Claudia de Breij vast pinnen op slechts één beroep is haar tekort doen: de Utrechtse schrijft boeken (zoals Neem een geit: Leven voor gevorderden) en columns (voor de VARA Gids), zingt (‘Mag dan ik dan bij jou’) en maakt(e) theater, televisie én radio. Gemene deler in al die vakken is de lach, ondanks de zwaarte van het leven. De alleskunner is ook een allesvreter, ‘een slimme vrouw die met een open blik de wereld bekijkt, die altijd haar eigen opvattingen tegen het licht houdt, die de schoonheid wil delen met anderen’ schrijft publiciste en goede vriendin Nynke de Jong in de VARAgids. Klap op de vuurpijl was haar Oudejaarsconference afgelopen jaar – ze was de allereerste vrouw die zich daaraan mocht wagen (hoe dan!?) en liet gelijk maar even zien hoe je dat moet doen. Resultaat: ruim twee miljoen kijkers en een Poelifinarionominatie (die ze trouwens al eens heeft gewonnen). Hulde.
Janine Abbring ontvangt komende zondag cabaretière, zangeres, schrijver en columnist Claudia de Breij (1975). Wat komt er voorbij tijdens haar avond en waarom moet je kijken? Vijf redenen:
1. Humor staat voorop
In VPRO Zomergasten zondag aandacht voor diezelfde conference, het belang van de humor en de grenzen daarvan. Met in het bijzonder aandacht voor het maakproces van South Park – de extreem grove, maar ook extreem maatschappijkritische en extreem populaire Amerikaanse animatieserie. En nee, De Breij, zelfverklaard moraalridder, komt niet naar de studio om die show te veroordelen. Integendeel.
2. Ze wijst de weg op haar moreel kompas
Dat De Breij geen fan is van Donald Trump zal waarschijnlijk niemand verbazen; dat hij in VPRO Zomergasten aan bod zal komen, is geen kwestie van ‘of’, maar ‘wanneer’ en ‘hoe laat’. Aan de hand van (minstens) twee fragmenten zal de cabaretière ons meenemen langs haar moreel kompas. Aan het ene uiterste Michelle Obama, aan het andere Roger Stone.
Die naam zal niet iedereen bekend voorkomen, maar behoort aan een van de grootste lobbyisten/spindoctors in de geschiedenis van de Amerikaanse politiek. Hij staat ook wel te boek als de ontdekker van Trump en hielp gedurende verschillende ambtstermijnen meer dan één dictator/oliebaron/wapenhandelaar aan een direct lijntje naar het Witte Huis.
3. Ze gaat ons leren houden van Barbra Streisand
‘Als ik iemand die zoveel zonden tegen de goede smaak heeft begaan wil vergeven, moet ze vóór die tijd wel heel veel goed hebben gedaan,’ schreef Claudia de Breij over Barbra Streisand in een van haar columns in Opzij. En dat heeft ze, volgens de cabaretière. Die ‘dekselse Steisand’ heeft moed, optimisme en een boze vastberadenheid die De Breij naar eigen zeggen ver heeft gebracht. Kortom: een heldin. In VPRO Zomergasten laat ze een mooie medley uit 1963 zien van de jonge Streisand die aan het begin van haar indrukwekkende carrière staat, samen met de gelauwerde Amerikaanse zangeres en actrice Judy Garland.
4. Ze rukt Antonia uit de vergetelheid
De keuzefilm van Claudia de Breij heet Antonia, een dramafilm uit 1995 (geregisseerd door Marleen Gorris) over het leven van vier generaties vrouwen in een Nederlands dorp. Antonia won zowel een Gouden Kalf als een Oscar (!), maar is sindsdien nagenoeg in de vergetelheid geraakt.
De Breij breekt in VPRO Zomergasten een lans voor Antonia en andere mooie producten van vaderlandse bodem.
5. Je kan niet vaak genoeg Juf Kiet zien
‘Nederland is ook gewoon een ontzettend gaaf land. En als ik er niet geboren was, was ik ernaartoe gevlucht,’ eindigt de Oudejaarsconference van Claudia de Breij. De Breij vindt dat we best een beetje trots op ons land mogen zijn. Trots is ze ook op Juf Kiet, een bevlogen lerares in het basisonderwijs. In haar klas zitten vooral migrantenkinderen, waarvan sommigen uit oorlogsgebieden komen en flink getraumatiseerd zijn. In de documentaire De kinderen van Juf Kiet zien we haar eindeloos geduldig met de kinderen in de klas omgaan, en zien we haar vooral goed luisteren naar hun verhalen. In de Zomergastenavond van De Breij daarom een pleidooi voor verder kijken dan de groep en meer aandacht voor het individu.