Er zijn weinig insiders die zoveel weten van de rol van kredietbeoordelaars in het financiële systeem en die daar open over vertellen als Jerome Fons. Na een lange carrière in het hol van de leeuw bij kredietbeoordelaar Moody’s, laat Fons zich nu zeer kritisch uit over de machtspositie en werkwijze van zijn voormalige werkgever. Hij levert niet alleen kritiek maar komt ook met oplossingen om de grote afhankelijkheid van de credit rating agencies te verminderen.

Carrière

Jerome Fons studeerde economie aan de San Diego State University en promoveerde vervolgens aan de University of California. Na zijn promotie kon hij in 1985 gelijk aan de slag bij de Federal Reserve Bank in achtereenvolgens de staten Cleveland en New York, waar hij onderzoek deed en het economische beleid hielp vorm te geven. Na een jaartje bij Chemical Bank gewerkt te hebben begon hij in 1990 aan zijn 17-jarige loopbaan bij kredietbeoordelaar Moody’s Investor Service. Hier heeft hij verschillende hoge posities bekleed, waar hij het beleid en de methodes omtrent het beoordelen van banken, financiële instituties en soevereine landen goedkeurde. In 2007 begon hij zijn eigen adviesbedrijf op het gebied van krediet-en risicoanalyse en rechtszaken. Fons is nu topman bij Kroll Bond Rating Agency, Inc., een kredietbeoordelaar die zegt zich te distantiëren van de anderen op het gebied van scepticisme, transparantie en integriteit.

Kritisch

De laatste jaren is Jerome Fons bekend als criticus van de machtspositie en methodes van de kredietbeoordelaars. Hij was onder andere te zien in de documentaire Inside Job, schreef een bekend kritisch artikel voor de New York Times en was getuige-deskundige bij het Amerikaanse Congres over de rol van de grootste kredietbeoordelaars. Hij wijst erop dat zowel Standard and Poors (S&P) als Moody’s er aan de vooravond van de financiële crisis faliekant naast zaten. Zo waren onder andere Lehman Brothers en A.I.G. nog met A of AA ratings gewaardeerd toen ze even daarna instortten. Met het beoordelen van landen is het nog erger gesteld: 'Het is gewoon koffiedik kijken. Het geven van een kredietbeoordeling aan een land is niets anders dan een raadspelletje,' aldus Fons. Daarnaast dragen de beoordelaars geen enkele verantwoording; de kredietbeoordelaars benadrukken dat hun oordelen meningen zijn, en worden hierdoor door de wet beschermd.

De val

Onbedoeld zijn de kredietbeoordelaars nauw verweven geraakt met Amerikaanse wetgeving over het reguleren van de financiële markten. Hierdoor zijn veel instituties en grote bedrijven erg afhankelijk geworden van beoordelingen die de kredietbeoordelaars uitvaardigen. Daarbij worden de beoordelaars betaald door de instellingen en bedrijven die ze moeten beoordelen. Om deze redenen zit de financiële markt in een val, waarbij terughoudendheid in negatieve beoordelingen wordt veroorzaakt door belangenverstrengelingen en de enorme afhankelijkheid van het systeem.

De ontsnapping

Om aan deze val te ontsnappen stelt Fons voor dat de kredietbeoordelaars losgekoppeld moeten worden van de toezichthoudende wetten waarmee ze verweven zijn. Ook zouden banken, bedrijven en instellingen kredietbeoordelingen uit het dagelijks gebruik in contracten en rapporten moeten houden. Dit moet leiden tot minder afhankelijkheid van de beoordelingen. Fons stelt dat het financiële systeem heel goed kan functioneren zonder de machtige letters die de beoordelaars op landen, instellingen en bedrijven plakken. Investeerders moeten in plaats van blindelings af te gaan op de beoordelaars, weer zelf gaan oordelen, aldus Fons.