Noorderlicht Radio 23 juni 2009
GSM-masten als regenmeter Regen stoort de ontvangst van mobiele telefoons. Dat is hinderlijk, maar technisch-natuurkundige Hidde Leijnse ontdekte dat dit nadeel ook een voordeel heeft: je kunt de zendmasten van het mobiele netwerk gebruiken om te meten hoeveel regen er valt. ----- Opgravingen op St. Lucia Studente archeologie Daniëlle Bastiaanse zit al twee maanden op een Caribisch palmenstrand en krijgt daar ook nog studiepunten voor. Samen met een team van Leidse archeologen graaft ze op het eiland St. Lucia een grafveld van ongeveer achthonderd jaar oud op. Op de Noorderlicht-site houdt ze een weblog bij. ----- Winti-planten Biologe Tinde van Andel van het Nationaal Herbarium doet onderzoek naar het gebruik van geneeskrachtige en magische planten in Suriname. Met de eerste groep worden allerlei lichamelijk klachten behandeld, variërend van buikpijn tot bot- en spierblessures. Magische planten worden veel gebruikt voor psychiatrische aandoeningen, maar ook als bescherming tegen kogels of messteken. Een aantal van die planten heeft werkelijk een geneeskrachtige werking, maar over de werkzame bestanddelen is weinig bekend. Westerse farmaceutische industrieënkijken vooral naar stoffen die effect hebben tegen ziekten als kanker, diabetes of aids, terwijl de planten in Suriname vooral bij meer alledaagse kwalen als hoofdpijn, buikpijn en diarree worden toegepast. De plantenkennis uit Afrika was na de overtocht naar Suriname niet meer nuttig, omdat de vegetatie daar heel anders was. van enkele planten (o.a. sesam, zoete peper, zwarte rijst) zijn zaadjes meegesmokkeld, maar de meeste plantenkennis hebben de slaven met hulp van de indiaanse bevolking opnieuw opgebouwd. Het gebruik van k ruidenbaden om onzichtbaar of onkwetsbaar te worden is pas tijdens de slavernij ontstaan. Slaven met ontsnappingsplannen konden met behulp van deze rituelen de moed verzamelen om dat ook daadwerkelijk te doen. Ook in Nederland worden tienduizenden kilo’s planten uit Suriname verkocht. Zowel in Suriname als in de Bijlmer worden dezelfde kruiden nog steeds gebruikt. Maar Van Andel vond in kruidenwinkels ook ze een Nederlands plantje (oxalis) dat verkocht werd als geneeskrachtig. Waaruit blijkt dat de ontwikkeling van de kennis van geneeskrachtige planten ook buiten Suriname doorgaat. (Presentatie: Remy van den Brand)