zondag 27 januari, 21.05 uur, NPO2

India in tijd van woede

Over India werd lang gezegd dat het land het Westen wel eens voorbij zou kunnen streven, als opkomende economische grootmacht. Globalisering gaf de economie in India inderdaad een flinke boost, maar de meeste burgers schieten er niets mee op. Teleurgesteld en wanhopig worstelen Indiase jongeren met de droom die niet uitkwam.

Begin jaren negentig was ‘globalisering’ een toverwoord: de wereld zou een grote gemeenschap worden, waarbinnen de economie, waar dan ook, als kool zou groeien. Wie zijn markt niet vlug openstelde, kon rekenen op hoon en kritiek van de wereldbank. India ging overstag, en verruilde haar planeconomie in voor de vrije markt.

Nu, twintig jaar later, zien we pas wat de globalisering India werkelijk heeft gebracht. Schrijver Pankaj Mishra en journalist Snigdha Poonam maken de balans op: ja, het land maakte een enorme economische groei door, maar de gewone Indiase man en vrouw merken daar bar weinig van. Driehonderd miljoen mensen staan nog altijd met lege handen en moeten rondkomen van ‘one dollar a day’. Ze zijn teleurgesteld en boos, omdat ze niet kregen wat ze was beloofd.

Globalisering beloofde Indiase jongeren dat ze alles konden worden wat ze wilden, als ze maar hard genoeg studeerden en zich goed wisten te verkopen. Nu studeren er een miljoen studenten af in India, per maand, die moeten vechten voor een plek op de arbeidsmarkt. Wie goed Engels spreekt, kan programmeren, of marketing tot in de finesse beheerst, wordt gouden bergen beloofd. Cursussen zitten bommetje vol, en leraren Engels worden als supersterren op handen gedragen.

Wie het gevecht om de toekomst verliest, staat verbitterd aan de kant. Wie ze de schuld moeten geven, weten ze niet. Op zoek naar een zondebok slaan groepen burgers van zich af. Ze voelen zich thuis bij de opzwepende, populistische, nationalistische retoriek van premier Narendra Modi, die ze tussen de regels door aanspoort te leven volgens een ouderwetse, strenge Hindoeïstische leer. De frustratie verwordt tot fundamentalisme: dagelijks worden moslims gelyncht, soms zelfs gedood, omdat de heilige koe voor hen niet heilig is. De premier knijpt een oogje dicht. Hij belooft de mensen een nieuwe bestemming en een nieuw ideaal. Zo maakt de ene belofte plaats voor de andere.

Regie: Shuchen Tan
Research: Olaf Oudheusden
Productie: Sharon Yosef

meer zoals 'India in tijd van woede'