Naho Kitano is actief op het snijvlak van robotica en ethiek. Vanuit de Japanse ethiek ("rinri") denkt zij na over hoe mensen en robots kunnen samen leven.
Als net afgestudeerd sociaal wetenschapper ging Naho Kitano in 2002 aan het werk in een laboratorium van het Tokyo Institute of Technology onder leiding van professor Hirose. In dit laboratorium kwam Kitano in aanraking met robots. Ze was gefascineerd door de sociale en ethische implicaties en besloot haar gelijktijdige promotieonderzoek toe te passen op de opkomst van de robotica.
Meer artikelen bij deze aflevering
Kitano schreef haar promotieonderzoek over robotethiek en de sociale acceptatie van robots in Japan. Ze combineerde sociale systeemtheorie met de ethische filosofie van Watsuji Tetsuro. Kitano's stelling was dat robots in Japan makkelijk als onderdeel van de samenleving werden geaccepteerd vanwege de sociaal-culturele context van het land. De Japanse animistische religie, het Shintoisme, maakt dat Japanners alle verschijnselen en bestaansvormen in de fysieke wereld beschouwen als "bezield".
Een robot in Japan wordt een ziel wordt toegekend en maakt een natuurlijk deel uit van het sociale landschap. Dit sociale landschap, een soort netwerk tussen mensen, dieren en dingen, omschrijft Kitano met het begrip "betweenness". Dit begrip komt oorspronkelijk van Tetsuro en omvat hoe mensen (en andere "levensvormen") zich etisch tot elkaar verhouden. Net als andere 'bezielde' bestaansvormen, zoals mens en dier, hebben robots recht op een respectvolle behandeling.
Om de sociale acceptatie van robots in goede banen te leiden richtte Kitano samen met Hirose en drie anderen in 2004 HiBot op. Deze investeringsmaatschappij wil het ontstaan van een markt voor robots in de samenleving bevorderen. Als robots onderdeel gaan uitmaken van sociale activiteiten dan worden ze noodzakelijk ook deel van het zakenleven, zo redeneert Kitano. Daarnaast ontwikkelt het bedrijf ook zelf robots zoals slangachtige robots die op moeilijk terrein hun weg kunnen vinden. Dat kan handig zijn bij rampen of om mensen gevaarlijk werk uit handen te nemen.
I strongly believe that, in Japan, autonomous or intelligent robots are easily accepted socially because of the belief in its spirit.
Naho Kitano behaalde in 2002 haar mastertitel in de sociale wetenschappen aan de Meiji Gakuin University. Ze deed vervolgens een promotieonderzoek aan de Waseda University en werkte in een robotica laboratorium van de Tokyo Institute of Technology. Tussendoor studeerde Kitano nog een jaar aan de Scuola Superiore Sant'Anna in Pisa, Italië. Sinds haar promotie (2008) heeft ze zich volledig gericht op het bestuur van HiBot. Vanwege de blijvende aandacht voor haar proefschrift overweegt ze nu, zeven jaar later, haar onderzoek een vervolg te geven. Zo spreekt ze in oktober in Lissabon op een conferentie over robotethiek.
