Goldman Sachs: het interview

In het telefooninterview spreekt Tegenlicht-regisseur Alexander Oey met Lucas van Praag, het hoofd 'corporate communications' van Goldman Sachs (zie onderaan). Het interview duurde 37 minuten en is hier in zijn geheel af te luisteren, in vijf delen.

In het eerste deel wordt gespoken over de cross currency swaps die plaatsvonden tussen Goldman Sachs en het Griekse bureau voor staatsschuld-management. Van Praag leest Goldman Sachs' statement voor, dat hij naar eigen zeggen heeft aangepast, omdat het teveel klonk alsof het 'door een advocaat' was geschreven. Toch heeft zijn verklaring dezelfde inhoud als het formele statement van Goldman Sachs omtrent de Griekse transactie.
Dat dergelijke swaps nu niet meer door Eurostat worden toegelaten, verandert niet dat ze in 2001 legaal waren, aldus Van Praag. Tevens bestrijdt hij de opvatting dat financiële  producten zoals swaps te riskant zouden zijn voor lidstaten: 'elke staat maakt er gebruik van.'

In dit deel vraagt Oey of het gebruik van derivaten niet te riskant is gebleken. Van Praag stelt dat derivaten door veel mensen verkeerd begrepen worden, en daardoor verkeerd gebruikt. En 'iets gebruiken wat niet begrepen wordt, is bij voorbaat gevaarlijk.' Als men de derivaten beter had begrepen, was het misschien niet zover gekomen, denkt Van Praag.
Dat Goldman Sachs als boogeyman ('boeman') van de crisis wordt gezien, is volgens Van Praag onterecht. Bovendien stelt Van Praag dat de hoorzitting van Goldman Sachs in het Amerikaanse Congress gebeurde zodat de Amerikaanse overheid 'een bepaald punt' kon maken, en dat de feiten werden verdraaid om tot de juiste conclusie te komen.

In het derde deel hebben Oey en Van Praag het over de deregulering van de markt die in de loop van de jaren '80 plaatsvond. Zorgde die deregulering ervoor dat banken 'too big to fail' konden worden? En was dat een factor in het ontstaan van de crisis?
Verder legt Van Praag uit hoe een toekomstige crisis voorkomen kan worden. Hij gelooft in meer regulering, maar welk belang hebben banken bij strengere reguleringen?
Tenslotte gaat hij in op vragen van Oey omtrent de verwovenheden van de bancaire sector en de beleidsmakers die de marktreguleringen opstellen.

'Ik denk niet dat er een systeem bestaat dat hebberigheid kan tegengaan,' aldus Lucas van Praag. 'Wel is er misschien een systeem te bedenken dat zulk gedrag niet beloont.' Maar zoiets lijkt hem lastig. Ook legt hij uit waarom bonussen volgens hem zo lastig zijn aan te pakken.
Na kort in te gaan op de teloorgang van Griekenland, vraagt Oey naar de beschuldigingen van senator Levin in de hoorzitting voor het Congress: is er sprake van een conflict of interest, wanneer Goldman Sachs geld verdient met het indekken van de risico's waaraan ze hun klanten blootstellen?
Van Praag: 'Wij hebben ook geld verloren.'

In het laatste deel vertelt Van Praag onder andere hoe hij denkt dat de toekomst van de financiële markt eruit moet zien, en hoe de risico's beter beheerst kunnen worden. Hij waarschuwt echter voor overregulering: dat zou tot een marktverschuiving kunnen leiden, en zoiets 'zou wel eens de volgende bubble kunnen zijn.'

Lucas van Praag is sinds 2000 werkzaam bij Goldman Sachs. In 2001 werd hij het hoofd van Corporate Communications, de PR-afdeling van Goldman Sachs. Sinds zijn installering als PR-hoofd kreeg van Praag al een groot aantal controverses voor zijn kiezen, en verweerde zich ferm: volgens de New York Observer is het PR-beleid van Goldman Sachs 'basically a stiffly extended middle finger, waved in the air for all to see.'
Woensdag 8 februari - op de dag van het interview met Tegenlicht - laat Van Praag in een persbericht weten op te stappen bij Goldman Sachs.