angst voor het geweld buiten de deur.